İrlanda engelini aşan Avrupa Birliği, krizin en büyük aktörü olarak görülen Çek Cumhuriyeti’ne yöneldi. Brüksel’e muhalif çıkışlarıyla tanınan Cumhurbaşkanı Vaclav Klaus’a baskıların daha da artması bekleniyor.
Deutche-Welle'nin haberine göre Lizbon Anlaşması'nın İrlandalılar tarafından onaylanmasına rağmen anlaşmanın yürürlüğü girmesi için henüz gerekli zemin hazırlanmış değil.
İrlandalılar, Lizbon Antlaşması’na “evet” dedi. 15 ay önce yapılan referandumda Avrupa Birliği’nin reform antlaşmasına “hayır” diyerek birliği siyasi bir kriz sürecine sürükleyen İrlandalılar bu sefer oyların yüzde 67’siyle Lizbon Antlaşması’nı onayladı. Avrupa Birliği’nde büyük sevinç hâkim. Ancak Lizbon Antlaşması’nın önü tamamıyla açılmış değil. Zira Çek Cumhuriyeti ile Polonya’da antlaşmaya ilişkin onay süreci henüz tamamlanmadı. Bu nedenle dikkatler onay sürecinin tamamlanması için imzaları gerekli olan Çek ve Polonya Cumhurbaşkanlarına çevrildi. Görünen o ki Brüksel ve diğer üye ülke hükümetleri her iki lider üzerindeki baskıları yoğunlaştıracak...
“Avrupa için güzel bir gün”
Referandum sonuçlarının açıklanmasının ardından hem İrlanda Başbakanı Brian Cowen hem de 15 ay boyunca İrlanda halkını Lizbon Antlaşması konusunda ikna edebilmek için çok yoğun çaba gösteren Avrupa Birliği Komisyonu’yla birlik üyesi ülkelerin hükümetleri derin bir nefes aldı. İrlanda Başbakanı Cowen’ın ağzından ilk olarak şu sözler döküldü: “Bu, hem İrlanda hem de Avrupa için çok güzel bir gün.“
Referandum sonucu Avrupa Birliği Komisyonu’nda da olağanüstü bir coşkuyla karşılandı. Liberallerin Avrupa Birliği Parlamentosu’ndaki grup başkanı Guy Verhofstadt, İrlandalıların “evet”ini Brüksel'deki İrlanda barı Irish Pub'da kutladı.
Komisyon binasında da heyecan hâkimdi. Aslında bira içmeyen Avrupa Birliği Komisyonu’nun Başkan Yardımcısı Margot Wallström bile referandum sonucunun şerefine bir iki Guiness içilebileceğini söyledi. Wallström “Bu İrlanda ve Avrupa için doğru bir karar” derken, Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, “Teşekkürler İrlanda. Bu, İrlanda ve Avrupa için müthiş bir gün” sözleriyle sevincini dile getirdi.
Avrupa Birliği Parlamentosu Başkanı Jerzy Buzek de İrlanda halkını tebrik edenler arasında yer aldı: “İrlandalılar Avrupa projesi için gerçek anlamda fedakârlıkta bulundular, onlar Avrupa’nın kalbinde yer almak istiyorlar.”
Merkel memnun
Almanya Başbakanı Angela Merkel ise Doğu ve Batı Almanya’nın birleşmesinin 19’uncu yıldönümü kutlamaları sırasında yaptığı açıklamada şunları kaydetti: "Şunu söylemeliyim ki Almanya’nın birleşme gününde, referandumun bu şekilde sonuçlanmış olmasından büyük mutluluk duyuyoruz.”
Avrupa Birliği’nin daha demokratik bir işleyişe sahip olmasını hedefleyen Lizbon Antlaşması hem ulusal parlamentoları hem de Avrupa Parlamentosu’nu güçlendiriyor. Ancak yürürlüğe girebilmesi için tüm üye ülkelerde onay sürecinin tamamlanması gerekiyor. Bu nedenle şimdi dikkatler onay sürecini tamamlamamış olan Polonya ile Çek Cumhuriyeti’ne çevrildi. Polonya Cumhurbaşkanı Lech Kaçinski, İrlanda halkının antlaşmayı onaylaması halinde kendisinin de antlaşmayı imzalayacağını söyledi. Komisyon Başkanı Barroso, Çek Cumhurbaşkanı Vaclav Klaus’un da süreci bloke etmeyeceği görüşünde.