T24 - Libananco davasında gözler bayram sonrasında alınacak karara çevrildi. Uzanlar’ın paravan şirketi Libananco’nun Türkiye aleyhine açtığı 10.1 milyar dolarlık tahkim davasında, Tahkim Kurulu kararını Eylül’ün ikinci haftası açıklayacak. Enerji Bakanlığı kaynakları, kararın Türkiye’nin lehine olacağından emin olduklarını belirterek, “Karar resmen açıklanana kadar sessiz kalmak zorundayız” dedi.
Nisan 2006 yılından bu yana Dünya Bankası Uluslararası Tahkim Mahkemesi’nde (ICSID) Türkiye’yi faizsiz 10.1 milyar dolarlık tazminat riskiyle karşı karşıya getiren Libananco davasında uzayan karar süreci, Eylül ayının ortasında sona eriyor.
Vatan gazetesinden Gülümhan Gülten'in haberine göre; ICSID’ın iki kez ertelediği karar açıklama tarihinin, Eylül ayının ikinci haftası gerçekleşeceği, Enerji Bakanlığı’na da bu yönde bilgi verildiği öğrenildi. Bu gelişme üzerine Enerji Bakanlığı başta olmak üzere TMSF ve Hazine’de, bayram sonrasında gelecek kararla ilgili nefesler tutuldu.
Enerji Bakanlığı kaynakları, “Kararın Türkiye’nin lehine olacağından emin olduklarını” belirtirken, “Karar resmen açıklanana kadar sessiz kalmak zorundayız” değerlendirmesi yaptı. Yapılan her tür açıklamanın ICSID sürecinde kayıtlara geçtiği, zaman zaman Türkiye aleyhine kullanıldığı belirtiliyor. Bu yüzden mahkemeden resmi bir açıklama gelmeden, Türkiye tarafının da resmi olarak herhangi bir değerlendirme yapmamaya özen göstereceği ifade edildi.
ICSID’in davayı esastan görüşmeye karar vermesi halinde, dava sürecinin yıllara yayılması ve bitiminde Türkiye’nin 10.1 milyar dolarlık tazminatı faiziyle birlikte ödemesi söz konusu olacak. Bu süreçte taraflar mahkemeye yeniden delil sunacaklar. Ancak tahkim heyeti, davayı reddederse, dosya kapanacak.
Geçen yıl Eylül ayından itibaren davada ibrenin Türkiye’den yana döndüğünü belirten kaynaklar, Eylül 2010’da Motorola ve Nokia’nın Uzan’a açtığı davalarda, New York Güney Bölgesi Mahkemesi’nin, “Cem Uzan’ın Libananco’nun tek sahibi olduğu, şirketi yargıdan kaçmak için kurduğu ve şirket üzerindeki hakimiyetini dolandırıcılıkta kullandığı” yönündeki karar aldığını hatırlatıyor. Bu kararın ICSID sürecinde Türkiye’nin lehine delil olduğu ifade ediliyor.
Karar 2 kez ertelendi
19 Nisan 2006’da ICSID’da başlayan ve merkezi Güney Kıbrıs’ta bulunan Libananco şirketinin Türkiye aleyhine açtığı 10.1 milyar dolarlık tahkim davasında, karar açıklama tarihinin 15 Temmuz olarak belirlendiği ancak bunun ertelendiği kamuoyuna yansımıştı. Ardından ICSID’ın karar açıklama tarihini, 15 Ağustos’da Bakanlığa göndereceği bir yazıyla ilan edeceği belirtildi.
Enerji Bakanlığı kaynaklarından alınan bilgiye göre ICSID, bakanlığa kararı açıklayacağı tarihi beklenen zamanda bildirmedi. Ancak bir süre önce Enerji Bakanlığı’na kararın Eylül ayının ikinci haftası açıklanabileceği bilgisi geldi.
2006 yılında başlayan Libananco sürecinde ICSID’ın resmi kayıtlarına göre 23 ve 25 Mart tarihlerinde Paris’te son duruşmaları yapılmış, 1 Haziran’da da tarafların son savunması alınmıştı. 1 Haziran 2010’dan bu yana ICSID’da dava süresinde resmi bir gelişme olmadı. Bu tarihten beri ICSID’ın davayla ilgili kritik kararı bekleniyor.
Geçen yıl Eylül ayından itibaren davada ibrenin Türkiye’den yana döndüğünü belirten kaynaklar, Eylül 2010’da Motorola ve Nokia’nın Uzan’a açtığı davalarda, New York Güney Bölgesi Mahkemesi’nin, “Cem Uzan’ın Libananco’nun tek sahibi olduğu, şirketi yargıdan kaçmak için kurduğu ve şirket üzerindeki hakimiyetini dolandırıcılıkta kullandığı” yönündeki karar aldığını hatırlatıyor. Bu kararın ICSID sürecinde de Türkiye’nin lehine delil olduğunu vurguluyor.
Tazminat faiziyle 21 milyar doları aşabilir
Libananco davasının Türkiye aleyhine sonuçlanması halinde, Türkiye’nin ödemesi gerekecek tazminatın 6 yıllık faiziyle birlikte 21 milyar doları aşacağı hesaplanıyor. Türkiye açısından Libananco davası, olası tazminatın büyüklüğü açısından olduğu kadar, Türkiye’nin ÇEAŞ ve Kepez’e el konulmasıyla ilgili kaybettiği ilk dava olacak olması bakımından da önem taşıyor.
Libananco davası, Enerji Bakanlığı’nın 2003 yılında EPDK’nın başvurusu üzerine, Uzan Grubu’na ait ÇEAŞ ve Kepez Elektrik şirketlerine el koymasından kaynaklanıyor. El koyma kararından 3 yıl sonra, Güney Kıbrıs’ta faaliyet gösterdiğini açıklayan Libananco isimli şirket ÇEAŞ ve Kepez’e ortak olduğunu ve el koyma kararıyla mağdur edildiğini iddia ederek, Türkiye aleyhine ICSID’de dava açmıştı. ICSID başvuruyu değerlendirmeye aldı. O günden bu yana da olaylı süreçler yaşandı. Hakkında Türkiye’de açılan davalar sonuçlanmaya başlayınca Cem Uzan’ın Fransa’ya iltica talebiyle başvurması da, Libananco davasıyla ilgili bir manevra olarak yorumlandı. Uzan’ın Libananco davasında savunacağı, “Siyasi baskı gördüm” tezini belgelemek için, böyle bir yola başvurduğu iddia edildi.