Yatırım bankası Lehman Brothers'ın batışından bu yana 1 yıl geride kaldı. Geçen süre  içerisinde 'Eğer Lehman kurtarılsaydı, küresel ekonominin bugünkü durumu ne olurdu?'sorusuna cevap arandı.Lehman Brothers'ın  o dönemki yöneticilerinin şanslı olanları yeni bir iş bulabilirken, diğerleri bir süredir ücretsiz izinde.Batışı öğrenen bu yöneticilerin yorumları ise küresel krizin ekonomiye etkisi açısından dikkat çekici.

CNBC.com'da yer alan bir analizde, "Eğer Lehman kurtarılsaydı, küresel ekonominin bugünkü durumu ne olurdu?" sorusuna yanıt aranıyor.

Haberde, "Dönemin Hazine Bakanı Hanry Paulson ve Fed Başkanı Ben Bernanke Lehman'ı kurtarmış olsalardı, bir başka şirketin iflası piyasaları kaosa sürükleyecekti. Lehman sadece bardağı taşıran son damla oldu" deniyor.

Lehman Brothers'ın sorumsuzlukla suçlanmasına neden olan birçok şeyin aslında sektörün geneliyle ilgili bir sorun olduğu hatırlatılıyor ve "Lehman, aşırı kaldıraç ve riskli konut kredilerine aşırı ilgi gibi işlemlerle suçlanıyor. Oysa tüm bunlar Citigroup'un ve Bear Stearns'ün de günlük işleri arasındaydı" ifadelerine yer veriliyor.

Haberde, Lehman'ın iflasının bir anlamda küresel ekonomi için olumlu olduğu da savunuluyor.

Ben Bernanke ve Henry Paulson'un Lehman'ın iflası öncesinde, ABD Kongresi'ne giderek ekonomiye destek amaçlı yeni yetki ve kaynaklar istedikleri, fakat olumsuz yanıt aldıkları belirtiliyor.

Kendini feda etti

Ancak Lehman'ın iflasının ardından 700 milyar dolarlık kurtarma paketinin kongreden geçtiği de hatırlatılıyor ve "Lehman bir anlamda Wall Street için kendisini feda etmiş oldu" deniyor.

Yüzde 51 'Evet kurtarılmalıydı'diyor

CNBC.com'da konuya ilişkin bir anket yer alıyor: "ABD hükümeti Lehman Brothers'ı kurtarmalı mıydı?" diye sorulan ankette 'evet' ve 'hayır' oranlarının birbirine yakın çıkması dikkat çekiyor.

Ankete katılan 3 bin 333 kişinin yüzde 51'i hükümetin Lehman Brothers'ı kurtarmış olması gerektiğini belirtti. Katılımcıların yüzde 44'ü şirketin kurtarılmaması doğru karar olarak nitelendirirken, geriye kalanlar çekimser kaldı.

En ucuz soluklu daralmanın miladı oldu

Lehman Brothers'ın iflası ABD ekonomisinde serbest düşüşe yol açtı. 2008'in üçüncü çeyreğinde daralma sürecine giren ekonomide küçülme, Lehman'ın çöküşünün ardından hızla ivme kazandı.

2008'in üçüncü çeyreğinde yıllık bazda yüzde 0.5 daralan ekonomi, dördüncü çeyrekte yüzde 6.3, 2009'un ilk çeyreğinde ise yüzde 6.4 küçüldü. Krizle mücadele yöntemlerinin etkisiyle daralma ikinci çeyrekte hız keserek yüzde 1'e indi. Ancak ABD ekonomisi 2008 ortasından 2009 ortasına kadar geçen sürede arka arkaya dört çeyrek daralarak, büyüme verilerinin kaydedilmeye başlandığı 1947 yılından bu yana en uzun soluklu küçülme dönemini yaşadı.

'Eşime çekebildiğin kadar para çek' dedim

Lehman Brothers'ın batışını öğrenen yöneticilerden o güne dair yorumlar...

ABD'li yatırım bankası Lehman Brothers’ı kurtarma çabaları bir yıl önce başarısızlıkla sonuçlandı ve banka iflas etti.

Lehman'ın iflası piyasalarda dalga dalga yayılan derin bir şok etkisi yarattı.

Lehman'ın iflasıyla ilgili yöneticilerin yorumları aslında her şeyi anlatıyor:

Dünyanın En Büyük Tahvil Fonu Yöneticisi Pımco'nun CEO'su Muhammed El-Erian:

Lehman'ın iflastan korunma yasasına başvurduğunu duyunca eşimden en yakın bankamatiğe giderek çekebildiği kadar çok para çekmesini istedim. Bana 'neden?' diye sorduğunda bankaların bir daha açılmama şansının olabileceğini söylemiştim.

Goldman Sachs CEO'su Lloyd Blankfein:

Haftasonları ofise giderdim ve kimseyi aramamış olmama rağmen tüm ekibi eksiksiz olarak çalışırken bulurdum. Herkes tarihi bir kriz döneminden geçtiğimizin farkındaydı. Sanırım birkaç yıl içerisinde krizle ilgili binlerce doktora tezi yazılacak ve yapılan yanlışlarla yapılması gereken doğrulardan bahsedilecek. Ancak biz bir kriz döneminden geçiyorduk ve bir doktora öğrencisinin sakin çalışma ortamına maalesef sahip değildik. Tüm kararlar hızla ve baskı alrtında alınmalıydı.

Lehman Brothers yöneticilerinden Anne Erni:

Aslında işlerin düzeleceğini düşünüyorduk. Pazar günü anne ve babamı eve davet ettim ve birlikte barbekü yaparken haberleri seyretmeye başladık. Önce Merrill Lynch ve Bank of America'nın birleşeceği haberini, duydum ardından da Lehman Brothers binasından ellerinde ofis eşyalarıyla dolu kutularla çıkan Lehman çalışanlarını gördüm ve şirketin iflasını öğrendim. O anda ağlamaya başladığımı hatırlıyorum.

Lehman tarihe karıştı, onlar ne yapıyor?

Eski yöneticilerden kimi yeni bir işte, kimi 7 aydır ücretsiz izinde.

Dünyanın önde gelen yatırım bankası Lehman Brothers'ın iflasının birinci yıldönümü yaşanıyor.

Peki krizin en çok konuşulan iflası olan Lehman Brothers'ın o dönemdeki yöneticileri şimdi ne yapıyor?

Lehman CEO'su Dick Fuld kendisine sıfırdan bir kariyer yaratmaya çalıştı ve Manhattan'da bir ofis kiraladı, Lehman'ın batışında çok tartışılan Fuld, finansal danışmanlık yapmaya gayret ediyor.

Lehman'ın Yönetim Kurulu Başkanı Joe Gregory ise, Fuld'ın aksine kendisine Wall Street'te yeni bir yer arayışında değil.

Helikopterle işe gidiyordu

Gregory zamanının büyük kısmını evde geçiriyor. Long Island'dan Lehman'ın merkez binasına helikopterle gelen Gregory, hem helikopterini hem de Long Island'daki evini satmak zorunda kaldı.

Stres nedeniyle ücretsiz izinde

Lehman'ın Mali İşler Direktörü Erin Callan da, çok kolay günler geçirmiyor. Lehman'dan istifa ettikten sonra Credit Suisse'te iş bulan Callan' Şubat'tan bu yana ücretsiz izinde bulunuyor. Gerekçe ise, Callan'ın Lehman yıllarında yüklendiği aşırı stres.

ABD’nin beşinci büyük yatırım bankası olan 158 yıllık finans devi Lehman Brothers'ı kurtarma çabaları başarısızlıkla sonuçlanmış, banka geçen yıl 15 Eylül'de iflasını açıklamıştı.