Ukrayna ve Macaristan'dan sonra IMF’den kredi sağlayabilecek ülkelerin listesinde Türkiye'yeye de yer verilmesi üzerine, Türkiye’nin IMF yardımına ihtiyacı olup olmadığı konusu yurt dışında da tartışılıyor.
Fransa’nın büyük gazetelerinden Le Monde, Türkiye’nin "gururunu ayaklarının altına alarak", IMF’ye başvurması gerektiğini, “2001 krizi senaryosunu ikinci defa yaşama lüksünün bulunmadığını öne sürerken, “Türkiye, felakete doğru koşuyor" iddiasında da bulundu.
Le Monde “Ankara, gururunu ayaklarının altına alarak IMF’ye çağrıda bulunmalı" başlıklı haber analizinde “Türkiye, felakete doğru koşuyor. Bu, 10 yıldan daha kısa bir süre içinde ikinci kez olacak ancak Türk hükümeti, krize tek başına çare bulma eğilimini gösteriyor. İktidardaki AKP, yabancı müdahalelerden usandı ve Uluslararası Para Fonu’ndan (IMF) yardım talep etmeye isteksiz. Bu da zaten gergin olan yatırımcıları hiç rahatlamayacak" görüşünü dile getirdi.
2001 krizine ilişkin bilgileri verip “Türkiye’nin, bu senaryoyu bir defa daha yaşama lüksü yok" ifadesini de kullanan gazete, yabancı yatırımlar, borsadaki genişleme ve özel sektöre sağlanan kredilerin 26 çeyrekte devam eden büyümeyi beslediğini belirttikten sonra şirketlerin döviz borçlarının 70 milyar dolar (55 milyar euro) olarak tahmin edildiğini yazdı.
Fransız gazetesi, bu yıl da dolara karşı değeninin dörtte birini kaybetmiş olan liranın yeniden zayıflamasının bazı şirketleri iflasa sürükleyebileceği savına yer verdiği haberde, cari açık, enflasyon ve büyümedeki olumsuz gelişmelere dikkat çekti. Gazete şu yorumu yaptı:
“Ancak hükümet, yeniden IMF’ye çağrı yapmayı reddediyor: Mart yerel seçimleri yaklaştığı bir dönemde Fon, onu sıkı bir biçimde sınırlandırır, bu da Kürt bölgelerindeki yatırım olanaklarını kısaltır. Ankara, aynı zamanda bir finansman manevra marjını korumak istiyor."
Le Monde, IMF’nin kontrollünden çıkan ülke olmaktan övünmek için “mücize büyümeöye dikkat çektiğini savunarak “AKP, gururunu ayaklarının altına almalı" diye yazdı. IMF programlarının çok etkin olmadığını ancak Türk yetkililerinin de tüm taahhütlerini yerine getirmediğini öne süren gazete, IMF’nin çok geniş ve uygun bir müdahalesi, para biriminin yeniden düşmesinin yeni bir krizin önlenmesi için yeterli olabileceğini savundu.
Deutsche Bank’ın iddiası: Türkiye’nin 90 milyar dolara ihtiyacı olabilir
Washington Post gazetesi, krizden olumsuz etkilenerek IMF’den kredi sağlayabilecek ülkelere değinirken “Deutsche Bank, sadece Türkiye’nin 90 milyar dolara ihtiyacının olabileceğini hesaplıyor" diye yazdı.
Washington Post, IMF’nin küresel finans krizi konusunda “hayati" bir rol oynayabileceğini vurguladığı analizinde IMF’nin desteğine ihtiyaç duyan ülkelerin bazılarının stratejik bölgelerde bulunan yeni demokrasilerin olmasının “alarm" yarattığı yorumunu yaptı.
Listenin başında Pakistan’ın bulunduğunu kaydeden gazete, bazı doğu ve orta Avrupa ülkeleri ile eski Sovyet cumhuriyetlerinin de başlarının dertte olduğunu belirtti.
IMF’nin, Ukrayna’ya 16,5 milyar doları sağlamayı kabul ettiğini, Macaristan’ın da sırada olduğunu kaydeden gazete şunları yazdı:
“Deutsche Bank tarafından yeni yayınlanan tahminlere göre, sırada Güney Afrika, Polonya, Romanya, üç Baltık devletin hepsi ve Türkiye olabilir. Deutsche Bank, sadece Türkiye’nin 90 milyar dolara ihtiyacının olabileceğini hesaplıyor."
Financial Times: Cari açık kredi sorunu yaratır
Öte yandan IMF’nin krizden etkilenen yükselen piyasaların acil kredi ihtiyaçlarının giderilmesi amacıyla, kısa vadeli yeni bir kredi kolaylığı uygulamaya koyacağı açıklaması yankı buldu.
Financial Times(FT) gazetesi, yeni kolaylığa dikkat çekerken bağımsız iktisatçılara dayanarak yararlanma kriterlerine uyan ülkeler arasında Brezilya, Güney Kore ve Meksika’yı da saydı. Buna karşın FT, Güney Afrika ve Türkiye gibi büyük cari açıkları olan ülkelerin ise kriterleri karşılamayabileceğini belirtti.
Ekonomi gazetesi Financial Times, iyi yönetilmekle birlikte finansal oynaklıktan etkilenen ülkelerin IMF tarafından açıklanan yeni kolaylık kapsamında, “hızlı bir biçimde ve adeta koşulsuz" kredi sağlayabileceğini belirtirken, “IMF icra kurulu, sürdürülebilir borcu ve iyi bir politika sicili olan ülkelere, hemen hemen koşulsuz, ‘kotaları’nın beş katı tutarında borçlanması konusunda mutabakata vardı" diye yazdı.
IMF bir yetkilisinin, yeni kolaylıktan yararlanma için uygulanacak kriterlere çok büyük olmayan bir grup ülkenin uyabileceğini söylediğini aktaran gazete, IMF’nin yararlanabilecek ülkelerin isimlerini vermeye yanaşmadığını belirterek şöyle devam etti:
“Bağımsız iktisatçılar, ABD Federal Rezerv’in dün (29 Ekim) swap kolaylıklarını önerdiği dört yükselen piyasanın Brezilya, Güney Kore, Meksika ve Singapur’un kesin olarak kriterleri karşılayabileceğini ancak büyük bir olasılıkla bu ülkelerin ilk olarak FED parasını IMF’nin fonlarına tercih edeceğini söylediler. Fon’un kriterlerini karşılayabilecek ülkelerin arasında Çek Cumhuriyeti, Şili ve belki Polonya’nın da olduğunu, ancak Güney Afrika ve Türkiye gibi büyük cari açıkları olan ekonomilerin karşılamayabileceğini de belirttiler."
