T24 – Hülya Karabağlı / AnkaraEski Türk Tarih Kurumu Başkanı Ali Birinci Mustafa Kemal Atatürk’ün son dönemine ait belgelerin kaybolduğunu açıkladı. Latife Hanım’ın kız kardeşi Vecihe İlmen’in torunu Mehmet Sadık Öke, “Teyzemin Türk Tarih Kurumu’na emanet ettiği belgeler 33 yıldır çuvallar içinde korunuyor. Çok iyi korunduğuna ilişkin yazılanlar doğru değil. Nem oranı, mürekkebin silinmemesi, yazıların uçmaması için koruma yöntemi yapmamışlar” dedi.
Öke’nin T24’e yaptığı açıklamalar şöyle:
Latife Uşşaki Belgeleri Aralarında Mustafa Kemal Paşa’nın yazdığı ve boşanmanın gerekçelerini anlattığı mektuplar, Latife Hanım’ın taslak halindeki bir romanı, kendisine gönderilen mektupların bulunduğu “Latife UşşakiBelgeleri”, First Lady’nin vasiyeti üzerine ölümünden sonra iki banka kasasından çıkarılarak1978 yılında Türk Tarih Kurumu (TTK) çatısına verildi.
Belgeler, Ord. Prof. Reşat Kaynar tarafından 1980 yılına kadar tasnif edildi. 1980 yılında ise, üzerinde “25 yıl gizli tutulacak” damgası vuruldu. Gizlilik 2005 yılında sona erdiğinde dönemin Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Yusuf Halaçoğlu, mektupları açıklayabileceğini kamuoyu tartışmasına açtı. Bunun üzerine, Latife Hanım’ın varisleri Ankara’ya geldi. Noterden gönderdikleri ihtarname ile yeniden yayın yasağı koyduruldu.
'Tarihin ‘çuvalda’ saklandığını gördüler'Mehmet Sadık Öke, TTK Başkanı Halaçoğlu’nun belgelerin açıklanabileceği yönünde görüşleri üzerine aile üyelerinin bir kısmının Ankara’ya geldiğini anlattı. “Üç kuzenim ve aile avukatı TTK’ya geldi. Halaçoğlu ile görüştüler. Belgeler, ağızları mühürlü iki çuval içinde korunmuş. TTK’nin deposunda. Yani, ‘özel şifrelerle giriliyor’ sözleri doğru değil. Deponun bir anahtarı var”
'Çuval içinde mi korunmalıydı?'“ Belgelerin özel bir kasa da saklanmadığı görüldü” diyen Öke, tarihi süreçle ilgili , “Prof. Reşat Kaynar, tasniften sonra belgeleri çuvala koyup teslim etmiş. Kurum, teslim edildiği gibi korumak istemiş. Ama, tarihi belgeler böyle mi korunmalıydı?”
'Yazılar uçup gitmiş, kağıtlar çürümüş olabilir?'
Latife Hanım’ın mürekkep kullandığını, zaman zaman daktilo ve kurşun kalem ile yazdığını anlatan Mehmet Sadık Öke, “ Ben, bu belgelerin çürüyüp çürümediğini merak ediyorum. Belgelerin içindeki yazılar uçmuş olabilir mi? Kağıtlar zaman içinde ne hale geldi bilmiyorum. Kurşun kalemle yazıları zaman içinde silinebilir. Teyzem, büyük kısmını Osmanlıca kaleme aldığı için bozulması durumunda orijinaline dönüştürmek çok zordur”.
'Nasıl oluyor da müzayedeye çıktı?'
“Belgeler mikrofilme alındı mı” onu da sormak lazım diyen Öke, bazı belgelerin satışı son dakikada durdurulan Antik A.Ş’nni müzayedesinde ne işi olduğunu bir türlü anlamadıklarına dikkat çekti. “ Teyzemin bir iki yerde belgelerivar. Çok iyi koruma olsaydı; müzayedeye çıkarmıydı?”
