Dünya

Kuzey Kore'den nükleer açılım

Kitle imha silahları geliştirdikleri iddiasıyla 2002 yılında Irak ve İran ile birlikte ABD tarafından 'şer ekseni' ülkeler arasına alınan Kuzey Kore, son dönemde attığı ad&

28 Haziran 2008 03:00

Kitle imha silahları geliştirdikleri iddiasıyla 2002 yılında Irak ve İran ile birlikte ABD tarafından 'şer ekseni' ülkeler arasına alınan Kuzey Kore, son dönemde attığı adımlarla, ABD ile arasını düzeltme yoluna girdi.

Daha önce varılan bir anlaşma gereği Kuzey Kore, nükleer programına dair beyanını 26 Haziran'da, baş arabulucu konumundaki Çin yönetimine sundu. Ertesi gün de, nükleer programlarının simgesi haline gelen Yongbyon reaktörünün soğutma kulesini, dünya basını önünde yerle bir etti. Kulenin yıkımı, Amerikan CNN televizyonu tarafından yayımlandı.

'İYİ NİYET GÖSTERİSİ'

Kuzey Kore'nin ana nükleer reaktöründe yer alan 20 metre uzunluğundaki soğutma kulesinin imhası, Pyongyang'ın nükleer silah için gerekli plütonyum üretimine son verme vaadinin bir işareti ve iyi niyet gösterisi olarak değerlendirildi.

Bundan 16 ay önce altılı müzakereler sırasında varılan bir anlaşma gereği, Yongbyon reaktörü, Temmuz 2007'de kapatılmıştı. Bu kapsamda Kuzey Kore, yardım ve diplomatik kazanımlar karşılığında askeri nükleer programlarından vazgeçmeyi kabul etmişti.

ABD, YAPTIRIMLARI KALDIRACAK

Kuzey Kore'nin nükleer programıyla ilgili olarak Kuzey ve Güney Kore ile ABD, Rusya, Çin ve Japonya'nın katıldığı altılı müzakerelerde varılan anlaşmaya göre, Pyongyang yönetiminin nükleer programına dair deklarasyonu sunması gerekiyordu. Kuzey Kore'nin bu belgeyi sunmasının ardından Washington, bu ülkeye uyguladığı yaptırımları kaldıracağını açıkladı.

ABD Başkanı George W. Bush, Washington'un, 'şer ekseni'nin parçası olarak tabir ettiği Kuzey Kore'nin 'terörü destekleyen ülkeler' listesinden çıkarılmasına ilişkin belgeyi de imzaladı. Belgede, ''Kuzey Kore, son 6 aydaki icraatıyla, terörü asla desteklemeyeceğini teyit etmiş bulunuyor'' denildi.

YİNE DE YAKINDAN İZLENECEK

Beyaz Saray açıklamasında, "ABD, Kuzey Kore'nin nükleer programıyla ilgili bildirimi memnuniyetle karşılamaktadır. Bugünkü gelişme, Kuzey Kore ile Çin, Japonya, Rusya, Güney Kore ve ABD arasındaki altılı görüşmelerde elde edilen çok adımlı süreç içinde önemli bir adımdır" denildi. ABD'nin bu süreçte Kuzey Kore'yi yakından izleyeceğine dikkat çekilen açıklamada, Kuzey Kore'nin izolasyonuna son vermek için halen yapılacak çok şey olduğu belirtildi.

Bu arada ABD'nin, Kuzey Kore'nin nükleer programının simgesi haline gelen Yongbyon reaktörünün soğutma kulesinin imha edilmesi için 2,5 milyon dolar verdiği de bildirildi.

20 YILDIR KARA LİSTEDE

* Kuzey Kore, ABD'nin terör ihraç eden ülkeler listesine 1988'de girdi.

* Kuzey Koreli ajanların Güney Kore'ye ait bir yolcu uçağını patlatmasıyla ABD ve Kuzey Kore arasında da "soğuk savaş" start aldı.

* 2003'te Kuzey Kore, ABD, Çin, Rusya, Güney Kore ve Japonya'nın katıldığı 6'lı görüşmelerde ilk kez yer aldı.

* 2005'te nükleer silahları olduğunu açıkladı.

* Temmuz 2007'de Yongbyon nükleer tesisi kapatıldı.

* 8 Mayıs 2008'de Kuzey Kore ABD'ye nükleer programıyla ilgili 8 bin sayfalık raporu teslim etti.