Merkez Bankası kurumlar vergisi rekortmenler listesinde dördüncü kez birincilik koltuğuna oturdu. Bu ilk değil, çünkü Türkiye ne zaman cari açık problemi çekse, sermaye çekmede sıkıntı yaşasa ve döviz kurları rekor kırsa Merkez Bankası zirveye çıkıyor. Cari açığın yüzde 15’ini kapattığını dile getiren Reza Zarrab’ın şirketleri ise listede yer almadı.
Başbakan Tayyip Erdoğan’ın hedefindeki Merkez Bankası, 2013 yılının kurumlar vergisi rekortmeni oldu. Döviz kurlarının rekor kırdığı, cari açık problemlerinin yaşandığı ve sermaye girişinin olmadığı yıllarda Merkez Bankası kurumlar vergisi rekortmenleri listesinde hep zirvede yer aldı. 2000, 2001, 2011’in ardından Merkez Bankası, dördüncü kez listenin ilk sırasında. Kurumlar vergisinde önceki gün temeli atılan 3. havalimanını inşa edecek Cengiz İnşaat, Akkuyu NGS ve Soma faciasının yaşandığı madenin bağlı olduğu TKİ Sınırlı Sorumlu Ege Linyitleri İşletmesi de listeye girdi.
Kriz yıllarında önde
Başbakan Erdoğan ’ın “Sen dalga mı geçiryorsun”, “Artık yetti” sözleriyle eleştirisinin hedefi olan Merkez Bankası, 2013 yılında döviz kurundaki değerleme nedeniyle 5 milyar lira kar elde etmişti. Geçen yıl şirketler döviz açık pozisyonları nedeniyle kurdaki dalgalanmadan zarar ederken Merkez Bankası’nın karı, kurumlar vergisinde rekortmenliği getirdi. Merkez Bankası 2011 yılında 8.5 milyar lira kar elde ederek yine kurumlar vergisi rekortmeni olmuştu. 2000 ve 2001 yıllarında yaşanan krizden sonra da Merkez Bankası kurumlar vergisinde rekortmenliği elde etmişti. 2000 yılında 218 milyon liralık vergi ile rekortmen olan Merkez Bankası, 2001’de 5.2 milyar lira kar elde etmiş ve ve 1 milyar 464 milyon lira vergi tahakkuk etmişti. 2011 yılında da 1 milyar 448 milyon liralık vergi tahakkuku ile rekortmen olan Merkez Bankası, bu sefer 889.8 milyon liralık vergi ile listede birinci oldu.
2013 yılının rekortmeni olan Merkez Bankası’nı Ziraat Bankası izledi. Geçen yıl 1,1 milyar lira vergi tahakkuku ile 4. olan Ziraat Bankası 627 milyon lira ile ikinci oldu. Geçen yıl 66 milyon liralık vergi ile 36. sırada olan Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ), 620.9 milyon liralık vergi ile 3. sırada yeralırken, 10. sırada olan Turkcell ise 590.9 milyon liralık vergi ile 4. oldu.
Doğan Şirketler 35’inci
Bankaların ödediği vergi geçen yılın oldukça gerisinde kaldı. Geçen yıl kurumlar vergisi rekortmeni 1.18 milyar lira ile Garanti Bankası olurken, bankalar ilk 7 içinde peşpeşe yer almıştı. Bu yıl Garanti Bankası 540.2 milyon liralık vergi ile 5. olurken, geçen 1.11 milyar liralık vergi ile 3. olan Akbank, 373 milyon liralık vergi ile bu yıl 6., geçen yıl 1.15 milyar liralık vergi ile 2. olan İş Bankası da 346 milyon liralık vergi tahakkuku 7. oldu. Geçen yıl 1 milyar vergi ile 5. olan Halkbank ise 259.9 milyon lira tahakkuk eden vergi ile 11. sırada yer aldı.
Geçen yıl için beyan edilen kurumlar vergisinde, verilen beyanname sayısı artarken ödenen vergi bir önceki yıla göre geriledi. Buna göre, 2012 yılı için 623 bin 122 beyanname verilirken, 2013’te bu sayı 631 bin 866’ya çıktı. Ancak 2012 yılı için 161 milyar 525 milyon lira vergi tahakkuk etmişken, 2013 yılı için matrah 151 milyar 286 milyon liraya geriledi.
Doğan Şirketler Grubu 63.7 milyon lira vergi tahakkuku ile 35. sırada yer aldı. Türkiye ’nin ilk nükleer santralini Mersin’de yapacak olan Akkuyu NGS ise 56.3 milyon liralık vergi ile 39. sıradan listeye girdi. 3. havaalanını inşaat edecek olan konsorsiyum içinde yer alan Cengiz İnşaat da 2013 rekortmenleri arasında 49. sırada yeraldı. Geçen yıl yayımlanan listede olmayan Cengiz İnşaat, 2011’de 92’nci sıradaydı. 2012 listesinde 29. sırada olan BİM, bu yıl 22. sıraya yükseldi. Geçen yıl BİM’e tahakkuk eden vergi 86.7 milyon liraydı, 2013’te ise 111.5 milyon liraya yükseldi. Soma faciasının yaşandığı TKİ Ege Linyitleri İşletmesi listede 47. sırada. TKİ Ege Linyitleri’ne 48.2 milyon lira vergi tahakkuk etti.
Reza Zarrab’ın şirketleri yer almadı
Cari cari açığın yüzde 15’ini kapattığını dile getiren Reza Zarrab’ın şirketleri ise listede yer almadı. Sarraf’ın Royal Holding, Royal Denizcilik gibi şirketleri var. 2013 yılı Gelir Vergisi Rekortmenleri listesinde de yer almayan Reza Zarrab’ın eşi Ebru Gündeş’ten daha az vergi ödediği ortaya çıkmıştı.
14 şirket gizlendi, TÜPRAŞ listede yok
Geçen yıl listede 8 şirket ismini gizlerken bu yıl ismini gizleyen şirket sayısı 14’e çıktı. Geçmiş yıllarda ismini gizlemeyen ve geçen yıl rekortmen listesinde 14. sırada yer alan TÜPRAŞ, eğer bu yıl ismini gizlemediyse listede yer almadı. Geçen yıl listede olmayan Ereğli Demir Çelik ise 18. sıradan listeye girdi. İGDAŞ da 31. oldu.