Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi dönüm noktası olacak bir anlaşma ile Türkiye'ye boru hattı üzerinden petrol gönderimi için anlaştığını açıklayarak bu hareketin Irak'taki diğer eyaletlerin de fiilen bağımsızlık istemesine neden olabileceğinden endişe eden Bağdat ile gerilimi arttırdı
Ancak yasa dışı olduğunu söyleyen Bağdat'ın karşı çıkmasıyla Pazartesi günü bölgenin başkenti Erbil'de yapılan anlaşmada pürüz çıktı. Sonuç olarak Türkiye konunun çözüme ulaşması için üçlü görüşmeler yapma sözü verirken Kürt yetkililer boru hattı üzerinden petrol gönderimine başlamadı ve Irak hükümetiyle görüşmelerin devam etmesini istediklerini belirtti.
Wall Street Journal Türkiye'den Emre Peker'in haberine göre, gerilimin temelinde görece varlıklı ve istikrarlı bir eyalet olan Kürdistan ile son aylarda mezhep çatışmalarının arttığı ve merkezi yönetimin kontrol sağlamak için uğraştığı Bağdat arasındaki anlaşmazlık yatıyor. Bağdat'taki Şii yönetim Ankara'yı Sünni liderler ve Kürtler'e kur yaparak iç işlerine karışmakla suçlarken Irak'ın Türkiye ile bağları da yıprandı.
Söz konusu gelişmeler, Türkiye ve Kürdistan arasındaki, tartışmalara neden olan 350 milyon dolarlık, 200 kilometre uzunluğundaki, günlük 300 bin varil petrol iletme kapasitesiyle Kürdistan'ın enerji açı Türkiye'ye şu an kamyonlarla olduğundan çok daha büyük miktarlarda ihracat yapabilmesini sağlayacak petrol boru hattı konusunda bir yıldan uzun süren görüşmelerin ardından yaşandı.
Türkiye ve Kürdistan, Bağdat'a herkesin yararına olacağını söyledikleri anlaşmayı kabul ettirmek için bastırıyor. Türkiye çok ihtiyaç duyduğu petrolü alırken Kürdistan gelir elde edecek, ekonomik ve siyasi geleceği üzerinde çok daha fazla kontrol sahibi olacak ve Bağdat bu gelirden payını alacak.
Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başbakanı Neçirvan Barzani Pazartesi günü Erbil'de yapılan Kürdistan-Irak petrol ve doğalgazı konferansında "Bugün bizim Türkiye ile yapmış olduğumuz enerji anlaşmaları, yeni Irak'ın başlangıcı demektir ve hiçbir korkuya yer yoktur. Yaptığımız tüm tartışma ve görüşmeler yasal zeminde gerçekleşmektedir" dedi. Barzani, "Bu Irak'ın çıkarınadır ve tarih de bunu kanıtlayacaktır," şeklinde konuştu.
Barzini'nin öne sürdüğü konu riskler taşıyor. Bağdat Kürtler'in tek taraflı olarak, Bağdat'a göre Irak'ın olan doğal kaynakları pazarlamak için herhangi bir şekilde girişimde bulunmasına karşı çıkacağını tekrar tekrar söyledi. Bağdat misilleme olarak, Türkiye'ye ortaklaşa kontrol edilen bir petrol boru hattıyla bağlı olan boru hattını kesebilir ve uluslararası bir mahkemede Kürdistan'ın karşısına çıkabilir. Bağdat son çare olarak askeri müdahalede bulunabilir ancak birçok izleyici bunun pek mümkün olmadığı görüşünde.
Küresel risk danışmanlık şirketi Telio Intelligence'dan Orta Doğu sorumlu müdürü Crispin Hawes, "Irak'ın onayı olmaksızın bu ham petrolün Türkiye'ye satılması büyük risk taşıyor," dedi.
Irak'ın endişelerini dindirmek isteyen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Pazar günü Irak Başbakan Yardımcısı Hüseyin Şehristani'yi ihracat konusunda ikna etmek üzere Bağdat'a gitti.
Pazartesi günü konferansta konuşan Yıldız, "Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nden Türkiye'ye petrolün ticari ihracatı için Irak merkezi hükümetinin de rızasını almayı ve bütün tarafların yararına olacak üçlü bir işbirliği projesi başlatmayı arzuluyoruz. Üçlü mekanizmanın toplantılarını Erbil, Bağdat ya da Ankara'da rahatlıkla başlatabiliriz" diye konuştu. Şehristani ile görüşmelerin "olumlu" olduğunu söyleyen Yıldız daha fazla bilgi vermedi. Şehristani ise Pazar günü yaptığı açıklamada Ankara'nın Kürtler'den petrol almaya başlamadan önce Bağdat'ın onayını almayı kabul ettiğini söyledi.
Haberin tamamı için tıklayın
