ABD borsalarındaki sert satışlar yeni düzeltmenin yolda olduğu endişesi yarattı.Bir kaç gün içinde ise yüzde 5'lik düşüş bekleniyor.
Piyasalarda sonbaharda bir düzeltme
yaşanacağı beklentisini yaz aylarında üstüne basa basa vurgulayan
ekonomistlerin öngörüsü gerçek oldu. Önceki gün ABD'de perakende
zinciri Wal Mart fiyat indirimlerine gideceğini söyleyince şirket
gelirlerinin çakılacağı endişesi doğdu. Üstüne bazı analistler Wells
Fargo bankasına ait hisse senetlerini portföylerinden çıkarmaya
başlayınca ABD borsalarına son 40 dakikada aniden satış geldi. Bu
haberler Dow Jones'un psikolojik 10 bin seviyesinin altına gerileyeceği
endişeleri ile birleşince ABD borsaları günü yüzde 1'e yakın kayıpla
kapattı. Ancak satışlar çarşamba günüyle sınırlı kalmadı. Çin'den dün
gelen büyüme rakamları iyi olmasına rağmen küresel yatırımcı bardağın
boş tarafından bakmayı tercih etti. Çin ekonomisindeki büyümenin büyük
oranda devasa kamu harcamalarının etkisiyle gerçekleştiğini ve
sürdürülebilir olmadığını düşünen yatırımcı önüne ihracat ve özel
yatırımlardaki kan kaybı tablosunu da koyunca kâr realizasyonuna gitti.
Japonya'dan gelen kötü ticaret verileri ile İngiltere perakende
satışları da hayal kırıklığı yarattı. Bunun üzerine Japon Nikkei 100
endeksi yüzde 0,64 düşerken, Hong Kong'un Hang Seng endeksi yüzde 0,48,
Singapur'un Straits Times endeksi de yüzde 0,39 düştü. Satışlar Avrupa
piyasalarına da sıçradı, gün içinde yüzde 1,5'e yaklaşan kayıplar
görüldü. Uzmanlara göre iki gündür yaşanan bu hareket basit bir
satıştan ibaret olmayabilir. Marketwatch'a konuşan analistler ufuktaki
yeni bir "düzeltme" olduğunu iddia ediyor.
ABD borsası yüzde 5 geri çekilebilir
Piyasalarda toparlanma sinyalleri
görülse de bazı ekonomistler hâlâ yeni düzeltmelerin yolda olduğu
yönünde uyarıyor. Bazı analistler piyasaların bu yıl tırmanmaya devam
edeceğini ancak bir geri çekilmenin de yolda olduğunu söylerken,
bazıları da ya bu hafta sonu ya da en geç önümüzdeki hafta ABD
borsalarında yüzde 5 civarında bir geri çekilme yaşanacağı yönünde
uyarıda bulunuyor. S&P 500 endeksi için de 11 bin 252'nin kritik
seviye olduğu ve bu seviyeye ulaşılmasının zor olduğu belirtiliyor.
Uzmanların kısa vadede bir
konsolidasyon beklediğini yazan Marketwatch, piyasalardaki geçmiş
krizler sonrası iyileşme sürecine bakıldığında bu krizde yaşanan
iyileşmenin "aşırı hızlı" olduğunu belirtiyor. Şu andaki fiyat
seviyeleri ile geçmiş trendlere bakıldığında S&P 500 endeksi dünya
çapına "geri çekilme" yaşaması en muhtemel endekslerin başında geliyor.
Hatta kimi uzmanlara göre mart ayında yaşananların "gerçek bir dip"
olduğunu düşünenler fena halde yanılabilir. Marketwatch'a konuşan
ConvergEx baş piyasa stratejisti Nicholas Colas'a göre 2009'un sonunda
daha derin bir dip yolda. Yakın vadede S&P 500'ün 1200 ila 1250
puan arasında hareket etmesi beklenirken, yine de üçüncü çeyrek
bilançolarının ve ABD tüketici harcamaları verisinin piyasalara yukarı
yönlü sürprizler getirebileceği öngörülüyor.
İyi bilançolar moral veremedi
Geçen haftadan bu yana ABD'den
gelen banka bilançoları iyi olduğu halde bunları "yeteri kadar iyi
değil" şeklinde değerlendiren yatırımcı piyasalarda satışa gitmişti. Bu
hafta Apple, Dupont, Caterpillar, Google gibi sanayi ve teknoloji
şirketlerinden gelen bilançolar ise reel sektörün de toparlanmaya
başladığı yönünde umut vermiş ve piyasalarda alıma geçilmişti. Son
olarak dün açıklanan şirket verileri de "düzeltme" endişeleri ortaya
çıkınca piyasalara moral vermekten uzak kaldı. Güney Koreli otomotiv
devi Hyundai Motor'un kârı 3'den fazla katlanırken, ilaç devi Schering
Plough'nun üçüncü çeyrek kârı yüzde 16 düşerek 515 milyon dolara
geriledi. McDonald's'ın kârı yüzde 6 arttı, AT&T'nin kârı 3.28
milyar dolarla beklentiler seviyesinde geldi. Bankacılık devi Credit
Suisse de 2.4 milyar dolar ile beklentilerin üzerinde kâr açıklarken,
İsviçreli altyapı şirketi Ericsson'un kârı yüzde 74 ile beklentilerden
daha fazla düştü.
