Küresel mali krizin etkilediği ülkelerden biri olan Tayland'da insanlar darboğazda kendi tasarladıkları paraları kullanıyor.
ABD merkezli küresel mali kriz beraberinde bir çok yaratıcı fikri de beraberinde getirdi. Asya'daki ekonomik durgunluk Tayland ekonomisine olumsuz yansısa da Santi Suk şehri sakinleri kendi paralarını basarak krize meydan okuyor.
10 yıl önce basmışlardı
Santi Suk sakinleri, Asya'da 10 yıl önce yaşanan ekonomik durgunlukta kendi tasarladıkları paraları kullanmışlardı.
Yeniden krizin ortasına düşen Santi Suk'un köylüleri kendi bölgelerinde kullanılmak üzere geliştirdikleri 'ev yapımı' paraları yeniden piyasaya sürdü.
10 yıl önce Tayland Merkez Bankası'nın suçlu bulduğu köylüler krizden çıkmayı yine kendi paralarına bağladı. Tarih tekerrür etti ve Tayland yeniden ekonomik durgunluğa girdi. Santi Suk köylüleri de kendi aralarında kullandıkları paraları yeniden gün yüzüne çıkardı.
Santi Suk'un yerel yönetiminde yer alan Phra Supajarawat," Kendi paramıza daha önce hiç bu kadar ihtiyacımız olmamıştı. Tayland'da işler gün geçtikçe kötüye gidiyor ve insanlar inanacakları bir şeyler istiyor" dedi.
ABD ve Almanya da yapmıştı
Bölgesel para birimleri ekonomik kriz zamanlarında insanlar üzerinde olumlu etkiler bırakıyor. Büyük Buhran zamanlarında ABD'nin bir bölümü, Kanada ve Almanya'da özek para keseleri kullanılıyordu.
'Berkshares'
Kriz zamanlarında kendi yöntemlerini geliştiren tek şehir Santi Suk değil. İngiltere'nin Berkshire şehri sakinleri, sadece bölgede kullanılmak üzere geliştirilen 'Berkshares' adlı olan ve para yerine geçen kağıtları 2006'da piyasaya sürdü. 10 dolara 11 Berkshire alabilen şehir sakinleri bu kağıtları halen kullanıyor.
Döviz harcanmıyor
Yerel para birimleri, söz konusu bölgede döviz kullanımının önüne geçerken, ülkenin geçerli para biriminin de değeri korunmuş oluyor.
Bankok'ta bulunan Thammasat Üniversitesi'nde görevli Ekonomi Profesörü Pattamawadee Suzuki,"Ekonomide işler iyi gidince Santi Suklular Tayland'ın resmi para birimini kullanıyor ancak işler kötü gidince yerel para devreye giriyor. Santi Suk, ülkedeki diğer şehirlere göre daha kendine has bir bölge" dedi.
Santi Suk'un yerel paralarını bölgede yaşayan çocuklar tasarlıyor. Banknotların üzerinde çocukların çizdiği resimler yer alıyor.
Yerel yönetim, bu paraların saklanacağı bir de banka kurmak istiyor ancak Tayland yönetiminin baskısından korkuyor.
Amerikalılar krizden yara almamak için kendi ekmeklerini kendileri yaparken Santi Suklular kendi paralarını hem kendileri yapıyor, hem de kendileri harcıyor.
