İngiltere’de onbinlerce ev sahibi, bankaların içinde bulunduğu kriz yüzünden evlerini kaybetme tehlikesi ile karşı karşıya.
İngiltere’de ev sahipleri korku içinde. York şehrinde yaşayan Gilian Rhodes bu ev sahiplerinden biri. Rhodes, ipotek kredisinin faizleri yükseldiği için ayda 250 Euro daha fazla ödeme yapmak zorunda, ancak bu imkansız, zira işvereni çalışma süresini dolayısıyla gelirini kısmış. Şimdi ipotek kredisini veren banka mahkemeden gün almış, belki de duruşmada Gilian Rhodes’un evi elinden gidecek. Hayatında hiç mahkemeye çıkmadığını söyleyen kadın, şimdi elinin mahkum olduğunu, tabii evini satabilirse durumun başka olacağını belirtiyor.
Esther Spick de, ayda 250 Euro daha fazla ödemek zorunda olan ama ödeyecek durumda olmayanlardan. Banka, evine el koymak üzere. Kadın, tamamıyla şaşkın bir halde olduğunu, yüreğinin parçalandığını ve evin ailesinin yuvası olduğunu söylüyor ve tüm akrabalarının kendisine yardım etmeye çalıştığını ifade ediyor.
Fakat kimsenin elinde yeterli para yok. Esther Spick, evini boşaltmak durumunda kalacağı zaman hazırlıklı olmak için eşyalarını kartonlara yerleştirmeye başlamış bile. Kucağında bebeğiyle, gözyaşlarına hakim olamıyor. Elinden gelen herşeyi yaptığını belirtiyor, ancak bunun işe yaramadığını, şimdi sadece beklediklerini söylüyor.
Bankalar bol elden kredi dağıttı
Finans krizi daha ortalıkta yokken ve piyasada bol para ve düşük faiz varken, İngiliz bankaları kredi isteklerini pek geri çevirmiyordu. Bu dönemde, aslında ev alacak parası olmayan insanlar da ev sahibi oldular. O zamanki ipotek kredileri sabit faizliydi, ancak sadece iki yıllığına. Şimdi faizler yükseliyor ve birçok ev sahibi, artan yükü taşıyamıyor. Benzeri zor durumda kalanlara danışmanlık hizmeti veren ve kamu yararına çalışan Organisation Shelter adlı kurumdan Caroline Davey, son yıllarda bazı kişilere verilen kredilerin aptalca olduğunu sık sık dile getirdiklerini ve eleştirdiklerini söylüyor. Davey, bankaların, bazı evlerin değerinin yüzde 100’ü veya daha üzerinde, ya da insanların gelirlerinin birkaç katı kredi vererek, sorumsuzluk örneği sergilediklerini kaydediyor.
Almanya'da öz sermaye gerekiyor
Almanya’da bankalara, ev almak isteyen özel şahıslardan yüzde 20 ila 30 özsermaye talep ediyor. Amerikalılar gibi, İngilizler de, bunu uygulamadılar, şimdi acısını çekiyorlar. Şimdi bankalar, alınan kredinin geri ödenemeyeceği kanısına vardıkları zaman, insanların evlerini ellerinden alıyor. Geçen yıl iflas eden ve devlet tarafından kamulaştırılan „Northern Rock“ finansman kuruluşu, bu alanda en acımasızlardan. Organisation Shelter adlı kurumdan Davey, „Northern Rock"ın, emlakları geri alabilmek için çok saldırgan bir politika izlediğini ve bunun haksızlık olduğunu belirtiyor.
Bir zamanlar kendi evlerinin sahibi olarak, rüyalarını gerçekleştiren insanların çoğu için, tekrar kapı önüne konmak, çok ağır bir darbe. Muhtemelen, gelecek aylarda daha binlerce İngiliz, bu durumla karşı karşıya kalacak.
