Türk Hava Yolları (THY) "kriz fırsattır" diyerek, niş pazarlarda büyümenin peşine düştü. Yeni oyun alanını Güney Amerika olarak belirleyen THY, 2009 Mart ayında Sao Paolo direkt uçuşlarına başlayacak. THY, bulunduğu bölgede zengin bir hat trafiğine sahip olan Brezilya Havayolları (TAM) ile işbirliğine gitmeyi planlıyor.
Transatlantik uçuşlarının yoğun olmaması nedeniyle küresel krizden etkilenmediklerini ifade eden THY Genel Müdür Yardımcısı Orhan Sivrikaya, "Küreselleşmenin artması demek, havayollarındaki iş potansiyelinin artması demek. Ekonomik krizle hava trafiği arasında doğru orantı var. Ama biz bütün yumurtalarımızı aynı sepete koymuyoruz. Riskleri dağıtıyoruz. Bu nedenle niş pazarlarda büyümek için araştırmalarımıza son sürat devam ediyoruz" dedi.
THY'nin üyesi olduğu dünyanın en büyük havayolları birliği Star Alliance'ın yeni üyesi olan Brezilya Havayolları'nın (TAM) Sao Paolo'da yapılan toplantısında Türk gazetecilerin sorularını yanıtlayan Sivrikaya, THY'nin henüz doyma noktasına gelmediğine dikkat çekerek, "2002 yılından beri çift haneli olarak büyümeye devam ediyoruz. Bu yıl sonunda da çift haneli büyüme rakamına imza atmaya hazırlanıyoruz. Geçen yıl 20 milyon yolcu taşıdık. Bu yıl sonu hedefimiz ise 23 milyon yolcu sayısına ulaşmak. THY olarak küresel oyuncu olmakta kararlıyız" dedi.
Niş pazarları hedefliyoruz
2009 Mart ayında THY-Sao Paolo direkt uçuşlarına başlamayı planladıklarını ifade eden Sivrikaya, aynı zamanda TAM'la bir yıl içinde işbirliğine gitmeyi öngördüklerini dile getirdi. TAM'ın özellikle bulunduğu bölgede çok zengin bir hat trafiğine sahip olduğunu dile getiren Sivrikaya, THY olarak bu potansiyelden yararlanmak istediklerini vurguladı.
Brezilya ve Türkiye arasındaki gerek ilişki trafiğinin gerekse ticaret hacminin giderek arttığına dikkat çeken Sivrikaya, İstanbul'un doğal bir merkez olması sebebiyle stratejik bir potansiyeli olduğunu anlattı.
Bu potansiyelden yararlanmak adına, Senagal aktarmalı başlayacak olan Sao Paolo uçuşlarında, Brezilya'da ağırlıkta olan başta Lübnanlılar olmak üzere Ortadoğu'ya da taşıma hizmeti vereceklerini söyledi. Senegal'den Brezilya'ya direkt uçan tek havayolları olma özelliğine sahip olacaklarını anlatan Sivrikaya, transit taşıma oranının yüzde 50'nin üzerinde olacağını ifade etti. Tıpkı Brezilya'da olduğu gibi yeni fırsatları kovalamaya devam edeceklerini anlatan Orhan Sivrikaya, Avrupa'nın yanı sıra, Uzakdoğu ve Türki Cumhuriyetler'deki niş pazarlarda da büyümeyi öngördüklerini söyledi.
Tam Havayolları CEO'su David Barioni Neto da THY ile gidecekleri işbirliği için heyecan duyduklarını belirterek, "Hem iki ülke arasındaki ilişki hem de havayollarımız arasındaki işbirliği giderek güçlenecek. Türkiye'ye Güney Amerika'nın kapısı Brezilya üzerinden açılacak" dedi.
Dünya üzerindeki yolcu sayısını artırmanın kendileri için çok önemli olduğuna dikkat çeken Neto, "Bu krizde ayakta kalabilmenin yolu, yolcu sayısını artırmak ve maliyetleri düşürmek. Bu kapsamda THY ile imzalayacağımız anlaşma bizim için çok önemli" diye konuştu.
Krizi henüz hissetmedik
Finansal krizle birlikte petrol fiyatlarında yaşanan düşüşü çok yakından takip ettiklerini anlatan Orhan Sivrikaya, "Petrol fiyatları artınca, bilet fiyatları yükseldiğinden talep azalıyor. Ancak finansal kriz nedeniyle petrol fiyatları düşünce, bu kez yolcu trafiği de düşüyor. Bu da havayolları için haliyle bir çelişki yaratıyor" dedi.
Bu çelişkinin etkilerini henüz görmediklerini anlatan Sivrikaya, mevcut durumun 11 Eylül 2001'de yaşanan havacılık krizinden çok daha farklı olduğunu belirtti.
Sivrikaya, şöyle konuştu: "O zamanki dinamiklerle şimdi dinamikler çok farklı. Amerika'da başlayan kriz, Avrupa'ya sıçradı. Bunun etkisini henüz göremedik. Finansal krizin havayolları sektörüne olan etkisinin çok daha sınırlı olacağını düşünüyoruz. Zaten bizim transatlantik uçuşlarımız az sayıda olduğu için, bunun çok fazla bir yansımasının olacağını düşünmüyoruz. Aksine önümüzdeki dönemde Washington hattını açmak istiyoruz. Şikago ve New York uçuşlarımız zaten vardı. Önümüzde iki hedef var. Birincisi Şikago uçuşlarını günlük hale getirmek, diğeri ise Washington hattını açmak. Dolayısıyla biz fırsatları kovalamaya devam ediyoruz" dedi.
Risk yönetim PWC'ye emanet
Türk Hava Yolları Genel Müdür Yardımcısı Orhan Sivrikaya, risk yönetimi konusunda Pricewaterhouse Coopers (PWC) şirketi ile anlaştıklarını söyledi. ERM(Enterprises Risk Managment-Kurumsal Risk Yönetimi) danışmanlığı ile başta petrol fiyatları üzere hedging konusunda da kendilerini güvence altına alacaklarını anlatan Sivrikaya, "Şu an PWC ile çalışmalara başladık. Risk unsurlarını en alt düzeye çekmek büyük önem arzediyor. O nedenle bu çalışmaya önem veriyoruz" şeklinde konuştu.
Yan inişlerden çıkmaya karar verdik
THY'nin çağrı merkezini outsource etmesiyle ilgili olarak da soruları yanıtlayan Orhan Sivrikaya, havayolları sektörünün çok dinamik bir sektör olduğuna dikkat çekerek, bu nedenle değişimlere ayak uydurmanın zorunluğu olduğunu dile getirdi. Havayollarındaki yoğun rekabet ve petrol fiyatları yüzünden kâr marjının çok düşük olduğunu söyleyen Sivrikaya, "Bu nedenle küçük gibi görülen değişimler büyük önem arz ediyor. Biz ana iş sahamıza odaklanıp, yan işlerden çıkmaya karar verdik. Dünyada bir çok havayolu bu yolu izliyor" diye konuştu.
Star Alliance’dan THY’ye kriz övgüsü
Star Alliance CEO'su Jaan Albrecht de yaşanan finansal krizin havayolları üzerinde etkili olduğunu ancak Star Alliance gibi oluşumların, krize karşı dirençli durmayı kolaylaştırdığını söyledi. THY'nin Nisan ayında Star Alliance üyesi olduğunu hatırlatan Albrecht, "THY çok aktif bir oyuncu, diğer havayolları ile ilişkisi çok etkileyici. Dünyanın diğer bölgeleri finansal krizden etkilendi. Ancak THY'deki çift haneli büyümeye baktığınızda Türkiye'nin bu krizden etkilenmediğini görüyoruz. Bu bizim için çok sevindirici. Üyelerimizin sağlam durması, tek temennimiz." dedi.
