Anayasa Mahkemesi’nin, bir kısım cezai hükümlerinin iptaline karar
verdiği 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname’nin yerine 6 aydır yeni bir düzenleme hazırlanmadığı için 5
Ocak 2009’dan sonra taklitçilere gün doğacak. Yeni yasal düzenleme
yaplmazsa, 9 bin taklit davası düşecek. Bir marka mağazasının önünde
taklit ürün satılsa bile bir şey yapamayacak.
TÜRKİYE’nin en büyük problemlerinden biri olan fikri mülkiyet
haklarının korunması ve taklitle mücadelede, gerekli yasal düzenlemeler
yapılmadığı için bir kaos dönemine giriliyor. Anayasa Mahkemesi’nin,
bir kısım cezai hükümlerinin iptaline karar verdiği 556 sayılı
Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin yerine 6
aydır yeni bir düzenleme hazırlanmadığı için 5 Ocak 2009’dan sonra
taklitçilere gün doğacak. Anayasa Mahkemesi’nin
kararı 5 Temmuz 2008’de yayınlanmış ve hükümete yeni kunan yamak için 6
ay süre tanınmıştı. Şimdi yeni bir yasal düzenleme yaplmazsa, şu anda
devam eden 9 bin taklit davası düşecek. Yeni düzenlemenin 5 Ocak’tan
bir gün sonra çıkması bile hukuki açıdan işe yaramayacak.
Mahkumiyet ortadan kalkar
Tescilli
Markalar Derneği’nin (TMd) avukatı Vehbi Kahveci, "Yeni bir kanunu
düzenleme yapılmazsa bütün markalara ilişkin cezai davalar düşüyor.
Eski mahkumiyetler ortadan kalkıyor. Ayrıca 5 ocaktan sonra taklit ürün
araması yapılma şansı kalmıyor. O tarihten sonra işlenecek suçlar
yaptırımsız kalacağından Bugünüe kadar yapılan bütün çabalar boşa
gidecek. Türkiye bir taklit cenneti olacak" dedi.
Ancak mucizeyle çıkar
Yeni
düzenleme yapılması için bir çok kere çalışma yapıldığını ama tasarının
hep geri çekildiğini hatırlatan Vehbi Kahveci, ortada Meclis’te
görüşülecek bir tasarı olmadığına dikkat çekti. Yılbaşı nedeniyle
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), 30 Aralık-1 Ocak tarihlerinde
tatil yapacak. 2 Ocak’ın ardından haftasonu geldiği için TBMM’nin
ayın 5’inden önce toplanabilmesi olası görünmüyor. Vehbi Kahveci,
Meclis’in ardından Cumhurbaşkanı’nın da yasayı onaylaması gerektiğini
belirterek, "Bütün bunlar dikkate alındığında yasanın vaktinde çıkması
mümkün görünmüyor. Ancak bir mucize ile çıkar. Türkiye, zamanında bu
düzenlemeyi yapmadığı için yıllar öncesine geri dönmüş olacak" diye
konuştu. Bir kaos ortamı oluşacağından endişelenen Kahveci, sadece
yabancı markaların değil, Ar-Ge’ye, inovasyona yatırım yapan yerli
markaların da bu durumdan olumsuz etkileneceğini, milyonlarca dolar ile
marka ve mağaza yatırımı yapanların, taklitçiler karşısında haklarını
koruyamaz hale geleceğini söyledi.
Kanun hükmünde kararname yetmez yasa çıkmalı
İstanbul Patent Marka ve Danışmanlık’tan avukat İbrahim Ekdial, şu değerlendirmeyi yaptı: "Yasa koyucu, yani TBMM
hálá yasal boşluğu dolduracak bir hüküm ortaya koymuş değil. Suç
müeyyidesiz kalacak, bu da Marka Hukuku açısından büyük sıkıntılar
getirecek. Düzenlemenin bir an önce yapılması şart. Fikri ve sınai
haklarda AB ile bütünleşme sürecinde tüm mevzuat 1995 yılında
yenilendi. AB sürecinin dayatmış olduğu bu düzenlemeler ne yazık ki
Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK) ile gerçekleşti. Acele ve hızlı bir
şekilde KHK biçiminde Bakanlar Kurulu onayıyla uygulama
gerçekleştiğinden büyük sakatlıklar ve hatalar ortaya çıkıyor. 1995’ten
bugüne kadar fikri mülkiyet hukukunu ilgilendiren marka, patent,
tasarım ve diğer düzenlemelerin KHK ile yapılmasına rağmen hala
kanunlaşmadığı da dikkate alındığında yasa koyucunun o yasayı, ilgili
her kesimden görüş alarak ortaya çıkarması sağlıklı olur."
Milyonlarca taklit ürün yakalanmıştı
Türkiye’de 2007’de 465 bin taklit ürün (ayakkabı, pantolon gibi) yakalandı.
2007 yılında bununla ilgili olarak 372 kişi tutuklandı.
2008’de ise yakalanan sahte ürün sayısı 678 bine çıktı.
282 kişi tutuklandı.
2007 yılında kitap, CD gibi fikri mülkiyet kapsamına giren 670 bin ürün yakalandı.
2008’de ise yakalanan fikri mülkiyet kapsamındaki ürün 1 milyon adedi geçti.
Suç sayısı 880’e, tutuklanan kişi sayısı ise bin 111’e çıktı.
AB de bizim için problem yaratacak
TÜRKİYE’de
bugüne kadar milyonlarca taklit ürün toplatıldığını dile getiren TMd
Başkanı Selçuk Güzenge, şöyle konuştu: "Taklit konusunda Uzakdoğu
ülkelerinden sonra Türkiye adı en çok geçen ülke. Zaten bu konuda ciddi
bir problemimiz, bozuk bir imajımız var. Yasalarımızı Avrupa Birliği’ne
(AB) uyumlu hale getirmeye çalışıyoruz. AB, markaların, fikri mülkiyet
haklarının korunmamasını kabul edebilir mi? Şubat ayında Gümrük Birliği
toplantısı yapılacak. Orada da bu gündeme gelecektir."
