Dünyanın en büyük maske tedarikçisi Çin'de yeni tip Koronavirüs (Covid-19) nedeniyle üretim durunca hem Asya hem de Avrupa'dan Türkiye'ye siparişte ciddi artış yaşandı. Tıbbi maske tedarikinin önemli bölümünü Çin'den yapan Türkiye'de ise kısıtlı kapasiteye sahip mevcut üreticiler talebe yetişemez hale geldi.
Zonguldak ve Adana'da üretim yapan haftalık 4 milyon kapasiteli fabrikalar ile haftalık 1 milyon kapasiteli birkaç üretim tesisi artık sipariş alamıyor. Bazı firmalar gelen telefonlara yetişemedikleri için telefon hatlarını geçici olarak kapattı. Firmalar Nisan ayına kadar sipariş alamadıklarını belirtirken Çin firmalar daha fazla üretim için mevcut fiyatın 2-3 mislini teklif ediyor.
Sabah gazetesinde yer alan habere göre, Tüm Tıbbi Cihaz Üretici ve Tedarikçi Dernekleri Federasyon Başkan Yardımcısı Erkin Delikanlı, Türkiye'ye haftalık olarak Avrupa'dan 30, Çin'den ise 50 milyon maske siparişi geldiğini söyledi. Delikanlı, "Piyasadaki mevcut ürünleri toplayıp fırsatçılık yapan vurguncular var. Normalde tanesi 0.30-0.50 arası fiyatlarda olan bir maskeyi 2.5-3 liraya satıyorlar. Soranlara da 'maske ihalesi aldık' diyorlar. Bu vurguncuların sektörümüzle alakası yok" uyarısında bulundu.
Son bir haftadır Sağlık Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı ile yoğun bir mesai içinde olduklarını ifade eden Delikanlı, "Yerli üretici Çin'le fiyat rekabetine giremediği için çok azalmıştı. Salgın yerli üretimin önemini ortaya çıkardı. Şu anda tıbbi cihaz alımlarında Cumhuriyet tarihinin en yüksek teşvikleri veriliyor. Bu tıbbi cihaz endüstrisi için bir fırsat" diye konuştu. Dünyanın mevcut maske talebini karşılamasının mümkün olmadığının altını çizen Delikanlı, "Sağlık Bakanlığı Zonguldak'taki üreticiyle iletişime geçti ve ilk etapta iç piyasa talebine cevap vermesi sağlanacak. Vurgunculuk yapanlara ise ciddi cezalar kesecek" dedi.
Yurt dışına her gün ürün gönderiliyor
Zonguldak'ta 4 milyon kapasiteli MFA firması Çin'den gelen talebi karşılamak için üç vardiya sistemine geçti. Genel Müdür Fatih Furtun, şirketin 13 yıllık maske üreticiliği geçmişinde ilk kez böyle bir dönem yaşadıklarını, yurt dışına her gün ürün gönderimi yaptıklarını söyledi. Adana'da maske üretimi yapan Atos Sağlık'ın sahibi Yusuf Uçar ise, Çin'in dünyanın maske tedarikçisi konumundan ithalatçısı konumuna geçtiğini söyledi. "Haftada 100 milyon adet maske isteyen Çinli firma var" diyen Uçar, şu anda ancak iç talebe cevap verebildiklerini söyledi.
"Ateş ölçer, eldiven gibi ürünlerde Çin'e bağımlıyız"
Virüsten korunmak için ateş ölçer, dezenfektan, eldiven, galoş gibi ürünlere talep de arttı. Delikanlı, "Ancak ateş ölçer, eldiven gibi ürünlerde Çin'e bağımlıyız. Piyasada bu ürünleri de yoka sokan ya da fiyatlarını anlamsız şekilde artıran fırsatçılar var. Bakanlık bu tip firmaların da peşinde" ifadelerini kullandı.
