Gündem

Komutanlara ek süre ve özel yargılama

Hükümet, askeri vesayetle barış için tartışmalı yasayı Meclis'e getirdi. Komutanlara MİT dokunulmazlığı getiren yasayla, komutanlar ancak Başbakan izniyle soruşturulacak

22 Ocak 2014 10:42

Genelkurmay Başkanı ve kuvvet komutanlarına görevleriyle ilgili suçlardan Yüce Divan yolunu açan ancak bu suçlardan dolayı soruşturma açma yetkisini Başbakan'a veren yasa tasarısı Meclis Başkanlığı'na sunuldu. Genelkurmay başkanı ve komutanlara dokunulmazlık zırhı sağlayan tasarıya göre, Başbakan'ın izin vermediği hiçbir komutan ne soruşturulabilecek, ne yargılanabilecek. Kararlara itiraz da edilemeyeceği gibi Roboski vb. katliamlar nedeniyle en üst rütbeli komutanlarla ilgili ihbar ve şikayetler de örtbas edilebilecek, komutanlarla ilgili soruşturma açılması halinde ise bunu savcılar değil özel kurullar yapacak. Haklarında soruşturma izni verilmiş bulunan komutanlar, izin vermeye yetkili merci tarafından soruşturmanın emniyeti için geçici süreyle görevden uzaklaştırılabilecek. Ayrıca, mevcut sistemde kuvvet komutanlarının görev süresi bir kereye mahsus bir yıl uzatılabilirken, tasarıda bu sistem siyasi iktidarın kendi ordu kademesini kurmaya elverişli hale getiriliyor. 

Adnan Keskin'in Taraf'ta yer alan haberine göre Askerlik Kanunu Tasarıda şu düzenlemeler yer alıyor:

Askere dokunulmazlık: Genelkurmay Başkanı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanları ile Jandarma Genel Komutam, görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan'da yargılanacak. Ancak, bu suçlardan dolayı araştırma veya inceleme sonucu soruşturma açılmasına karar verme yetkisi, Genelkurmay Başkanı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri komutanları hakkında Başbakan'a ait olacak. Jandarma Genel Komutanı hakkında soruşturma açılıp açılmayacağına ise İçişleri Bakam karar verecek

Geçici görevden alma: Haklarında soruşturma izni verilmiş bulunan komutanlar, izin vermeye yetkili merci tarafından soruşturmanın emniyeti için geçici süreyle görevden uzaklaştırılabilecek.

Cumhurbaşkanı devrede: Genelkurmay Başkanı ve dört kuvvet komutanıyla ilgili alınacak soruşturma vd. kararlara karşı ilgililer on gün içinde Cumhurbaşkanlığı'na itiraz edebilecek. İtiraz üzerine Cumhurbaşkanı tarafından verilen karar kesin nitelik taşıyacak.

Özel kurul: Araştırma veya ön inceleme, izin vermeye yetkili merci tarafından bizzat yapılabileceği gibi, görevlendireceği denetim elemanları eliyle de yaptırılabilecek. Denetim elemanlarından üç kişilik bir soruşturma kurulu oluşturulacak.

Başbakan'a itiraz yasak: Kurul, savcılara tanınan bütün yetkilere sahip olacak, soruşturma sırasında hakim kararı alınması gereken hususlarda yetkili mahkemelere başvurabilecek. İzin vermeye yetkili merci, yani başbakanlık kamu davası açılmasına gerek görürse soruşturma dosyası Yüce Divan sıfatıyla Anayasa Mahkemesi'ne gönderilecek.

İhbar-şikayetlere örtbas: Komutanlar hakkındaki ihbar ve şikayetler "isimsiz, imzasız, belli bir olayı konu içermiyor, delil ve dayanak gösterilmemiş" denilerek işleme konulmayabilecek.

Paşaya ömür bıyu koltuk: Mevcut sistemde kuvvet komutanlarının görev süresi bir kereye mahsus bir yıl uzatılabilirken, tasarıda bu sistem siyasi iktidarın kendi ordu kademesini kurmaya elverişli hale getiriliyor.

YAŞ’a özel yetkiler: Yüksek Askeri Şura (YAŞ) bugünkü sistemden farklı olarak "Korgeneral- Koramiral" rütbe kontenjanlarında da değişiklik yapabilecek.

Çetelere silah yatdımı: Tasarının komutanlara dokunulmazlık zırhı dışında en dikkat çeken ikinci düzenleme, dost müttefik ülkelerle silah-mühimmat alışverişini kapsıyor ve Suriye'deki tartışmalı durumu akla getiriyor.

MİT'e silah nakli için yetki: Tasarıya göre; dost veya müttefik devletlere ve bu devletlerde bulunan kurum ve kuruluşlara mal veya hizmetin hibesi veya mübadelesi işlemleri ile ilgili antlaşmaları imzalamaya; Cumhurbaşkanı ve Başbakanın yetkileri saklı kalmak kaydıyla, Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenecek kişi ve kuruluşlar da (örneğin MİT) yetkili olacak. Böylece Suriye’deki muhaliflere silah yardımı yasal nitelik kazanacak.

Orduya vergi muafiyeti: Tasarıdan çıkan diğer sürpriz OYAK başta olmak üzere büyük bir ekonomik güce erişmesi hep eleştirilen TSK’ya yeni önemli ekonomik ayrıcalıklar tanınması oldu.

Ordu malı deniz: Orduevleri ordu işletmeleri, KDV ve kurumlar vergisinden muaf tutuluyor. Luzum görülen yerlerde yeni tesisler açılabilecek.

 

Geriye yürüyecek mi?

 

Genelkurmay başkanı ve kuvvet komutanlarına görev suçlarından dolayı Yüce Divan adresini kesinleştiren tasarının geçmişe yürütülüp yürütülemeyeceği tartışılmaya başlandı. Tasarıda bunu önleyecek herhangi maddeye yer verilmedi. Biraz da bu nedenle yeni düzenlemenin lehe hükümler işletilerek geçmişe yürütülebileceği öne sürüldü.. Yüce Divan hükümlerinin geçmişe yürütülmesi halinde ise bunun öncelikle gündemdeki darbe vb.davalarını etkilemesi gündeme gelebilecek.