CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, kırmızıbiber ve nohutta geçtiğimiz yıl ithalat vergi oranlarının düşürülmesini, soru önergesiyle TBMM gündemine taşıdı. "Ülkemiz Çin ile birlikte dünyada en çok kırmızı biber üretimi yapan ülkeler arasındadır" diyen Gürer, nohut ve kırmızı biberin hangi gerekçelerle ithal edildiğini sordu.
Gürer’in önergesine Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan yanıt verdi. Pekcan, ithalatçı firmalarla ilgili bilgilerin ‘ticari sır’ niteliğinde olduğu için açıklanamayacağını belirtti.
Gürer, bazı tarım ürünlerinin ithalatında gümrük vergilerinin düşürülmesi ya da sıfırlanmasını, iki ayrı soru önergesiyle Meclis gündemine getirdi.
Gürer, geçtiğimiz yıl mayıs ayında kırmızıbiber ithalatında gümrük vergi oranının yüzde 75’ten yüzde 15’e, mart ayında nohut ithalatında ise gümrük vergi oranının yüzde 19.3’ten yüzde 0’a düşürüldüğünü anımsattı.
Dönemin Bakanlar Kurulu kararıyla ve Resmi Gazete’de yayımlanan vergi indirim oranları için ‘geçici’ ifadelerinin kullanıldığını hatırlatan Gürer, kırmızıbiber ve nohut için anılan dönemde ne kadar ithalat yapıldığını, ödenen miktarı hangi ülkelerden ithalat yapıldığını sordu. Gürer ayrıca hangi firmaların ithalat yaptığını ve hangi gerekçe ile bu ürünlere ithalat izni verildiğinin de açıklanmasını istedi.
Bakan Pekcan, “Tarım ürünlerinde uygulanan gümrük vergileri arz ve talep dengesi, iç ve dış piyasa fiyatları, üretim ve ithalat maliyetleri ile döviz kurları ve diğer makroekonomik değişkenler dikkate alınarak ülkemiz ihtiyaçlarına göre belirlenmektedir” açıklamasında bulundu.
Gürer’in soru önergesine yanıt veren Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, ithalatçı firmalarla ilgili bilgilerin ‘ticari sır’ niteliğinde olduğu için açıklanamayacağını belirtti.
"Yerli üretici için ciddi bir sorun"
Gürer, hangi firmanın ne kadar nohut ve kırmızıbiber ithal ettiğinin ‘ticari sır’ olarak değerlendirilmesine anlam veremediğini vurguladı.
Bazı tarım ürünlerinde üreticinin hasat döneminde gümrük vergisinin büyük oranda düşürülerek, yerli üreticinin zarar etmesine ve ithalatçı firmaların büyük oranda kâr sağlamasına neden olan uygulamanın Türkiye’de tarım sektörüne ciddi manada zarar verdiğini söyledi.
Türkiye’de yıllık 2 milyon tona yakın kırmızıbiber üretimi gerçekleştirildiğini belirten Gürer, “Ülkemiz Çin ile birlikte dünyada en çok kırmızı biber üretimi yapan ülkeler arasındadır. Buna rağmen, hasat döneminde kırmızıbiber ithalatında gümrük vergisi oranının yüzde 75’den yüzde 15’ler seviyesine çekilmesi, yerli üretici için ciddi bir sorundur” diye konuştu.
Yanlış tarım politikaları nedeniyle, ülkede nohut üretiminin düştüğüne dikkat çeken Gürer, “Türkiye’de yaklaşık 500 bin ton nohut üretimi gerçekleşiyor. Birkaç yıl öncesine kadar dünyada ilk sırada yer aldığımız nohut üretiminde, son yıllarda yüzde 25 oranında üretim düştü. Bunun nedeni, belli dönümlerde ihracat için gümrük vergilerinin sıfırlanmasından kaynaklanıyor. İhraç edilen nohut, Türkiye’de yerli üreticiyi tüccarın insafına bırakıyor” ifadelerini kullandı.
"Üreticeden tüketiciye ulaşana kadarki süreç iyi denetlenmeli"
Gürer, yerli üreticiyi sıkıntıya sokacak uygulamalardan vazgeçilmesi gerektiğine de işaret ederek, “Üreticiden tüketiciye ulaşana kadarki sürecin iyi denetlenmesi gerekiyor. Üreticinin maliyetine bile satamadığı ürün, tüketiciye ulaşana kadar 4-5 kat fiyat farkına maruz kalıyor. Nakliye, ambalaj ve depolama maliyetlerinin desteklenmesi, üretim planlamasının yapılması halinde bu gibi sorunların yaşanmayacağı göz önünde bulundurulmalıdır” şeklinde konuştu.
