Kimya sektöründeki birleşme ve satın almalar, pandeminin etkisiyle daraldı. Danışmanlık şirketi Kearney'in verilerine göre 2017 yılında dünya genelinde kimya sektöründe 407 milyar dolarlık birleşme ve satın alma gerçekleşmişti. Bu rakam 2019’da 318 milyar dolara gerilerken, 2020’nin ilk yarısında ise 125 milyar dolarlık satın alma ve birleşme operasyonu gerçekleşti.
Kimya sektöründe ortalama birleşme ve satın alma büyüklüğünde de gerileme yaşandı. Ortalama anlaşma büyüklüğü 2017’de 213, 2018’de 255 milyon dolar büyüklüğündeydi. 2019’da 178, 2020’nin ilk yarısında ise 118 milyon dolara indi.
Birleşmelerin amacı değişti
Kimya sektöründe birleşme ve satın almaların makroekonomik ortamdan doğrudan etkilendiğini vurgulayan Kearney Türkiye Direktörü Onur Okutur, petrol fiyatının yüksek seyrettiği 2013 ve 2018’de şirketlerin bölgesel genişleme ve ürün çeşitlendirme amacıyla birleşme ve satın almaya yöneldiğini; Covid kaynaklı belirsizliklerin arttığı 2020’de ise daha az riskli, kârı artırmaya yönelik yatırımların ağırlık kazandığını belirtti.
Kearney raporunda, pandeminin küresel tedarik zincirinde aksamalara neden olduğu ve bu nedenle şirketlerin tedarik kaynaklarını yerelleştirmeye yönelik satın almalara gittiği de vurgulandı. Kimya sektöründeki birleşme ve satın almalarda öne çıkan bir başka eğilim ise şirketlerin iyi tanıdıkları kendi ulusal pazarlarında birleşme ve satın almaları tercih etmeleri…
Sektör yöneticileri karamsar
Kearney Türkiye Direktörü Onur Okutur, pandeminin yol açtığı olumsuz koşullar nedeniyle birleşme ve satın almalardaki gerilemenin 2021’de de süreceği öngörüsünde bulundu. Onur Okutur, Kearney’in kimya sektörüne ilişkin raporu için görüşülen sektör yöneticilerinin karamsar olduğuna dikkat çekti. Kearney’in anketine göre birleşme ve satın almaların sayısında azalma bekleyen kimya sektörü yöneticisi sayısı 2020’de, geçtiğimiz yıla göre üç kat arttı. Özellikle Çin ve Hindistan’da, birleşme ve satın almalarda azalma bekleyen yönetici sayısında büyük bir artış yaşandığı dikkat çekti. Nitekim Çin ve Güneydoğu Asya’da nihayetlenme aşamasında olan birleşme ve satın almalar ertelendi.
Pandemiden sonra canlanacak
Bununla birlikte Kearney’in raporunda, kimya sektöründeki birleşme ve satın almaların iki yıl sonra yeniden artış eğilimine gireceğini de öngörüldü. Bunun nedeni, pandemi nedeniyle ertelenen anlaşmaların önümüzdeki yıllara ertelenmiş olması. Kearney Direktörü Onur Okutur, “Biriken anlaşmaların nihayetlenme aşamasına girmesiyle birlikte 2022’den sonra birleşme ve satın almalarda güçlü bir canlanma bekliyoruz” dedi.
Onur Okutur, özellikle gelişmekte olan ülkelerde birleşme ve satın almaya konu olabilecek çok fazla şirketin bulunmadığına da dikkat çekti. Okutur, bu durumun Covid sonrasında bazı yerel oyuncuların değerlerinde yükselişlere yol açacağını belirtti.