CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun “506 dokunulmazlık fezlekesinin tamamını kaldıralım” çağrısına yanıt verdi. “Anayasanın 83. maddesini değiştirelim” diyen Kılıçdaroğlu, “Kürsü dokunulmazlığı hariç hiç kimsenin dokunulmazlığı kalmasın. Ahlaki olan budur” dedi.
Dokunulmazlıklarla ilgili AKP ile yapılan görüşmenin ardından açıklama yapan CHP Grup Başkanvekili Levent Gök, “AK Parti’nin teklifini yetkili organlarımızda görüşeceğiz” dedi.
83. madde ne diyor?
Milletvekilleri hakkında yasama dokunulmazlığı anayasanın 83. maddesinde düzenleniyor. 83. maddede, anayasanın "Temel hak ve hürriyetlerin kötüye kullanılamaması" başlığını taşıyan 14. maddesinde belirtilen hükümlerle suçlanan milletvekillerinin, "soruşturmasına seçimden önce başlanılmış olmak kaydıyla" dokunulmazlıktan yararlanamayacağı belirtiliyor. "Yasama dokunulmazlığı" başlığını taşıyan ve 14. maddeye gönderme yapan 83. madde şöyle:
"Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Meclis çalışmalarındaki oy ve sözlerinden, Mecliste ileri sürdükleri düşüncelerden, o oturumdaki Başkanlık Divanının teklifi üzerine Meclisce başka bir karar alınmadıkça bunları Meclis dışında tekrarlamak ve açığa vurmaktan sorumlu tutulamazlar.
Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili, Meclisin kararı olmadıkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargılanamaz. Ağır cezayı gerektiren suçüstü hali ve seçimden önce soruşturmasına başlanılmış olmak kaydıyla Anayasanın 14 üncü maddesindeki durumlar bu hükmün dışındadır. Ancak, bu halde yetkili makam, durumu hemen ve doğrudan doğruya Türkiye Büyük Millet Meclisine bildirmek zorundadır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi üyesi hakkında, seçiminden önce veya sonra verilmiş bir ceza hükmünün yerine getirilmesi, üyelik sıfatının sona ermesine bırakılır; üyelik süresince zamanaşımı işlemez.
Tekrar seçilen milletvekili hakkında soruşturma ve kovuşturma, Meclisin yeniden dokunulmazlığını kaldırmasına bağlıdır.
Türkiye Büyük Millet Meclisindeki siyasî parti gruplarınca, yasama dokunulmazlığı ile ilgili görüşme yapılamaz ve karar alınamaz."
Erdoğan'ın, HDP milletvekilleri konusunda "Çok şeyler sağlıyor" dediği "Temel hak ve hürriyetlerin kötüye kullanılamaması" başlıklı anayasanın 14. maddesi de şu hükmü taşıyor:
"Anayasada yer alan hak ve hürriyetlerden hiçbiri, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı ve insan haklarına dayanan demokratik ve lâik Cumhuriyeti ortadan kaldırmayı amaçlayan faaliyetler biçiminde kullanılamaz.
Anayasa hükümlerinden hiçbiri, Devlete veya kişilere, Anayasayla tanınan temel hak ve hürriyetlerin yok edilmesini veya Anayasada belirtilenden daha geniş şekilde sınırlandırılmasını amaçlayan bir faaliyette bulunmayı mümkün kılacak şekilde yorumlanamaz.
Bu hükümlere aykırı faaliyette bulunanlar hakkında uygulanacak müeyyideler, kanunla düzenlenir."
