Kırk yılı aşkın bir süredir çözüm arayışlarının sürdüğü Kıbrıs'ta liderler Cenevre'de üç günlük maraton görüşmeler için bir araya geliyor. Kıbrıslı Türk ve Rum liderlerin görüşmelerinin ardından 12 Ocak'ta garantör ülkeler Türkiye, İngiltere ve Yunanistan'ın da katılımıyla genişletilmiş görüşmelere geçilecek. Bu görüşmelere AB yetkililerinin yanı sıra BM Güvenlik Konseyi üyesi ülkelerden temsilcilerin de katılması bekleniyor.
BM himayesinde Cenevre'de liderler arasında yapılacak ilk üç günlük görüşmelere BM özel temsilcisi Norveçli diplomat Espen Barth da eşlik edecek.
KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Cenevre’ye gidişi öncesinde Ercan Havalimanı'nda yaptığı açıklamada, müzakerelerde 'Kıbrıs Türk halkının siyasal eşitliğinin ete kemiğe bürünmesi' gerektiğini söyledi. Cenevre’de çözümün önü açılamazsa KKTC’nin demokratik, laik, özgür bir şekilde yoluna devam etme seçeneği bulunduğunu, ancak önceliklerinin adada federal bir yapı kurulması olduğunu belirten Akıncı, Cenevre’den mutlaka bir sonuç çıkmayabileceğini,, ihtiyatlı olduklarını kaydetti.
"Güney'e yama, Türkiye'ye vilayet olmayız"
Son dönemdeki ilhak söylemlerine de değinen Akıncı özetle, “Bizim ne Güney Kıbrıs’a yama, ne de TC’ye vilayet olma gibi bir siyasetimiz vardır. Öyle birşey söz konusu olamaz. Türkiye’nin 800 bin kilometrekareye yaklaşan toprağı var. Kıbrıs’ın küçük toprağına ihtiyacı olduğunu düşünmem. Türkiye’nin 81 vilayeti var 82’nciye ihtiyacı olduğunu da düşünmem. Akıncı’nın Tayfur Sökmen olma düşüncesi de yoktur, olamaz” diye konuştu.
Akıncı, Cenevre’deki zirveye katılım konusunda Rum tarafının kendi iç kamuoyuna yönelik mesajlar verdiğini, ancak BM'nin tutumunun aslolduğunu kaydetti.
Anastasiadis'ten Türkiye'ye mesaj
Rum lider Nikos Anastasiadis ise pazar akşamı Twitter hesabından, "Cenevre'ye umutla, özgüvenle ve birlik halinde gidiyoruz. Bizim Kıbrısımız için" paylaşımı yaptı. Anastasiadis, Alman "Die Welt" gazetesine verdiği demeçte ise Türkiye'ye seslenerek, "İlk kez Türkiye kendi sorumluluğunu üstlenmek durumundadır, Kıbrıs'ta çözüm için kamuoyu önünde dile getirdiği vaatleri somut olarak hayata geçirip geçirmeyeceğini göstermek zorundadır" diye konuştu.
Kıbrıs Cumhurbaşkanı, Cenevre'deki müzakerelerin hedefinin 'Kıbrıs'ın bölgedeki rolünü daha da güçlendirecek ve bölgenin istikrar ve refahına katkıda bulunacak sağlam temellere oturan, işlerliği bulunan ve kapsamlı bir karara ulaşmak' olduğunu açıkladı.
Sonuç çıkarsa referanduma götürülecek
Müzakerelerin en önemli gündem maddelerinden birini, kuzeyden güneye aktarılacak topraklar oluşturuyor. Müzakereler sonucu oluşturulacak devletin siyasi olarak eşit haklara sahip iki federal devletten oluşması öngörülüyor. Müzakereler sonucu alınacak kararın Türk ve Rum kesimlerinde ayrı ayrı referanduma götürülmesi gerekiyor.
Yunanistan'da gerçekleşen darbe ve Türkiye'nin askeri müdahalesinin ardından 1974 yılından bu yana bölünmüş durumda bulunan Kıbrıs'ın kuzeyinde ilan edilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sadece Türkiye tarafından tanınırken, güneydeki Rum kesimi Kıbrıs Cumhuriyeti adıyla 2004 yılında AB üyeliğine kabul edilmişti. 2004 yılında Ada'da çözüm için dönemin BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın adını taşıyan Annan planı referanduma sunulmuş, Türk kesimi planı onaylarken Rum kesiminden 'hayır' oyu çıkmıştı. AB'nin buna rağmen Rum kesimini üyeliğe kabul etmesi tartışmalara yol açmıştı.
© Deutsche Welle Türkçe
dpa,dha/BK,BÖ
