Bayrak ve referandum kriziyle tansiyonun yükseldiği, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın da "O bayrakları hemen indirin yoksa geldiğiniz noktadan geri adım atmaya mecbur kalırsınız” mesajı verdiği Kerkük’te Türkmenlerin endişeli olduğu aktarıldı. Kerkük'ten bildiren Hürriyet gazetesi muhabiri İdris Emen, Kürtlerin IKBY bayrağının resmi kurumlarda asılmasından memnun göründüğünü, referandum kararını da yerinde bulduklarını bildirdi.
Hürriyet gazetesinde yer alan izlenim haberi şöyle:
Irak’ın en tartışmalı bölgelerinden Kerkük, önce bayrak krizi, ardından bağımsızlık referandumu kararıyla tekrar gündemde. 1 milyon 400 bin sivilin yaşadığı Kerkük, ABD’nin işgali sonrasında 2005 yılında yazılan Irak Anayasası’nın 140’ıncı Maddesi’ne göre ihtilaflı statüde.
Irak ordusu çekildi
2014’te Kerkük için bir kırılma noktası yaşandı. Terör örgütü DEAŞ’ın Musul’u ele geçirmesiyle Kerkük’ün güvenliği tehlikeye girdi. Irak ordusunun Kerkük’ten çekilmesiyle kentin güvenliği Peşmerge’ye bırakıldı. Bu durum Kerkük ile Bağdat yönetimi arasındaki ilişkilerin zayıflanmasına neden olurken Kerkük’te Kürt siyasi partileri güçlendirdi.
Bayrak asma yarışı
Türkmen, Kürt ve Arapların bir arada yaşadığı Kerkük’teki gerilimi, kentin sıcak ikliminde nefes alırken dahi hissetmek mümkün. Kerkük İl Meclisi geçen hafta resmi kurumlara Irak bayrağının yanı sıra bölgesel yönetimin (IKBY) bayrağının asılmasını kararlaştırdı. Bu kararın kentte yarattığı etki sürerken aynı meclis 4 Nisan’da tepki çeken bağımsızlık referandumu kararı aldı. Şehrin sembolü durumundaki Kerkük Kalesi’nde Nevruz dolayısıyla 20 Mart’ta göndere çekilen Kürdistan bayrağı, kentin birçok noktasından görülebiliyor.
Kent merkezindeki resmi kurumlarda asılan Kürdistan bayraklarına karşı Türkmenlerin yoğun yaşadığı Bağdat yolunda bulunan üst geçit, bina ve sokaklar Türkmen bayraklarıyla donatılmış. Bayrak kararını protesto eden Türkmenler, krizi mahkeme yoluyla çözmeye çalışıyor ve Federal Anayasa Mahkemesi’ne başvurmak için hazırlık yapıyor.
Kürtler memnun
Kent nüfusunun yoğunluğunu oluşturan Kürtler, Irak bayrağının yanı sıra IKBY bayrağının resmi kurumlarda asılmasından memnun görünüyor. Kerkük’ün Peşmerge tarafından korunması nedeniyle kentin IKYB’ye bağlanması gerektiğini savunan Kürtler, Kerkük Vilayet Meclisi’nin referandum kararını ise yerinde buluyor.
Türkmenler endişeli
Zaman içinde Kerkük’ün demografik yapısının değiştiğini ve azınlık durumuna düştüklerini belirten Türkmenler ise Kerkük’ün özel bir statüye sahip olmasını istiyor. Olası bir referandumun doğru sonuç vermeyeceğini söyleyen Kerküklü bir Türkmen, “Biz Kerkük’ün geleceği için referandum yapılmasına karşı değiliz. Ancak Kerkük’ün demografik nüfusu değişti. Kerkük Kürtlerden çok fazla göç aldı. Kürt-Türkmen nüfusu dengesi bozuldu” diyor.
"Burası Kürdistan değil"
Kerkük İl Meclisi Irak Türkmen Cephesi (ITC) Grubu Başkanı Ali Mehdi, bayrak krizinin Kürt, Türkmen ve Arap toplumu arasında gerginliğe neden olduğunu belirterek şunları söyledi: “Kürtler bizi hep yanlış anladı. Biz hiç kimsenin bayrağına karşı değiliz. Herkesin bayrağına saygılıyız. Ama o bayrak yerinde asılır. O bayrağın yeri burası değil. Burada caddelerde, parti binalarında Türkmen bayrağı da var, IKBY (Irak Kürt Bölgesel Yönetimi) bayrağı da var. Kimse kimseye karşı değil. Ama bu bayrağı Kerkük’te asmak, ‘Kerkük Kürdistan’dır’ demek anlamına geliyor. Kerkük Kürdistan değildir. Biz Kerkük’ün geleceğini konuşarak çözmek istiyoruz. Biz Arapların, Kürtlerin ve Türkmenlerin bir masada oturup diyalog kurmasını istiyoruz. Bu krizin aşılması için Türkiye bütün tarafları toplantıya çağırmalı.”
Kardeşlik için kabul ettik
Kardeşlik Listesi’nden Kerkük Vilayet Meclisi’ne seçilen Türkmen Millet Partisi Başkanı İrfan Kerküklü, bayrak krizinin büyütülmemesi gerektiği görüşünde.
Kerküklü’nün açıklaması şöyle: “2014 yılında DEAŞ’ın Musul’da yaptıkları ortada. O zaman burada Irak ordusu vardı. Irak ordusu, silahını üniformasını atıp Bağdat’a gitti. Kerkük savunmasız bir şekilde ortada kaldı.
"Burada Peşmerge Kürdistan bayrağı altında insanların hayatını kurtardı. Biz bayrak önerisini kardeşlik için kabul ettik. Zaten Irak bayrağı duruyor. Irak bayrağı indirilmedi.
"Biz Türkmeniz ama burada Kürtlerle yaşıyoruz. Tarih boyunca beraber yaşadık. Bu bayrağın altında Kürtler, Hristiyan, Araplar, Türkmenler beraber yaşıyoruz.”
