İspanya ekonomisinin beşte birini kontrol eden Katalonya halkının yüzde 90’ı bağımsızlık için ‘Evet’ dedi. Katalonya’nın bağımsızlık referandumunun sadece İspanya değil AB için de önemli sonuçları olabileceği ve domino etkisiyle birçok ülkedeki ayrılıkçı hareketi tetikleyebileceği belirtiliyor.
Dünya Gazetesi'nden Evrim Küçük’ün haberine göre, İspanya'nın doğusundaki Katalonya’nın bağımsızlık talebi Avrupa Birliği’nin (AB) başını ağrıtabilir. İspanya ekonomisinin lokomotifleri arasında bulunan Katalonya büyük bir ekonomik güç. Bölgenin bağımsızlığı İspanya’nın ekonomisi için darbe olmasının yanında Avrupa’nın genelinde siyasi olarak ciddi bir kriz doğurabilir ve domino etkisiyle birçok ülkedeki ayrılıkçı hareketi tetikleyebilir. Bu nedenle İngiltere’nin AB’den ayrılma sürecinden (Brexit) bile daha büyük bir tehdit olarak görülüyor.
Yakında bağımsızlık ilan edebilir
İspanya’nın Katalonya bölgesinde pazar günü yapılan bağımsızlık referandumuna polis müdahalesine rağmen seçmenlerin yüzde 90’ı İspanya’dan ayrılma lehine oy kullandı. Katalonya’daki bölünme yanlısı liderler, İspanyol polisinin yasa dışı referandumu durdurmasına engel olmak isteyen yüzlerce aktivistin seçim günü yaralanmasının ardından tek taraflı bağımsızlık ilanının bu hafta içi kadar erken bir sürede yapılabileceğini işaret etti.
Katalonya Başkanı Carles Puigdemont, referandum sonuçlarının bölge parlamentosuna gelecek günlerde sunulacağını belirterek, AB'den destek alma çağrısında bulundu.
Referandumun AB’nin entegrasyonu üzerinde olumsuz sonuçlar yaratabileceğinden endişe duyan AB yetkilileri, Katalonya referandumuna ilişkin daha önce yaptıkları açıklamalarda, konunun İspanya’nın iç işleri olduğunu vurgulamıştı. AB, ancak referandumun İspanya Anayasası’na uygun bir şekilde yapılması ve hukuki açıdan meşru olması durumunda Katalonya bağımsızlığına destek verebileceğini bildirmişti.
İspanya ekonomisinin yüzde 20’sini kontrol ediyor
Katalonya’nın bağımsızlık referandumunun sadece İspanya değil AB içinde önemli sonuçları olabilir. Bölge, İspanya ekonomisinin yüzde 20’sini kontrol ediyor. Ekonomik büyüklüğü Danimarka ile Finlandiya arasında bir yerde. Bölgenin en önemli şehri Barcelona, Akdeniz’in en büyük limanına sahip ve dünyanın dördüncü büyük ‘kruvaziyer’ destinasyonu. İspanya’ya yapılan yatırımların üçte biri Katalonya’ya yapılırken, bölge aynı zamanda İspanya’nın ihracatının yüzde 25’inden fazlasını gerçekleştiriyor. Yani İspanya ve AB, Avrupa’da bağımsızlık seslerinin yükseldiği İskoçya’nın Birleşik Krallık’tan ayrılmasının İngiltere ekonomisi üzerindeki etkisinden daha olumsuz bir tabloyla karşı karşıya.
Avrupa’da birçok bölgede ayrılıkçı hareketler yaşanıyor
Katalonya, Avrupa’da bağımsızlık tartışmalarının yaşandığı tek bölge değil. Avrupa’da birçok bölge bağımsızlık ve otonomi peşinde.
■ İspanya: Bask bölgesinin bağımsızlık hayalleri sonlanmış değil.
■ Almanya: Bavyeralılar daha fazla otonomi talip ediyor, hatta bölgede bazı bölgeler bağımsızlık taleplerini dillendirmeye başladı.
■ Bosna Hersek: Srpska Cumhuriyeti, ayrılma taraftarı.
■ Birleşik Krallık: Brexit sonrasında İskoçya’nın ikinci kez bağımsızlık için referanduma gitmesi bekleniyor.
■ İtalya: İki zengin bölgesi Lombardi ve Veneto, daha fazla bağımsızlık elde etmek için bu ay referandum planları yapıyor. İtalya’nın Güney Tirol bölgesinde de ayrılıkçı hareketler artıyor.
■ Belçika: Flanders’da güçlü ayırılıkçı sesler yükseliyor.
■ Avrupa: Kıta genelinde daha marjinal ayırılıkçı hareketler de yaşınıyor. Bunlar şöyle özetlenebilir: Galler, Cornwall, Kuzey İrlanda (Birleşik Krallık), Galicia, Aragon (İspanya), Silesia (Polonya), Frisia (Hollanda, Almanya), Sardunya (İtalya), Brittany, Occitania, Alsace, Savoy (Fransa), Aaland Adaları (Finlandiya), Faroe Adaları (Danimarka).
Gelecek kaygıları euroyu vurdu
Euro, İspanya’da polisin yasadışı ilan edilen Katalonya referandumu destekçilerine şiddet uygulaması ve Euro Bölgesi’nin geleceğine dair artan kaygılar nedeniyle önemli paralar karşısında değer kaybetti. Euro, oy sandıklarına el koymak isteyen çevik kuvvetin şiddet uygularken fotoğraflanmasının ardından iki günlük yükselişine ara verdi. Avrupa ortak parası, dolar karşısında yüzde 0.7 değer kaybederek 1.1730 ile 6 haftanın en düşük seviyesini gördü. Euronun gerilemesinde, ABD’de Donald Trump yönetiminin vergi indirimleri açıklaması ve yüzde 3.1 olarak revize edilen ABD ikinci çeyrek büyüme rakamının Fed’in faiz artışı için elini güçlendirmesi etkili oldu.
