Aralık ayında banka ve kredi kartı harcamalarında 231,6 milyar lira ile rekor kırıldı. Hem TL'deki değer kaybı hem bozulan enflasyon beklentileri vatandaşların harcamalarını öne çekmesine ve ay boyu yaşanan zamlar nedeniyle daha fazla harcama yapmasına neden oldu.
Türk Lirası’nda eylül ayından bu yana yaşanan ve aralıkta sertleşen değer kaybı ve yüksek enflasyonun yarattığı alım gücü kaybı vatandaşın kartlı harcamalarına rekor getirdi. Merkez Bankası verilerine göre aralık ayında banka ve kredi kartı ile yapılan harcamalar 213 milyar 603 milyon liraya yükselirken kasım ayına göre artış yüzde 31,4 oldu. Vatandaşın market harcamaları yüzde 38, çeşitli gıda harcamaları ise 1 ayda yüzde 37 artış gösterdi.
Aralık ayında açıklanan yüzde 36,1'lik 19 yılın zirvesinde gerçekleşmişti. Öte yandan aralık ayında dolar/TL 18.36 liraya kadar yükselmişti. Bozulan enflasyon beklentileri fiyatların her an zamlanacağı öngörüsü vatandaşı stok yapmaya da yöneltirken aralık ayı içinde uygulanan zamlar da kartlı harcamalardaki artışı körükledi.
2021'de kartlı harcamalar yüzde 62,3 büyüdü
Merkez Bankası’nın verilerine göre 2021 yılının tamamında 2020 yılına göre toplam kartlı harcamalardaki büyüme yüzde 62,3 oldu. 2021 yılında toplam banka ve kredi kartı harcamaları toplamı 1 trilyon 723 milyar 511 milyon liraya çıktı. 2020 yılında bu rakam 1 trilyon 61 milyar 544 milyon lira seviyesindeydi. 2020 yılında pandemiyle birlikte kart kullanımı ve harcamalar hızla artış göstermişti.
Merkez Bankası verilerine göre yılın son haftasında ise vatandaşların kartlı harcama tutarı 43.6 milyar lirayı buldu. 2021 yılı boyunca ortalama 35 milyar lira seviyesinde seyreden haftalık kartlı harcamalar 26 Kasım haftasıyla birlikte hızlı arttı ve 40 milyar lira sınırını aştı. 26 Kasım haftasından sonra hem fiyatlara gelen zamlar hem de vatandaşın daha da yükselecek kaygısıyla harcamalarını öne çekmesiyle aralık ayı boyunca kartlı harcamalar 43-44 milyar lira bandında seyretti.
Dünya'dan Şebnem Turhan'ın haberine göre Aralık ayında vatandaşların çeşitli gıda harcamaları 14.7 milyar liraya çıktı. Ortalama yıl boyu 9-10 milyar lira sınırında geçen çeşitli gıda harcamaları aralık ayında hızla yükseldi ve zirveyi gördü. Çeşitli gıda harcamalarında aralık ayındaki artış yüzde 37 olarak hesaplandı.
Kartlı market alışverişinde rekor
Temel ihtiyaçlarda vatandaşın harcamalarındaki hızlı yükseliş market ve alışveriş merkezi harcamalarında da görülüyor. Aralık ayında market alışverişleri 41 milyar 48 milyon liraya kadar çıktı ve bu yıl boyunca en fazla 34.5 milyar liraya çıkan harcama tutarının bile çok çok üstünde. Kasıma göre yüzde 38'lik artış yaşayan market alışverişleri aralık ayındaki toplam kartlı harcamaların da yüzde 20'sini oluşturuyor.
Kredi kartı borcu 209.9 milyar liraya yükseldi
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) haftalık verilerine göre 31 Aralık haftası itibariyle bireysel kredi kartlarında bankacılık sektöründe toplam büyüklük 209 milyar 947 milyon lira seviyesinde. 24 Aralık haftasında ise bu veri 203 miyar 575 milyon lira, 17 Aralık haftasında ise 197 milyar 910 milyon lira seviyesindeydi. Aralık ayı boyunca kart harcamaları ve bankalara bireysel kredi kartı borcu artış gösterdi. 209.9 milyar lira seviyesi ise görülen en yüksek seviye.