Karar gazetesi ekonomi yazarı İbrahim Kahveci, "Sisi’nin Mısır’ından bile gerideyiz Bu tespit bana ait değil. Bu tespit sermaye hareketlerine bakılınca ortaya çıkan tabloda gözüküyor. Çünkü para Türkiye’ye gelmiyor ama diktatör Sisi’nin ülkesi Mısır’a gidiyor." düşüncesini dile getirdi.
Kahveci, "Mısır 2016 yılında IMF ile 12 milyar dolarlık bir anlaşma yapıyor. O güne kadar resmi kur ile serbest kur arasında yüzde 50 civarı fark oluşmuştu (resmi kur 8,5 paund/dolar; serbest piyasa 12,65 paund/dolar). Sonra piyasa serbest kurun dediğine bırakıldı. Gelelim bu günlere... Yani dünyada parasal genişleme sonucu sermayenin gidecek adres aradığı döneme.. 2018 sonunda 1 dolar 17,90 Mısır Paundu seviyesinden işlem görüyordu. Şimdi ise 1 dolar 15,8 Mısır Paundu ediyor. Aynı tarihlerde 1 dolar 5,28 TL ediyordu. Şimdilerde ise 1 dolar 6,15 TL ediyor. TL dünyanın bol para döneminde yüzde 16,5 değer kaybediyor. Ama Sisi’nin Mısır’ının para birimi yüzde 13,1 değer kazanıyor." ifadesini kullandı.
Kahveci, "Yaklaşık iki hafta önce Londra merkezli bir fon yöneticisinin özel görüşmede arkadaşıma anlattığı bilgilerden hareket ediyorum. Kısaca şöyle anlatmış: 'Fonların ülke gruplarına ayırdıkları sermayeler var. Bir bakıma Türkiye’ye gitmesi gereken bir payımız var ama maalesef Türkiye hiç öngörülebilir bir ülke değil. Bu nedenle o paralar Mısır ve Nijerya’ya gidiyor.' Bu hafta sonu ülkemizde ekonomi dünyası Merkez Bankası’nın rezervlerini gündeme taşıdı. Bir ayda net rezervlerin 9,5 milyar dolar azaldığı ve 25 milyar doların altına düştüğü ortaya çıktı. Oysa Sisi’nin Mısır’ı bu dönemde rezerv bolluğu yaşıyor. Resmi rezervleri rekor kıran bir Mısır var karşımızda. Acaba Batı sermayesi bir diktatör mü destekliyor, yoksa öngörülebilir, kuralları belli olan yatırım adresi mi arıyor?" görüşünü savundu.
Mısır’da yatırımı olan bir kaç iş insanı ile görüştüm. Özellikle AK Partili olarak anılanlar dahil Mısır’ın demokratik olmadığını ama kurallarının belli olduğunu söylüyorlar. Bir bakıma Çin ile karşılaştırma yapılıyor.
İyi ama “Türkiye’de demokrasi var ama” dediğimde ise, “Evet demokrasi var ama kurallar hiç belli değil. Her an fiili durumda malınızın başına bir şey gelebilir” diyorlar.
Kısaca öngörülebilir bir ülke olmak açısından oldukça gerilere düşmüş durumdayız. Hatta darbeci diktatör Sisi’nin Mısır’ından bile geri düşmek insana acı veriyor olsa gerek.
tr.tradingeconomics.com/ sitesinden son verileri karşılaştıralım:
Büyüme TR 0,4 MSR 5,6
İşsizlik TR 13,3 MSR 8,0
Enflasyon TR 12,15 MSR 7,2
Faiz oranı TR 10,75 MSR 12,25
Galiba Mısır daha düşük enflasyon ve daha yüksek faiz oranı ile faiz lobisi tarafından yönetiliyor. El Sisi’nin danışmanlarını değiştirmesi gerekiyor.
