Ekonomi

Karamehmet'i Turkcell'de saf dışı bırakma planı

Turkcell'i yüzde 13,5 hisseyle yöneten Mehmet Emin Karamehmet, Turkcell'de hakimiyeti kaybetme riskiyle karşı karşıya.

13 Kasım 2009 02:00

Turkcell'i sahip olduğu yüzde 13,5 hisseyle yöneten Mehmet Emin Karamehmet, Turkcell'de hakimiyeti kaybetme riskiyle karşı karşıya. TeliaSonera ile Altimo'nun, Turkcell ve Megafon'daki hisselerini birleştirme kararı alması, GSM devindeki ortaklık dengelerini tamamen değiştirecek.
 
GSM devi Turkcell'i kurduğu karmaşık ortaklık yapısı sayesinde yöneten Çukurova Grubu, Turkcell'de yepyeni bir süreçle karşı karşıya. Strateji savaşına sahne olan Turkcell'de dün yaşanan bir gelişme oyunda kartların yeniden dağıtılmasına neden olacak. Mehmet Emin Karamehmet'in Turkcell'deki kontrolü TeliaSonera'ya kaptırmamak için bulduğu ve hisselerini devrettiği Rus yatırımcı Altimo, TeliaSonera ile hisselerini birleştirme kararı aldı. Altimo ve TeliaSonera bir başka anlaşmazlık konusu olan Rus Megafon'u da kapsayacak bir ortaklığa gittiklerini açıkladı. Buna göre her iki grup da Megafon ve Turkcell'de kontrol ettikleri hisseleri Amerika'da kurulacak olan yeni bir şirkete devredecek. Bu şirket Turkcell'de kontrolü eline alacak ve New York Borsası'na kote olacak.
 
Çoğunluk yönetimine geçiş

Bu durum Turkcell'deki karmaşık ortalık yapılarını biraz daha sadeleştirecek. Dün açıklanan anlaşmaya kadar GSM devi Turkcell'in yüzde 13,5'ini Çukurova Grubu, yüzde 13,2'sini Alfa Grubu (yüzde 4,99 doğrudan pay ve yüzde 8,18'i dolaylı paylar), yüzde 37,09'unu TeliaSonera doğrudan ve dolaylı paylar sayesinde elinde bulunduruyordu. Eğer dün açıklanan anlaşma yürürlüğe girerse Altimo'nun yüzde 13,2, TeliaSonera'nın ise yüzde 37,09'luk Turkcell İletişim payı Amerika'da kurulacak olan dev GSM holdinginde birleşecek. Böylece kurulacak yeni holdingin Turkcell İletişim'deki doğrudan ve dolaylı hisse payları toplamda yüzde 50,3'e ulaşacak. Yeni holding, Turkcell'de yüzde 50'den fazla paya ulaşacağı için Karamehmet'in yüzde 13,5 payla Turkcell'i kontrol ettiği dönemi sona erdirecek bir sürece girilecek.
 
Yeni bloğun gücü % 71

Bugüne kadar Karamehmet'e azınlık hisselerle Turkcell gibi bir devi yönetme imkanı veren zincir en alttan itibaren kopmaya başlayacak. Turkcell'in yüzde 51'ini kontrol eden Turkcell Holding'te yüzde 52,91 paya sahip olan Cukurova Telecom Holdings bu kopuşun merkezi olacak. Cukurova Telecom Holding'in düne kadar yüzde 51'i Çukurova Holding, yüzde 49'u ise sadece Rus Alfa (Altimo) tarafından kontrol ediliyordu. Fakat yeni anlaşmayla birlikte artık Cukurova Telecom Holding'te Karamehmet'in ortağı sadece Alfa Grubu değil, Alfa-TeliSonera ortaklığı olacak. Bu değişiklik Çukurova ve diğer ortaklarının Cukurova Holding'teki hissedarlık paylarını belki değiştirmeyecek. Fakat Turkcell Holding'te yönetim kurulunun sandalye yapısı tamamen değişmiş olacak. Turkcell Holding'te Karamehmet çoğunluğu, Alfa Grubu'nun sahip olduğu iki sandalye ve kendisine ait olan iki sandalye ile sağlıyordu. Dolayısıyla alınacak kararlarda birlikte hareket eden Alfa ve Çukurova grupları toplamda 4 sandalye sayısıyla 3 sandalyeye sahip TeliaSonera'nın etkisini bloke edebiliyordu. TeliaSonera'nın Alfa ile birlikte hareket etme kararından sonra artık Karamehmet'in yanında olan iki sandalye, TeliaSonera'nın yanına geçecek. Böylece Turkcell Holding'te bu iki grubun sandalye sayısı toplamda 5'e ulaşırken Çukurova Grubu'nun sandalye sayısı 2'de kalacak. Ki bu da kararlarda TeliaSonera-Alfa ortaklığının yüzde 71'lik bir söz hakkına sahip olacağı anlamına geliyor.
 
Zaten Turkcell'le ilgili kararların büyük ölçüde verildiği yer Turkcell Holding olduğu için karar mekanizmasındaki değişikliği bu resim net şekilde gösteriyor. Fakat Turkcell İletişim'deki yönetim kurulu sandalye dağılımı da Turkcell Holding'tekine paralel şekilde değişmiş olacak. Turkcell İletişim'in yönetim kurulunda Rus Alfa Grubu'nu 2 kişi (Alexey Khudyakov, Oleg Malis), Çukurova Grubu'nu 2 kişi (Mehmet Emin Karamehmet, Mehmet Bülent Ergin) ve TeliaSonera Grubu'nu 3 kişi (Tero Erkki Kivisaari, Colin J. Williams, Aimo Eloholma) temsil ediyor. Ruslar'ın Turkcell Holding'te olduğu gibi Çukurova Grubu'nun yanından kalkıp TeliaSonera'nın yanına oturmasıyla birlikte yeni hissedar bloğu (TeliaSonera-Alfa) 5 sandalye ve kararlarda yüzde 71 paya sahip olurken, Çukurova Grubu 2 sandalyede ve kararlarda yüzde 29 payda kalacak.
 
Alfa'nın seçeneği yok

Burada kilit durumda olan grup olarak Alfa Grubu yani Altimo görünüyor. Fakat dün Rusya'da yapılan basın açıklamasından sonra iki gruptan ortak gönderilen uyarı açıklamasında dikkat çekilen davalar, aslında Alfa'nın çok da fazla seçeneği olmadığını gösteriyor. Bunun sebebi ise TeliaSonera'nın Cenevre'de Uluslararası Tahkim'de Çukurova'ya karşı açtığı ve kazandığı dava. TeliaSonera, Cenevre'de açtığı davada, Çukurova Grubu tarafından daha önce kendisine satılan fakat hisse devri gerçekleşmeden aynı hisselerin Alfa Grubu'na devredilen yüzde 13,8 oranındaki hisse senedinin kendisine iade edilmesi talebiyle dava açmıştı. Uluslararası Tahkim Turkcell'de dolaylı kontrol sağlayan bu hisselerin TeliaSonera'ya iade edilmesine karar vermişti. Eğer bu karar uygulanırsa zaten Alfa'nın elinde bulunan hisse senetlerinin TeliaSonera'ya geçmesi gibi bir risk bulunuyor. Bu da Alfa Grubu'nu bir tercih yapmak zorunda bırakıyordu. Alfa, ya Tahkim'in verdiği karara uyarak hisse senetlerini TeliaSonera'ya devredecekti. Ya da zaten iki grubun ortaklık yaptığı ve ihtilaflı olduğu Rus GSM devi Megafon'daki sorunu da çözecek bir seçeneği tercih edip TeliaSonera ile iki ülkede de güçlerini birleştirerek yeni bir GSM holdinginin ortağı olacaktı. Dün alınan karar Alfa'nın ikinci seçeneği işaretlediğini gösterdi.
 
Çukurova davalarda sıkıştı

Çukurova Grubu ise her iki ortağıyla da ayrı ayrı ihtilaf yaşıyor. TeliaSonera'nın lehine gelen Tahkim kararının dışında Çukurova Grubu'nun Alfa Grubu ile de bir ihtilafı var. Alfa Grubu, Çukurova Grubu'na verdiği borç sonrasında rehin olarak tuttuğu Turkcell paylarını, Çukurova Grubu'nun borçlarını zamanında ödememesini gerekçe göstererek mülkiyetine geçirmek istiyor. Bununla ilgili olarak Alfa'nın Virgin Adaları'nda açtığı dava ise sürüyor. Yani bir yandan bu hisseleri Alfa'ya kaptırmamak için uğraşan Çukurova Grubu diğer yandan Tahkim'in verdiği aynı hisselerin TeliaSonera'ya devredilmesi yönündeki kararı arasında sıkışıp kalmış durumda.

Çukurova Grubu, Referans Gazetesi'nin konuyla ilgili sorularına yorum yapmayacağı yanıtını verdi.TeliaSonera ve Alfa Grubu tarafından yapılan açıklamalarda bundan sonra yaşanacak süreç ile ilgili de önemli ipuçları veriliyor. Yapılan açıklamada, Alfa Grubu'nun Turkcell'de Çukurova Grubu'na ait dolaylı hisseleri satın almak için teklif verebileceği TeliaSonera'nın bunu destekleyeceği, aynı şekilde Turkcell'in yüzde 51'ine sahip olduğu Fintur Holdings'te ise TeliaSonera'nın tüm hisselere talip olabileceği ve buna da Alfa Grubu'nun rıza göstereceği ifadeleri yer aldı. Bu da önümüzdeki günlerde Alfa Grubu'nun Çukurova Grubu'na elindeki hisseleri satması için bir teklif götürebileceği yönündeki sinyalleri güçlendirdi.

Ortaklığın diğer önemli ayrıntıları

  • MegaFon'un üçüncü büyük hissedarı olan AF Telecom da ortaklığa davet edildi. AF Telecom daveti kabul ederse TeliaSonera ve Rus yatırımcıların yeni şirket üzerinde söz hakkı ve hisse payı eşitlenecek.
  • Hiçbir büyük hissedar kurulacak şirket üzerinde diğer büyük hissedarın rızası dışında kontrol hakkına sahip olamayacak.
  • Yönetim kurulunda bağımsız üyeler olacak. Genel müdür de bu üyelerden biri olacak.