Dünya

Kafkaslar'da 'tanınma' sevinci

G.Osetya’nın başkenti Şinvali’de halk Oset ve Rus bayraklarıyla sokaklara döküldü. Abhazya’nın başkenti Suhumi’de de halk havaya ateş açıp, şampanya patlattı.

26 Ağustos 2008 03:00

Rusya'nın, bağımsızlıklarının tanınması için başvuruda bulunan Güney Osetya ve Abhazya'nın bu talebini kabul etmesi, ayrılıkçı bu iki bölgede büyük sevinç yarattı. Bölgede gerginliği yeniden tırmandırması beklenen bu karar öncesinde ABD Başkanı Bush, ayrılıkçı bölgelerin tanınmaması yönünde Rusya'yı uyarmıştı. Daha şimdiden dünyadan büyük tepki yağıyor.

G.Osetya’nın başkenti Şinvali’de halk Oset ve Rus bayraklarıyla sokaklara döküldü. Abhazya’nın başkenti Suhumi’de de halk havaya ateş açıp, şampanya patlattı.

Medvedev, Rus televizyonlarından ve radyolardan canlı yayımlanan açıklamasında, Gürcistan'ın Zviad Gamsahurdiya döneminde bu cumhuriyetlerde "soykırım girişiminde bulunduğunu" ve Mihail Saakaşvili yönetiminin de aynı yöntemi tercih ettiğini öne sürerek, "Her iki olayda da Gürcü Osetleri soykırımdan Rusya kurtarmıştı" dedi.

Medvedev, Rusya'nın Gürcistan'ın toprak bütünlüğüne saygılı olduğunu ve başından beri bu sorunun diplomatik yollardan çözülmesi taraftarı olduğunu ama Gürcü yönetiminin son saldırısıyla da böyle bir gündeminin olmadığını ve tek seçeneklerinin şiddetten yana olduğunu gösterdiğini söyledi.

'Bu konuda Rusya'yı örnek alın'

Güney Osetya ve Abhazya'nın Rusya'ya yaptığı başvurunun dün Rus parlamentosunun alt kanadı Duma ve üst kanadı Federasyon Konseyi'nde kabul edildiğini hatırlatan Medvedev, "Bu konuda artık bizim de bir karar almamız gerekiyor. İlgili bütün uluslararası hukuku göz önünde bulundurarak bu cumhuriyetlerin bağımsızlıklarını tanıyoruz" dedi.

Medvedev, "İnsanların hayatını kurtarmanın tek yönteminin bu olduğunu düşünerek diğer devletlerin de bu konuda Rusya'yı örnek alarak hareket etmesini istiyoruz" diye konuştu.

Gürcistan: Bu tanıma ilhaktır

Gürcistan ise Medvedev'in Güney Osetya ve Abhazya'nın bağımsızlıklarını tanımasını,
"ilhak" olarak nitelendirdi. Dışişleri Bakan Yardımcısı Giga Bokeria, "Bu karar, Gürcistan'ın parçası olan bu toprakların açıkça ilhakıdır" diye konuştu.

Öte yandan, Rusya'nın açıklamasının ardından Gürcistan Devlet Başkanı Mihail Saakaşvili, güvenlik konseyini acil toplantıya çağırdı. Bu toplantıda Rusya'nın bu kararı geniş şekilde ele anılacak ve değerlendirilecek.

'Rusya ile ilişkileri tamamen kopardık'

Gürcistan Güvenlik Sekreteri Aleksandır Lomaya da, ayrılıkçı bölgeleri Güney Osetya ve Abhazya'nın bağımsızlıklarını tanıma kararından sonra, Rusya ile ilişkilerini "tümüyle sona erdirdiklerini" söyledi. Lomaya, Rusya'nın tanıma kararını değerlendirdiği açıklamasında, bu kararın Gürcistan için "hukuki hiçbir geçerliliği olmadığını" belirtti. Lomaya, "Rusya ile ilişkilerimizi tümüyle sona erdirdik" dedi.

ABD: Talihsiz bir karar

ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Rusya'nın, Gürcistan'dan bağımsızlık ilan eden Abhazya ve Güney Osetya'nın bağımsızlık talebini kabul etmesini, "son derece talihsiz bir karar" olarak değerlendirdi.

Rice, ülkesinin Güney Osetya ve Abhazya'yı Gürcistan'ın uluslararası toplumca tanınan sınırları içinde görmekte olduğunu vurguladı. "ABD'nin, BM Güvenlik Konseyi'nde Güney Osetya ve Abhazya'nın statülerinin değiştirilmesine yönelik olası bir Rusya girişimini engellemek için veto hakkını kullanacağını" da belirten Rice, Medvedev'in, ülkesinin uluslararası toplumca desteklenen ateşkese uyma yükümlülüğünü yerine getirmediğini ifade etti.

Dünyadan tepki yağıyor

Rusya'nın Güney Osetya ve Abhazya'yı tanımasına ise büyük tepki geliyor:

>> Almanya Başbakanı Angela Merkel, Rusya'nın kararını "kesinlikle kabul edilemez" olarak nitelendirdi. Estonya'da bulunan Merkel, Rusya Devlet Başkanı Dimitriy Medvedev'in kararının uluslararası anlaşmaları ihlal ettiğini söyledi.

>> Fransa da Rusya'nın kararından üzüntü duyduğunu bildirdi. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Eric Chevallier, düzenlediği rutin basın toplantısında, Fransa'nın Gürcistan'ın toprak bütünlüğünü tanıdığını söyledi.

>> Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) da Rusya'nın kararını kınadı. AGİT dönem başkanı Aleksander Stubb, "Güney Osetya ve Abhazya'nın bağımsızlığının tanınması temel AGİT ilkelerinin ihlalidir" dedi. Stubb, Rusya'nın Gürcistan'ın toprak bütünlüğüne ve egemenliğine saygı göstererek AGİT ilkelerine uymasını, Gürcistan'daki tüm askerlerini derhal çekmesini ve ateşkes anlaşmasına uymasını istedi.

>> İngiltere, Rusya'nın, bağımsızlıklarının tanınması için kendilerine başvuruda bulunan Güney Osetya ve Abhazya'nın bu talebini kabul etmesine karşı çıktı. İngiltere Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, Rusya'nın bu kararını kesinlikle kabul etmediklerini, Gürcistan'ın bağımsızlığının ve toprak bütünlüğünün korunmasından yana olduklarını söyledi.

Lavrov Türkiye'ye geliyor 

Bu arada, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da, Türkiye'nin Kafkas İşbirliği ve İstikrar Platformu önerisini görüşmek üzere İstanbul'a geliyor. Gelecek hafta başında yapılacak görüşmelerde, platformun yapısı ve işlevi ele alınacak.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Moskova ve Tiflis temasları sırasında gündeme gelen Kafkas İşbirliği ve İstikrar Platformu'nun ayrıntıları netleşmeye başladı; platformun bir sekreteryası olmayacak. Platforma üye olması düşünülen Türkiye, Rusya, Gürcistan, Ermenistan ve Azerbaycan'ın sadece toplu değil, ikili görüşme kanalları ile de sorunlarının çözümünde ilerleme sağlanması hedefleniyor.

'Diğer ülkeler de sürece çekilmeli'

Moskova ve Ankara'nın genel çerçevede mutabık kaldığı projenin ayrıntılarını konuşmak için Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov gelecek hafta başında İstanbul'da olacak.

Yetkililer, platformun başarılı olması için diğer ülkelerin de sürece çekilmesi gerektiğini belirtiyor. Bu çerçevede, Ermenistan'a öneriyi Rusya'nın  götürmesi ile Türkiye'nin doğrudan iletmesi seçeneklerinin ikisi üzerinde de duruluyor. Lavrov, kısa bir süre önce Türkiye'yi ziyaret etmişti. (Tempo24)