T24 - İTÜ Deprem Mühendisliği ve Afet Yönetimi Enstitüsü'nün 7.2'lik depremin ardından yaptığı hasar tespit çalışmasının sonuçları korkunç.
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Deprem Mühendisliği ve Afet Yönetimi Enstitüsü, 26-29 Ekim tarihleri arasında Van'da yaptıkları deprem incelemesini kamuoyuyla paylaştı.
Raporda binaların beton kalitesinin düşük olduğu belirtildi. Kolonlarda dere çakılı ve yumruk büyüklüğünde iri taşların bulunduğu tespitine yer verildi. Özellikle taş ve briket binaların çoğunlukla çamur harcıyla birleştirildiği, bu sebeple hasarın arttığı vurgulandı. Çok katlı binalarda da mühendislik hizmetlerinin alınmadığı ve işçiliğin yetersiz olduğu ifade edildi. Enstitü, kırsal bölgelerde betonarme binaların yanı sıra kurallara uygun şekilde inşa edilmesi şartıyla yığma binaların da teşvik edilmesini önerdi.
İTÜ'nün İstanbul Ayazağa kampüsünde düzenlenen basın toplantısına dördü profesör altı akademisyen katıldı. İnşaat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zekai Celep, yıkılan binalarda yalnızca müteahhitleri sorumlu tutmanın doğru olmadığını söyledi. Mal sahipleri, meslek odaları, mühendisler ve belediye yetkilileriyle birlikte akademisyenlerin de kusurlu olduğunun altını çizdi. Celep, pazartesi günü daha ayrıntılı bir incelemeye başlanacağını, bu sebeple bölgeye dışarıdan 300 resmî mühendis getirildiğini açıkladı.
İTÜ'de düzenlenen basın toplantısına Maden Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serdar Akyüz, Prof. Dr. Ayfer Erken, İnşaat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zekai Celep, Yrd. Doç. Dr. Beyza Taşkın, Deprem Mühendisliği ve Afet Yönetimi Enstitüsü üyesi Prof. Dr. Ayfer Erken ve Yrd. Doç. Dr. Pınar Çağlayan katıldı. Heyet, Van'da yıkılan ve hasar gören betonarme, kerpiç, taş ve briket binaları ayrı ayrı inceledi. Hazırlanan raporda, en çok can kaybına yol açan betonarme binalardaki en önemli problemin beton kalitesinin düşük tutularak yönetmeliklere uygun yapılmaması gösteriliyor.
1980 yılında inşa edilen ve depremde yıkılan bir kamu binasında yapılan incelemelerde, yönetmeliklerde öngörülen C18 beton kalitesinin, C8 seviyesinde olduğu tespit edildi. Uygun donatım düzeninin sağlanamaması ve taşıyıcı sistemlerin yetersizliği hasar sebepleri arasında sayılıyor. Taş ve briket binalarda ise yapı malzemelerinin çamur harcıyla birleştirilmesi, felaketin en önemli sebepleri arasında gösteriliyor. Kerpiç binalarda da hava şartlarının etkisiyle kullanılan kerpicin zayıflamasının, yıkımın etkisini artırdığı vurgulanıyor.
Prof. Dr. Zekai Celep, yıkılan binalarda yalnızca müteahhitleri sorumlu tutmanın doğru olmadığını belirterek kusurların zincirleme şekilde oluştuğunu belirtti. Celep, binaların yıkılmasıyla ilgili mal sahipleri, meslek odaları, mühendisler ve belediye yetkilileriyle birlikte öğretim görevlerinin dahi kusurlu olduğunun altını çizdi. Valiliğin isteği doğrultusunda bazı kamu binalarını da incelediklerini dile getiren Zekai Celep, Van Cezaevi'ne bağlayıcılığı olmayan yazılı bir belge verdiklerini ifade etti.
Basın mensuplarının sorularına cevap veren öğretim üyeleri, Van'ın taşınmasının söz konusu olmadığını, bunun yerine doğru zemin etüdü yapılarak yönetmeliklere uygun binalar inşa edilmesi gerektiğini söyledi. Prof. Dr. Okan Tüysüz, bölgede 6,2 büyüklüğüne kadar benzer depremlerin yaşanabileceğini bildirdi. Prof. Dr. Ayfer Erkan ise depremi Van'da bir otelde yaşadığını ifade ederek, yumuşak tabakalı birçok bölgede sıvılaşma meydana geldiğini kaydetti. Bölgede bulunan TOKİ evlerinde çatlak dahi olmadığını anlatan Erkan, zeminin özelliklerine uygun olarak tasarlanan binaların zarar görmediğini sözlerine ekledi.
İTÜ: Bayram Oteli'nde inceleme yapmadık
Van'daki inceleme heyetinde yer alan İnşaat Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Beyza Taşkın, 9 Kasım'daki ikinci depremde yıkılan Bayram Oteli'yle ilgili herhangi bir inceleme yapmadıklarını açıkladı. Bölgede inceleme yaparken otel binasını dışarıdan gördüklerini dile getiren Taşkın, içeri girmeye teşebbüs dahi etmediklerini aktardı. Kendilerinin otele hiçbir şekilde sağlam raporu vermediklerini vurgulayan Beyza Taşkın, bölgede sadece yıkılan binaları incelediklerini belirtti.
300 mühendisle Van'da asıl hasar tespiti yapılacak
İTÜ İnşaat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zekai Celep, 23 Ekim'deki depremin ardından Van'a giden AFAD'a bağlı bakanlık mühendislerinin, ilk ihtiyaçların belirlenmesi için ön hasar tespiti yaptığını söyledi. Celep, pazartesi günü başlayacak olan ikinci incelemede ise binalardaki hasar durumlarının ayrıntılı olarak tespit edileceğini aktardı. Zekai Celep, AFAD yetkililerinin bölgeye dışarıdan 300 resmî mühendis getirdiği bilgisini verdi. Celep, bir gazetecinin sorusu üzerine, 'Van İnşaat Mühendisleri Odası'nın hasar tespit çalışmalarına katılma isteğinin valilik tarafından reddine, güvenlik gerekçesiyle olumsuz cevap verilmiş olabileceğini ifade etti.
