İstanbul Sözleşmesi Uzmanlar Komitesi'ne Prof. Feride Acar seçildi

İstanbul Sözleşmesi’nin izlenmesi ve denetlenmesinden sorumlu olacak Uzmanlar Komitesi (GREVIO) belirlendi. Uzmanlar Komitesi’ne, Bağımsız kadın ve LGBTİ örgütlerinden oluşan İstanbul Sözleşmesi Türkiye İzleme Platformu adayı Prof. Dr. Feride Acar seçildi. Son anda Türkiye adayı olarak gösterilen Acar,  Sözleşme’nin mimarlarından biri olarak biliniyor.

İstanbul Sözleşmesi Türkiye İzleme Platformu'nun konuya ilişkin açıklaması şöyle:

GREVIO üyeleri kısa adı İstanbul Sözleşmesi olan, Kadınlara Yönelik Şiddet ve Ev içi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye ilişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi’ne taraf devletlerin temsilcilerinden oluşan Taraflar Komitesi tarafından seçiliyor. Taraflar Komitesi’nin taraf devletlerin adayları arasından, dört yıl süre ile görev yapmak üzere seçtiği on kişilik ilk GREVIO, Sözleşme’nin denetleme ve izleme yöntemlerini de belirleyecek. Bu nedenle, GREVIO’nun ilk dönemdeki üyelerinin insan hakları, cinsiyet eşitliği ve kadına yönelik şiddet ve ev içi şiddet alanlarındaki uzmanlığı özel bir önem taşıyor.

Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı kurucularından olan Prof. Dr. Feride Acar, doksanlı yılların başlarından itibaren, cinsiyet eşitliği ve kadının insan hakları konularında çeşitli uluslararası platformlarda Türkiye’yi temsil ediyor. Acar, Birleşmiş Milletler (BM) Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılmasına Dair Sözleşme’nin (CEDAW) denetim organı olan Kadınlara Karşı Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Komitesi (CEDAW Komitesi) üyeliği ve 2003-2005 yıllarında başkanlığı görevlerini üstlenmişti. 2015-2018 dönemi için yeniden CEDAW Komitesi’nde yer alan Acar’ın GREVIO komitesine seçilmesi, sadece Türkiye’de değil, diğer taraf ülkelerdeki feminist çevrelerce de sevinçle karşılandı.

Prof. Dr. Feride Acar’ın aday gösterilmesi sürecinde neler oldu?

Feride Acar’ın İstanbul Sözleşmesi Taraflar Komitesi tarafından GREVIO adayı olarak seçilmesi biz İstanbul Sözleşmesi Türkiye İzleme Platformu üyesi örgütler için şaşırtıcı olmadı. Zira Feride Acar’ın Sözleşmede belirtilen adaylık kriterlerini fazlasıyla taşıdığını, kendisinin Türkiye adayı olarak önerilmesi gerektiğini Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (ASPB)’na çeşitli defalar ifade etmek zorunda bırakılmıştık.

Kadına yönelik ev içi şiddet ve toplumsal cinsiyet temelli şiddet alanında, cinsiyet eşitliği temelinde mücadele eden, bu mücadelede yerel ve uluslararası politikaları yakından izleyen, 89 örgütlenmeden oluşan Platform olarak, GREVIO adaylarının belirlenmesine ilişkin ASBP nezdinde çeşitli girişimlerde bulunmuştuk. Bakanlığa, Sözleşme’nin uygulanması için gereken adımların atılması, GREVIO ile ilgili Türkiye’de yürütülecek sürecin ana muhatabı olarak toplantılara katılma talebimizi, belirlenecek adayların taşıması gereken kriterler ve aralarında Feride Acar’ında olduğu bu kriterlere uyan altı adayımızın isimlerini içeren çeşitli yazılı başvurular iletmiştik. İstanbul Sözleşmesi, tüm taraf devletlere, alanda çalışan örgütlenmelerle her aşamada eşgüdümlü çalışma zorunluluğu getiriyor olmasına rağmen Platform üyesi örgütlenmeler olarak, daha en başında GREVIO Türkiye adaylarının belirlenmesi sürecinde ASPB tarafından çeşitli engellemelere maruz bırakılmış, sürecin dışında tutulmak istenmiştik.

ASBP, aldığı keyfi bir kararla GREVIO Türkiye adayını, kamudan 6 ve STK’lardan 3 kişinin oluşturacağı bir kurul tarafından seçileceğini, bu üç STK’nın hangi üç STK olacağının ise yapılacak  bir toplantıda seçimle belirleneceğini duyurmuştu. Bu toplantıya katılmamız için, örgüt başkanı tarafından imzalanmış kaşeli yetki belgelerini, vergi ve kütük numaralarını, yetki belgelerin ıslak imzalı aslını ve benzeri belgeleri yanımızda getirmemiz gibi daha önceki yıllarda bakanlıkla yapılan hiçbir toplantı için istenmeyen bürokratik engeller öne sürülmüştü. Açıklanan aday belirleme yönteminin, antidemokratik olduğu yönündeki görüşlerimizi birde sözlü olarak da ifade etmek üzere, 10 ilden, 33 örgüt toplantıya katılmış, ancak hiçbir öneri ve itirazımız dikkate alınmamıştı. Üç STK’nın seçimle belirlenmesinde, ıslak imza ve kaşe dayatmasında ısrar edilmiş ve bunları sağlamayan örgütlerin oylamaya katılamayacağı belirtilmişti. Bunun üzerine tüm Platform üyeleri toplantıyı terk etmiştik. Kalan yaklaşık 25 kişilik grupla gerçekleştirilen kurmaca seçim ile Hükümet eliyle kurdurulmuş olan Kadın ve Demokrasi Derneği (KADEM) ile Kadın Sağlıkçılar Dayanışma Derneği (KASAD-D)’nin yanı sıra Ayrımcılığa Karşı Kadın Derneği’nin (AKDER) “seçilmişti”.

Toplantı sonrasında, tüm bu antidemokratik uygulamalara itirazımızla beraber, Prof. Dr. Feride Acar, adaylık için Bakanlığa başvurusunu desteklediğimizi kamuoyuna duyurmuştuk. GREVİO aday başvuruları için belirlenen son tarihten bir gün sonra, Türkiye Aday Belirleme Komitesi’nin, kadına yönelik şiddetle mücadele eden örgütlenmeler olarak daha önce adını duymadığımız, Yrd. Doç. Dr. Emel Topçu’nun seçildiğini gayrı resmi yollardan duymuştuk ancak bu bilgi Bakanlıkça yalanlanmamıştı. Platform üyeleri olarak, Kadına yönelik şiddetle mücadele alanında herhangi bir tecrübesi olmayan birinin Türkiye GREVIO adayı olarak belirlenmesine itirazlarımızı yazılı olarak belirtmiş, Feride Acar’ın da aday gösterilmesi konusunda ısrar etmiştik. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin 19 Kasım 2014 tarihli kararı çerçevesinde, taraf devletler “mümkün oldukça fazla sayıda aday göstermeye” davet edilmesine karşın ASPB, birden fazla aday gösterilmesine ilişkin talebimizi,  “Ülkemizin GREVIO adayını belirleyen Seçici Kurul, birden fazla aday göstererek ülkemizin oylarının bölünmemesi için tek aday gösterilmesini uygun görmüştür” gerekçesi ile reddetmişti.  

Yaşanan tüm bu süreç farklı aşamalarda Platform tarafından Avrupa Konseyi’nin ilgili birimlerine de rapor edildi. Platform’un verdiği mücadelenin etkisiyle, ASBP yetkilileri doğrudan Feride Acar ile bağlantıya geçmek ve baştan itibaren yapılması gerekeni yaparak kendisini GREVIO Türkiye adayı olarak göstermek durumunda kalmıştı.

Kadına yönelik şiddetle mücadelenin ana ekseninin uluslararası hukuk ve cinsiyet eşitliği hedefinden planlı olarak uzaklaştırıldığına tanık olduğumuz son dönemde, toplumsal cinsiyet eşitliği mücadelesi ve bunun en kapsamlı yasal aracı olan İstanbul sözleşmesinin hayata geçirilmesi çok daha büyük bir önem kazanmıştır. Sözleşmenin uygulanması bağımsız kadın ve LGBTİ örgütler olarak bizlerin katılımı ve bütün toplumsal kesimlerin desteği ile sağlanacaktır. Cinsiyet eşitliği sadece kadınlar ve LGBTİ bireyler için bir ayrıcalık konusu değil, bir demokrasi ve insan hakları meselesidir.

Sözleşmenin hayata geçirilmesi mücadelemizde çok değerli katkıları olacağını bildiğimiz Prof. Dr. Feride Acar ile daha önce olduğu gibi bundan sonra da dayanışma içinde olacağımızı belirtir, kendisine yeni görevinde başarılar dileriz.

İstanbul Sözleşmesi Türkiye İzleme Platformu

• Adana Kadın Dayanışma Merkezi (AKDAM)
• Adıyaman Anadolu İş Kadınları Derneği
• Adıyaman Genç Kuşak Girişimci Kadınlar ve İstihdam Derneği
• Adıyaman Kadın Sorunlarını Araştırma ve Çözüm Derneği (AKSAÇ)
• Adıyaman Kadın Yaşam Derneği (AKAYDER)
• Amargi İzmir
• Ankara Feminist Kolektif (AFK)
• Antalya Kadın Danışma Merkezi ve Dayanışma Derneği
• Ayvalik Bagimsiz Kadin Inisiyatifi
• Avrupa Kadın Lobisi Türkiye Koordinasyonu
• Bağımsız Kadın Derneği-Mersin
• Buca Evka -1 Kadın Kültür ve Dayanışma Derneği (BEKEV)
• Ceren Kadın  Derneği
• Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği (CEİD)
• Çanakkale Kadın El Emeğini Değerlendirme Derneği (ELDER)
• Edirne Kadın Merkezi Danışma Derneği
• Engelli Kadın Derneği
• Ergani Selis Kadın Derneği
• Eşitlik İzleme Kadın Grubu (EŞİTİZ)
• Eşit Yaşam Derneği
• Ev Eksenli Çalışan Kadınlar Grubu
• Ev Hanımları Derneği (EVKAD)
• Femin & Art Uluslar Arası Kadın Sanatçılar Derneği (10 Şube)
• Filmmor Kadın Kooperatifi
• Gökkuşağı Kadın Derneği
• Haklı Kadın Platformu
• İstanbul Feminist Kolektif (İFK)
• İstanbul Kadın Kuruluşları Birliği
• İstanbul LGBTT Dayanışma Derneği
• İzmir Bağımsız Kadın İnisiyatifi
• İzmir Barosu Kadın Hakları ve Hukuk Araştırmaları Merkezi
• İzmir Çiğli Evka 2 Kadın Kültür Derneği (ÇEKEV)
• İzmir Feminist Kolektif (İzFK)
• İzmir Kadın Dayanışma Derneği
• Kadın Adayları Destekleme Derneği  (KA-DER) (Merkez,Şube ve Temsilcilikleri)
• Kadın Adayları Destekleme Derneği Ankara Şubesi (KA-DER Ankara Şubesi)
• Kadın Cinayetlerine Karşı Acil Önlem Platformu
• Kadın Çalışmaları Derneği
• Kadın Dayanışma Vakfı
• Kadın Eğitim ve İstihdam Derneği
• Kadın Emeği İstihdamı Girişimi (KEİG)
• Kadın Erkek Birlikte Sosyal Eşitlik Derneği (KEBSED)
• Kadın Erkek Eşitliği Derneği - KAZETEDER
• Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) (23 Şube)
• Kadın Yazarlar Derneği
• Kadının İnsan Hakları -Yeni Çözümler Derneği (KİH-YÇ)
• Kadınlara Hukuki Destek Merkezi (KAHDEM)
• Kadınlarla Dayanışma Vakfı (KADAV)
• Kaos Gey ve Lezbiyen Kültürel Araştırmalar ve Dayanışma Derneği (KaosGL)
• Kapadokya Kadın Dayanışma Derneği
• Karadeniz Kadın Dayanışma Derneği (KarKad-Der)
• Karya Kadın Derneği
• KAZETE - Bağımsız Kadın Gazetesi
• Kırmızı Biber Derneği
• Kırmızı Şemsiye Cinsel Sağlık ve İnsan Hakları Derneği
• Lambdaİstanbul LGBTİ Dayanışma Derneği
• Mavigöl Kadın Derneği
• Medya İzleme Grubu (MEDİZ)
• Mersin 7 Renk LGBT
• Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı
• MorEl Eskişehir LGBT
• Mor Salkım Kadın Dayanışma  Derneği
• Muş Kadın Çatısı Derneği
• Muş Kadın Derneği (MUKADDER)
• ONAR Uluslar arası Kadın Destek İnsiyatifi
• Ordu Kadını Güçlendirme Derneği
• Pembe Hayat LGBTT Dayanışma Derneği
• Petrol-İş Sendikası Kadın Dergisi
• Selis Kadın Derneği
• Sınır Tanımayan Kadınlar
• Siyah Pembe Üçgen İzmir Derneği
• Sosyal Politikalar Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği (SPOD LGBTİ)
• Sosyalist Feminist Kolektif (SFK)
• Sosyalist Kadın Meclisleri (SKM)
• Trabzon Kadın Gelişim ve İletişim Derneği
• Trans Danışma Merkezi (T-DER)
• Türk Anneler Derneği Trabzon Şubesi
• Türk Kadınlar Birliği
• Türk Tabipler Birliği Kadın Hekimler Kolu
• Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği (TÜKD)
• Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonunu
• Türkiye Soroptimist Klüpleri Federasyonu
• Uçan Süpürge Kadın  İletişim  ve Araştırma Derneği
• Urfa Yaşamevi Kadın Dayanışma Derneği
• Van Kadın Derneği (VAKAD)
• Van Saray İlçesi Kadın Çocuk ve Aile İlişkilerini Geliştirme Modernleştirme Koruma ve Güçlendirme Derneği
• WINPEACE - Türkiye Yunanistan Kadınları Barış Girişimi
• Yaşam Kadın Çevre Kültür ve İşletme Kooperatifi (YAKA-KOOP)
• Yaşam Kadın Merkezi Derneği
•  
•  
•  
•