İsrail, ABD Başkanı Donald Trump'ın Kudüs'ü İsrail'in başkenti kabul etmesinin ardından, bu kez de 1967’den bu yana işgal altında tuttuğu Golan Tepeleri’ni de ‘İsrail toprağı’ olarak tanımasını talep etti.
Duvar'da yer alan habere göre, İsrail İstihbarat Bakanı Israel Katz, Suriye’ye ait Golan Tepeleri’ndeki ‘İsrail egemenliği’nin ABD tarafından tanınması taleplerinin, iki ülke arasındaki diplomatik görüşmelerin ilk gündem maddesi olduğunu söyledi.
Katz Reuters ajansına demecinde, ABD’nin Golan Tepeleri’ni aylar içinde İsrail toprağı olarak tanıyabileceğini öne sürdü. Katz, konunun ilk olarak İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’nun Şubat 2017’de Trump ile ilk Beyaz Saray görüşmesinde gündeme geldiğini, şu an Amerikan yönetimi ile Kongre’nin bir dizi seviyesinde ele alındığını açıklayarak, “Bu meselenin epey olgunlaştığını ve gerçekleşmesi için yüksek bir olasılık bulunduğunu sanıyorum” dedi. İsrailli bakan, böyle bir kararın bu yıl alınıp alınmayacağına dair soruya da “Evet, birkaç ay içinde” iddiasıyla yanıt verdi.
“İsrail’le bir dizi konu hakkında görüşüyoruz”
İsrailli bakan, niçin böyle bir talepte bulunduklarını da İran üzerinden açıkladı; Golan konuusndaki önerilerini, ‘Trump yönetiminin bölgedeki İran yükselişine karşı mücadeleci yaklaşımının potansiyel bir uzantısı’ olarak niteledi. Katz, “Böyle bir adım için mükemmel bir zamanlama. İranlılara verebileceğiniz en acı yanıt, Golan’daki İsrail egemenliğini Bir Amerikan açıklaması, bir başkanlık beyanı ve yasa ile tanımaktır” ifadelerini kullandı. Katz, böyle bir hamleyle İran’a, “İsrail ve müttefiki ABD’yi yok etmek mi istiyorsunuz? Bakın tam tersi oldu” mesajının verileceğini sürdü.
ABD ise iddiayı yalanlamadı. İsrail’deki Amerikan elçiliğinden bir yetkili Reuters’a, “Genel politikamız, diplomatik iletişimlerimiz hakkında konuşmamak yönünde” yanıtını vermekle yetindi. Bir Beyaz Saray yetkilisi ise “İsrail’le bir dizi konu hakkında görüşüyoruz” dedi.
Golan tepeleri nerede?
İsrail, 1967 savaşında Doğu Kudüs, Batı Şeria, Gazze ve Suriye’ye ait olan Golan Tepeleri’ni işgal etmişti. Gazze’den tek taraflı olarak çekilse de, diğer noktalardaki işgali 51 yıldır sürdürüyor. Bu bölgelerdeki İsrail varlığı Birleşmiş Milletler tarafından da yasadışı sayılıyor.
İsrail-Suriye sınırında bulunan Golan Tepeleri, 1200 kilometrekarelik stratejik bir plato sayılıyor. Suriye 1973 savaşında bölgeyi geri almayı denemiş ancak başarılı olamamış, 1974’te ateşkes imzalanmış; İsrail ise bölgeyi 1981’de tek taraflı olarak ilhak ederek yaklaşık 20 bin yerleşimciyi buraya taşımıştı.
Suriye’deki iç savaştan önce, 2000 yılında iki ülke arasında Türkiye’nin arabuluculuğunda barış görüşmeleri gerçekleştirildiği ve İsrail’in Golan’dan çekilmeyi göz önünde bulundurduğu haberleri gelmiş ancak bir sonuç çıkmamıştı.
Donald Trump yönetimi ise Filistinlilere vaat edilen bağımsız devletin başkenti olması öngörülen Doğu Kudüs’teki işgali yok sayıp kentin tamamını ‘İsrail’in başkenti’ olarak tanımış ve büyükelçiliğini de buraya taşımıştı. İsrail askerlerinin Gazze sınırında bu kararı protesto eden Filistinlilere ateş açması sonucu en az 62 kişi hayatını kaybetmişti. Trump’ın bu kararı dünya çapında sert tepki çekmişti.
