Amerika Birleşik Devletleri yönetiminin İsrail yerleşimlerine yönelik şimdiye kadarki en güçlü kınamasını yayınlamasından bir gün sonra, İsrail işgal altındaki Batı Şeria'da yaklaşık 3 bin yeni yerleşim yerine onay verdiğini duyurdu.
Yerleşim gözlemcisi Peace Now yerleşim planının ayrıntılarının henüz açıklanmadığını ifade etti. Plan, yerleşimlerin büyümesine göz yuman ve on yıllardır ABD'nin yerleşimlerin gayri meşru olduğu yönündeki politikasını terk eden Trump yönetiminin sona ermesinden bu yana en büyük yerleşim projesi olacak.
Kırılgan koalisyon hükümeti için test olacak
Bu planın ABD ve Avrupa ile İsrail'in arasındaki sürtüşmeyi artıracağı, Filistinlileri kızdıracağı ve aşırı milliyetçiler, merkezciler ve 'güvercin' partilerinden oluşan kırılgan hükümet koalisyonunu test edeceği düşünülüyor.
Sadece bir gün önce ABD Dışişleri Bakanlığı, İsrail'in Batı Şeria'nın derinliklerinde de dahil olmak üzere yeni yerleşim evleri inşa etme planlarından "derin endişe" duyduğunu söyledi.
Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Ned Price Washington'da gazetecilere verdiği demeçte, "Gerginliği düşürme ve sükuneti sağlama çabalarıyla tamamen tutarsız olan ve iki devletli çözüm umutlarını zedeleyen yerleşimlerin genişletilmesine şiddetle karşı çıkıyoruz" dedi.
Trump döneminde çok arttı
2012'de veri toplamaya başlayan Peace Now'a göre İsrail, Trump yıllarında agresif bir yerleşim çılgınlığına girişti ve yalnızca 2020'de 12 binden fazla yerleşimci evi inşa süreci başlattı.
Batı Şeria inşaatına izin veren bakanlığın yüksek planlama konseyi, yeni konut birimlerini yetkilendirmek için Çarşamba günü toplandı ve kabaca yarısı inşaat başlamadan önce nihai onay aldı.
Bin 300 ev Filistinliler için de onaylanacak mı?
İsrail'in önümüzdeki hafta kontrolü altındaki topraklarda yaşayan Filistinliler için de 1300 evin onayını görüşmesi bekleniyor.
Filistinliler, İsrail'in 1967 Ortadoğu savaşında ele geçirdiği bölgeler olan Gazze Şeridi ve Doğu Kudüs ile birlikte Batı Şeria'daki 700 bin İsraillinin barındığı yerleşimleri barışın önündeki en büyük engel olarak görüyor. Uluslararası toplumun çoğu da bu yerleşimleri yasadışı olarak kabul ediyor.
İsrail ise 2,5 milyondan fazla Filistinliye ev sahipliği yapan Batı Şeria'yı Yahudi halkının 'vaat edilmiş toprakları' olarak görüyor.
Filistinlilere izinler çıkmıyor
Komitenin ayrıca, Batı Şeria'nın Filistin özerklik hükümeti tarafından yönetilen yerleşim bölgelerinin dışında, tam İsrail kontrolü altındaki bölgelerinde yaşayan Filistinliler için konut birimlerini de onaylaması gerekiyor.
Filistinliler ve insan hakları grupları, tartışılan 1300 evin gerçek ihtiyacın çok küçük bir parçası olduğunu söylüyor. Filistinliler, işgal altındaki Batı Şeria'nın tam İsrail kontrolü altındaki toprakların yüzde 60'ında inşaat yapmak için askeri izinlere ihtiyaç duyuyor.
İnsan hakları grupları, izinlerin neredeyse hiçbir zaman verilmediğini ve birçok sakinin izinsiz inşaat yapmaya ve yıkım riskini almaya zorladığını söylüyor. Filistinliler ve hak grupları, bu evlerin talebin küçük bir kısmı olduğunu söylüyor.
