T24 - Faili meçhul cinayetlerle ilgili olarak eski Başbakan Tansu Çiller ve eski İçişleri Bakanı Mehmet Ağar’ı işaret eden İsmet Sezgin, “Bana öyle bir liste gelmedi. Bizden sonraki süreçte bazı şeyler yapılmış. O dönem tasvip etmediğim işler olduğundan uzak kaldım” dedi.
Susurluk davası hükümlüsü eski Özel Harekat polisi Ayhan Çarkın’ın faili meçhul cinayetlerle ilgili yaptığı itirafların ardından başlayan soruşturmada eski İçişleri Bakanı İsmet Sezgin, tüm bu karanlık işlerin sorumlusu olarak Mehmet Ağar’ı işaret etti. Ağar ise yaptığı basın açıklamasında “Kusurum olmuştur ama suç işlemedim” dedi.
Çiller ve Ağar’ı işaret etti
21 Kasım 1991- 25 Ekim 1993 tarihleri arasında İçişleri Bakanlığı koltuğunda oturan daha sonra TBMM Başkanlığı, Başbakan Yardımcılığı ve Milli Savunma Bakanlığı görevlerinde bulunan İsmet Sezgin, terörü bir an önce bitirmek isteyenlerin bazı yanlış işler yaptıklarını söyledi. İşte Sezgin’in, ölüm listeleri ve faili meçhul cinayetlerle ilgili olarak dönemin Başbakanı Tansu Çiller ve İçişleri Bakanı Mehmet Ağar’ı işaret ettiği açıklaması:
Hem kullandı hem kullanıldı
“Ben 1993’te görevimi devrettim. Benim zamanımda ne MİT’ten ne de Emniyet istihbaratından böyle bir liste gelmedi bana. Biz o dönemde devlet işlerini devlet görevlileri ile yaptık. Ancak bizden sonra göreve gelen arkadaşlar terörü bir an önce bitirmek için devlet görevlisi olmayan kişileri de devlet görevlerinde kullandılar. Zaman geldi onlar da devleti kullandılar. Bizden sonraki süreçte bugün de gazetelerden okuduğumuza göre bazı şeyler yapılmış. Devlet kavramı üzerinde yeterince bilgisi olmayan bir takım kişilerin terörü bir an evvel bitirme arzusundan kaynaklanan bir durumdu. Maalesef o dönemde hükümette olan arkadaşlarımız bizzat kendi kadroları tarafından bu yollara ikna edildiler. O dönem de tasvip etmediğim işler olduğundan uzak kaldım. Bugün olduğu gibi gazetelerden okuduk.”
Mehmet Ağar:
Üzerime düşen görevi yaptım, beni o günün şartlarına göre değerlendirin
Tartışmaların odağındaki asıl isim olan Mehmet Ağar da gelişmeler üzerine suskunluğunu dün bir basın açıklaması ile bozdu. Toplantıda gazetecilerden soru almayan Ağar, hakkındaki iddialara hiçbir açıklık getirmedi. Temmuz 1993’te getirildiği Emniyet Genel Müdürlüğü görevindeki icraatları ile tartışmaların odağında yer alan Ağar 28 Haziran 1996 tarihinde oturduğu İçişleri Bakanlığı koltuğunu Susurluk kazasından sonra 8 Kasım 1996’da bırakmak zorunda kaldı.
Basın açıklamasında “Dünün şartlarıyla bugünün, bugünün şartlarıyla da dünün değerlendirilemeyeceğini” söyleyen Ağar “Biz tarihin o sürecinde üzerimize düşmüş olanı, bütün iyi niyetimizle yapmanın gayreti içinde olduk. Kusurlarımız olmuştur, suçumuz olmamıştır. Kusurumuz olduysa bilerek değil, hizmetin kendisinden kaynaklanan hizmet kusurlarıdır” diye konuştu.
Toplantıda vasiyetini de açıkladı
Kendisinin de çok konuşmak istediğini ama sürecin buna mani olduğunu öne süren Ağar “Dikkatli yaşamaya özen gösteriyorum. 15 seneden beri devam eden bunlar, 24 senedir devam eden raporlar eğer gerçek olmuş olsaydı bizim 35 yaşında meslekten ayrılmış olmamız lazımdı. Devlet, bu kadar sahipsiz değil” dedi. Mehmet Ağar basın açıklamasında vasiyetini de şöyle açıkladı: Geride bırakacağım mesleki hatıralarım ve vasiyetim şu olmuştur aileme; Polis Müzesine bırakılması ile babam gibi mezar taşıma ‘Elazığlı Emniyet Genel Müdürü Mehmet Ağar’ yazılması. Hayattan başka beklentim yoktur.’’
Mehmet Gazioğlu:
Benim dönemimde ‘ölüm’ listesi yoktu
Türkiye’nin en karanlık dönemi olan 1993 yılında 25 Haziran - 25 Ekim tarihleri arasında İçişleri Bakanlığı yapan Mehmet Gazioğlu çok tartışılan faili meçhuller listesinden haberdar olmadığını savundu. “Ben Haziran - Ekim arasında dört ay bakanlık yaptım” diyen Gazioğlu, “Benim zamanında bu listeden hiç bilgim olmadı. Nahit Ağabeyin demecini okudum. Bizim tarafımızdan ne teşkilat içinde ne de MGK’ya böyle bir liste aksetmediği, aksettiğini de ben duymadım. Konuya ilişkin gazete bilgilerinin üzerinde hiç bilgim yok. Üzerinden çok zaman geçti; 20 yıl geçti. Hiç böyle bir şey yok. Bizim önümüzde yok. Savcılık çağırırsa gidip böyle anlatırız” diye konuştu.
Nahit Menteşe:
O listeyi MGK’ya sunmuş olabilirim belgesi oradadır
ESKİ İçişleri Bakanlarından Nahit Menteşe “PKK’ya yardım eden bazı işadamları ve devlete sızan PKK’lıları gösteren bir liste, istihbarat birimlerinden bize gelmişti. Bu listeyi MGK’ya sunmuş olabilirim. Liste bende yok ama MGK’da olabilir” açıklaması tartışılıyor. “Liste cinayetleri” olarak da anılan karanlık cinayetlerin çoğu Menteşe’nin görev yaptığı döneme denk geliyor. Nahit Menteşe şüpheli bir suikaste kurban giden Diyarbakır Bölge Jandarma Komutanı Tuğgeneral Bahtiyar Aydın’ın ölümünün ardından 25 Ekim 1993 tarihinde İçişleri Bakanlığı görevine getirildi. Bu görevini 1 Kasım 1995 tarihine kadar sürdüren Menteşe kendisini savunurken “Bu listede yer aldığı ileri sürülen bazı işadamlarının devlet içi çetelerce öldürüldüğü iddialarını ben de gazetelerden okuyorum. Bugün yazılan iddiaların hiçbirinden haberim yok. Söz konusu listelerde isimleri geçen kişiler hakkında da, yargısız infaz veya hukuka aykırı bir işlem yapıldığına tanık olmadım” demişti. Ancak liste cinayetlerinin önemli bölümü Menteşe’nin İçişleri Bakanlığı yaptığı 1993-95 döneminde gerçekleşti.
Bakanlığı dönemindeki cinayetler
- 31 Ekim 1993: JİTEM elemanı emekli Binbaşı Ahmet Cem Ersever öldürüldü.
- 4 Kasım 1993: Başbakan Tansu Çiller, “PKK’nın haraç aldığı işadamları ve sanatçıların isimlerini biliyoruz, hesap soracağız” dedi.
- 15 Ocak 1994: Kürt işadamı Behçet Cantürk ve şoförü İstanbul Sapanca’da ölü olarak bulundu.
- 25 Şubat 1994: Avukat Y. Ziya Ekinci öldürüldü.
- 12 Mayıs 1994: Sağlık Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanı Namık Erdoğan Kırıkkale’de öldürüldü.
- 3 Haziran 1994: Savaş Buldan, Hacı Kıray ve Adnan Yıldırım Bolu yakınlarında ölü bulundular.
- 11 Kasım 1994: Behçet Cantürk’ün avukatı Medet Serhat öldürüldü.
- 15 Ocak 1995: İran asıllı Asker Simitko ve Lazem Esmaili isimli uyuşturucu kaçakçıları öldürüldü.
- 2 Mart 1995: MİT Görevlisi Tarık Ümit kaçırıldı.
- 12 Mart 1995: İstanbul’da Gazi Mahallesinde 4 kahve silahlarla tarandı. Alevi kökenli iki kişinin ölmesi üzerine çıkan olaylarda 21 kişi öldü.
- 27 Eylül 1995: Özer Uçuran Çiller’in bir dönem kuryeliğini yapan Mehmet Urhan, bombalı saldırıda öldü. Urhan, Çiller aleyhine İstanbul Bankası soruşturmasında ifade veren tek tanıktı.
Karanlık dönemin önemli aktörleri
Turgut Özal’ın Nisan 1993’te ani ölümü ile Cumhurbaşkanlığı koltuğuna Süleyman Demirel otururken, Başbakanlık koltuğuna oturan Tansu Çiller, 4 Kasım 1993’te yaptığı basın toplantısında “Türkiye milis hareketine dönüşmüş ve yaygınlaşmış bir terör hareketi ile karşı karşıyadır. PKK’nın haraç aldığı işadamları ve sanatçıların isimlerini biliyoruz, hesap soracağız” çıkışını yaptı.
Tartışmalı isimlere kritik görev
Tansu Çiller için “Başbakan şak diye emrediyor, tak diye yerine getirtiyoruz” diyen Doğan Güreş Genelkurmay Başkanı iken, Susurluk sürecinin en çok tartışılan ismi Mehmet Ağar Emniyet Genel Müdürlüğü koltuğuna 1993 yılında getirildi. Çiller, istihbarat başdanışmanlığına yine çok tartışmalı bir isim olan eski MİT’çi Nuri Gündeş’i getirdi. Ağar’ın girişimleri ile Özel Harekat Şubesi yapılandırıldı.
Eken ve Şahin’li Özel Harekat
Eski MİT’çi emekli Yarbay Korkut Eken Emniyet Genel Müdürlüğü’ne müşavir sıfatıyla girip, özel harekat polislerinin özel ekibini eğitmekle görevlendirildi. Özel Harekat Şubesinin başkan vekilliğine ise Ergenekon tutuklu sanığı İbrahim Şahin getirildi. O süreçte yaşanan pek çok cinayet Şahin ve ekibinin isimleri ile birlikte anılıyor.
Gölge başbakan Özer Çiller
Tüm bu tartışmalarına perde arkasında adından sıkça söz edilen isimlerden biri de Tansu Çiller’in eşi Özel Çiller’di. MİT Kontrterör Daieresi eski Başkanı Mehmet Eymür, MİT’teki bu görevine Özer Çiller’in talebiyle getirildiğini açıkladı. Emniyet Genel Müdürü olan Mehmet Ağar daha sonra da İçişleri Bakanı olarak görev aldı.
