İsmet Berkan: İki cin bir oldu, devlet yardımıyla hepimizi çarpma telaşında!

Karar yazarı İsmet Berkan, konut paketi kapsamında döviz bozduranlara 0,89 faizli konut kredisi verilecek olmasını "cinlik" olarak nitelendirirken, "Aramızdan sadece bazıları bu müthiş kazançtan yararlanacak, geri kalanlar ise kendi ceplerinden o kazananlara para aktaracak. Ama burada tek bir harekette yaratılan 'moral hazard'ı sadece potansiyel ev alıcıları için var zannetmeyin. Nitekim Cumhurbaşkanı’nın açıklama yapmasından birkaç saat geçtikten sonra görmeye başladık, bir de ortaya ikinci grup çıktı, onlar da evini satmak isteyenlerdi. Hemen ev fiyatlarına zam yapmaya başladılar" dedi. 

Berkan, yazısında şunları kaydetti:

"Gelin hesap yapalım: Devlet 1 milyon lira kredi veriyor. Bu krediyi almak için değeri 2 milyon lira olan ev bulacaksınız ve 1 milyon lira karşılığı döviz veya altın bozacaksınız. Yani bugünkü kurdan 65 bin dolardan biraz fazla.

Peki daha düne kadar 1,8 milyon liradan satışta olan bir evin fiyatının ansızın 2 milyon liraya çıkması, hatta 1,6 milyondan 2 milyona çıkması sadece 65 bin dolar bozduracak alıcıyı etkiler mi?

Bence etkilemez; çünkü aslında yapay olarak artmış fiyatı 130 bin dolar olan bir evi 90-100 bin dolar gibi bir maliyetle almış olacak. Yani nihai maliyet hala gerçek güncel değerinin altında olacak.

10 yıl vadeli 1 milyon liralık kredinin aylık ödemesi 13 bin 595 lira, yani bugün 888 dolar. Döviz kurunun enflasyon kadar artması bu ödemenin her ay dolar cinsinden azalması anlamına gelecek. Tahminimi yazdım, kredi kullananlar 10 yılın sonunda (onlar açısından kötümser ihtimalle) 30 bin dolar civarında ödeme yapmış olacaklar. Üstüne de baştaki 65 bin doları ekleyin, toplam bedel 90-100 bin dolar olacak. (Dolar daha hızlı artarsa daha da düşük olacak toplam bedel.)

Şimdi hükümetimiz ev fiyatını arttıranlara kızıyor ama tabir caizse iki taraf da cin ve herkes devleti çarpmaya çalışıyor.

Esas kızması gerekenler ise bugün bankada 65 bin doları, aylık 13 bin 600 lira taksidi ödeyecek geliri olmayanlar. Çünkü ev sahiplerine de, alıcılara da onların cebinden para konacak sonuçta.

Bütün bunlar da son bağımsız Türk devletinin sayesinde olacak."