İrlanda, AB dönem başkanlığını 1 Ocak 2013’ten itibaren altı ay süreyle Güney Kıbrıs’tan devraldı. İrlanda’nın dönem başkanlığını devralması bünyesinde bir ilki de barındırıyor. AB’nin dönem başkanlığı ilk kez ekonomik krizin pençesindeki bir ülkeden diğer bir ülkeye geçmiş oldu.
İrlanda Hükümeti, genişlemeye verdiği genel destek çerçevesinde Türkiye’nin AB üyeliğini ilkesel olarak desteklerken, İrlanda’da bugün 213’ü çifte vatandaş olmak üzere, 1800’ü aşkın Türkiye vatandaşı yaşıyor.
İrlanda’dan Türkiye’ye gelen ziyaretçi sayısı ise 2011’de 118 bin 620 oldu.
TÜİK verilerine göre, Türkiye’nin İrlanda’ya ihracatı bu yılın kasım ayı itibariyle, 315 milyon 448 bin dolar, ithalat ise 767 milyon 599 bin dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi de kasım itibariyle 1 milyar doları geçmiş oldu. Ticaret hacmi İrlanda’da ekonomik krizin iyice baş gösterdiği 2011’de 1 milyar 193 milyon dolar olarak gerçekleşirken, bunun 354 milyon doları ihracat, yaklaşık 840 milyon doları ise ithalat rakamından oluşmuştu. Türkiye’de faaliyet gösteren İrlanda sermayeli şirketlerin sayısı Mart 2012 itibariyle 289 olurken, 2011’de de İrlanda’dan Türkiye’ye yapılan doğrudan yatırımın tutarı 337 milyon dolar oldu.
İşsizlik Türkiye’den yüksek
AB İstatistik Kurumu (Eurostat), eylülde Avro Bölgesi’ndeki işsizlik oranının yüzde 11.6 ile tarihinin en yüksek seviyesine ulaştığını kaydederken, bu rakam toplam nüfusu 4 milyon 600 bin seviyesinde olan İrlanda’da ise yüzde 15.1 seviyesinde gerçekleşti. Söz konusu dönemde Türkiye’nin
işsizlik oranı da yüzde 9.1 oldu. Türkiye’de işsizlik oranı 2011’in aynı döneminde ise yüzde 8.8 olmuştu. IMF verilerine göre, İrlanda’nın 2013 işsizlik oranı yüzde 14.4 olarak tahmin edilirken, söz konusu verilere göre 2013’te Türkiye’nin işsizlik oranın ise yüzde 9.8 olması bekleniyor.
Kişi başı gelir 41 bin dolar IMF verilerine göre, İrlanda’nın satın alma gücü paritesi bakımından kişi başına düşen milli gelirinin 2012’de 41 bin 739 dolar olması beklenirken bu rakamın 2013’te 43 bin 297 dolara ulaşması tahmin ediliyor. Söz konusu verilere göre, Türkiye’de satın alma gücü paritesi bakımından kişi başına düşen milli gelirin 2012’de 15 bin, 2013’te de 15 bin 573 dolara çıkması bekleniyor. İrlanda’da Tüketici Fiyatları Endeksi’nin (TÜFE), bu yıl yüzde 1.4 olurken, bu rakamın 2013’te yüzde 1’e gerilemesi bekleniyor. Türkiye’de ise TÜFE’nin 2012’de yüzde 8.7, 2013’te yüzde 6.5 olması olarak gerçekleşeceği tahmin ediliyor. IMF verilerine göre, İrlanda’nın kamu borcunun 2012’de GSYH’sının yüzde 117’sine, 2013’te ise yüzde 119’una ulaşması tahmin ediliyor. Türkiye ise yaşadığı krizlerin ardından aldığı tedbirlerle borç seviyesini oldukça makul seviyelere indirmiş durumda. IMF verilerine göre Türkiye’nin kamu borcunun, 2012’de GSYH’sinin yüzde 37.7’si seviyesinde olması, söz konusu rakamın 2013’te de yüzde 36.6’ya gerilemesi bekleniyor.
İrlanda ve IMF ilişkileri
İrlanda Hükümeti, bütçe açığın 2009’da GSYH’nin yüzde 12.5’i, 2010’da ise yüzde 14.7 olacağının anlaşılmasının ardından, 21 Kasım 2010 tarihinde IMF, AB Komisyonu ve Avrupa Merkez Bankası ile bir kurtarma paketi üzerinde görüşmelere başladı.
Avrupa Mali İstikrar Mekanizması ve IMF’den oluşan ikili bir yapı ile İrlanda’nın bu kuruluşlara yapacağı geri ödemeleri kapsayan bir paket çerçevesinde İrlanda’ya mali yardım yapılması AB maliye bakanları tarafından kabul edildi. Buna göre, İrlanda’yı kurtarmak için hazırlanan 85 milyar avroluk AB-IMF yardım paketinin 35 milyar avrosunun bankalara yönlendirilmesi, 50 milyar avrosuyla da kamunun finansman ihtiyacının karşılanması öngörüldü.
Ülkenin IMF ile olan anlaşması gereği yapılan gözden geçirmelerin sekizincisi de kısa süre önce tamamlandı ve yaklaşık 1 milyar avroluk yardım ülkenin kullanımına sunuldu.
Yedinci kez dönem başkanı
İrlanda, AB dönem başkanlığını yedinci kez üstlendi. 1973’ten bu yana AB üyesi, 1999’dan bu yana ise Avro Bölgesi’nde yer alan İrlanda, Türkiye’nin AB üyeliğini destekliyor. Kıta Avrupa’sının kuzey batısında, yaklaşık 6.5 milyon kişinin yaşadığı ve Avrupa’nın üçüncü büyük adası olan İrlanda’nın ihracatında Türkiye 349 milyon avro ile 23’üncü sırada, ithalatında ise 224 milyon avro ile 24’üncü sırada bulunuyor. İrlanda’nın dış ticaretinde ilk sıralarda ise ABD, İngiltere ve Almanya yer alıyor.
