İran'ın zenginleştirilmiş uranyum üretimine başlaması nükleer görüşmeleri zora soktu

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) İran'ın zenginleştirilmiş uranyum üretimine başladığını duyurdu.

Tahran IAEA'ya yaptığı bilgilendirmede, söz konusu uranyumun araştırma reaktöründe kullanılmak üzere üretildiğini belirtti.

İngiliz, Fransız ve Alman yetkililer ise İran'ın bu hamlesinin, 2015'te sona eren nükleer anlaşma görüşmelerine gölge düşürebileceğini kaydetti.

ABD'den gelen ilk açıklama ise bunun "talihsiz bir geri adım" olduğu yönünde.

Nükleer anlaşma olarak anılan Kapsamlı Ortak Eylem Planı (JCPOA) anlaşması İran'ın nükleer programına kısıtlamalar getirerek nükleer silah geliştirmesini zorlaştırıyordu.

Anlaşmaya uyulması karşılığında ABD ve Avrupalı taraflar İran'a yönelik ekonomik yaptırımları kaldırmakta uzlaşmıştı.

Eski ABD Başkanı Donald Trump, 2018'de aldığı kararla ABD'yi anlaşmadan geri çekti ve İran'a yaptırımları yeniden masaya sürdü. İran'ın kısıtlamaları ihlal etmesi de anlaşmanın zora girmesinde etkili oldu.

ABD Başkanı Joe Biden, Trump yönetiminin yaptırımlarını sürdürmekle birlikte, anlaşmayı yeniden devreye sokma arayışında.

Viyana'daki müzakereler

ABD ve Avrupalı taraflar anlaşmayı onarma hedefiyle Viyana'da müzakereler yürütüyor.

Nisan'da başlayan görüşmeler 20 Haziran'da belirsiz bir tarihe ertelendi.

İran'ın yeni Devlet Başkanı İbrahim Reisi, ülkenin nükleer anlaşmaya uyması için öncelikle ABD'nin yaptırımları kaldırması gerektiğini söylüyor.

İngiltere, Fransa ve Almanya'nın bugün yayınladığı ortak bildiride "İran'ın sivil amaçlarla zenginleştirilmiş uranyuma ihtiyacı bulunmamaktadır. Fakat bu malzeme nükleer silah üretimi için kritik bir öneme sahiptir" ifadeleri yer aldı.

Üç ülke İran'ı Viyana'daki müzakerelerde masaya geri dönmeye davet etti.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price da, müzakerelere geri dönmek için bir zaman sınırı olmadığını fakat İran'ın nükleer ilerlemesinin, ABD'nin müzakerelere dönme isteğini etkileyebileceğini söyledi.