Muzaffer Gençdoğan/ANKARA
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülen “Torba Kanun Tasarısı”nın internet yoluyla yapılan yayınların engellenmesine yönelik maddeleri, verilen önergelerle yumuşatılarak kabul edildi.
Komisyon görüşmeleri sırasında AKP’li üyelerin verdiği önerge ile Tasarının 99’ncu maddesi sadeleştirildi. Önerge ile, maddedeki “İçeriği birinci fıkrada belirtilen suçları oluşturan yayınların içerik veya yer sağlayıcısının yurt dışında bulunması halinde veya içerik veya yer sağlayıcısı yurt içinde bulunsa bile” ibaresi metinden çıkarılarak Telekomünikasyon İletişim Başkanlığının (TİB) 5651 Sayılı Kanunda sayılan katalog suçlar kapsamındaki yetkisi daraltıldı. Aynı önerge ile, verilen mahkeme kararlarının, birden fazla sulh ceza mahkemesi bulunan yerlerde Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından belirlenecek sulh ceza mahkemeleri tarafından verileceğine ilişkin fıkra da çıkarıldı. Söz konusu düzenleme, “HSYK Tasarısı krizi” öncesi hazırlandığı için değişiklik önergesinin gerekçesine “mahkemelerin birleştirilmesine ilişkin olarak Adalet Bakanlığınca yürütülmekte olan kanun değişikliği çalışmalarının devam etmesi nedeniyle kapsamdan çıkarılmıştır” denildi.
Kişilik haklarının ihlali
Torba Tasarının “içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi” başlıklı 100’ncü maddesine önerge ile ekleme yapıldı. Buna göre, kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle mahkemeye yapılan başvuru sonrasında, hakimin verdiği erişimin engellenmesi kararına konu yayının veya aynı içerikteki yayınların başka internet adreslerinde de yayınlanması durumunda, ilgili kişinin başvurusu halinde Erişim Sağlayıcıları Birliği, mevcut kararı söz konusu diğer adresler için de uygulayacak. Kabul edilen maddeye göre, kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden gerçek ve tüzel kişiler ile kurum ve kuruluşlar, içerik sağlayıcısına, buna ulaşamaması halinde yer sağlayıcısına başvurarak uyarı yöntemi ile içeriğin yayından çıkarılmasını isteyebileceği gibi doğrudan sulh ceza hakimine başvurarak içeriğe erişimin engellenmesini isteyebilecek. Bu kişi ve kuruluşların talepleri en geç 24 saat içinde cevaplandırılacak, hakim de bu kapsamda erişimin engellenmesine karar verebilecek. Hakim kararı, kurulacak olan Birlik tarafından yerine getirilecek. Zorunlu olmadıkça internet sitesinde yapılan yayının tümüne yönelik erişimin engellenmesine karar verilemeyecek. Erişimin engellenmesine konu olan içeriğin yayından çıkarılması halinde hakim kararı kendiliğinden hükümsüz kalacak.
Özel hayatın gizliliği
Torba Tasarının “özel hayatın gizliliği nedeniyle içeriğe erişimin engellenmesi” başlıklı 101’nci maddesinde de önerge ile değişikliğe gidildi. Değişiklikle, özel hayatın gizliliğinin ihlalini sadece gerçek kişilerin iddia ederek başvuruda bulunacağı karara bağlandı. Önerge ile, maddedeki “başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması sebepleri” ifadesi de metinden çıkarıldı. Aynı fıkraya “TİB Başkanlığı tarafından verilen karara karşı sulh ceza mahkemelerine itiraz edilebileceği” hükmü eklendi.
Komisyonda değişiklikle kabul edilen maddeye göre, internet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle özel hayatının gizliliğinin ihlal edildiğini iddia eden kişiler TİB Başkanlığına doğrudan başvurarak içeriğe erişimin engellenmesi tedbirinin uygulanmasını isteyebilecek. Söz konusu talepte, iddiaların ispatına yönelik bilgiler yer alacak. TİB, her başvuruyu, uygulanmak üzere derhal Birliğe gönderecek. Erişim sağlayıcılar, söz konusu tedbir talebini en geç 4 saat içinde yerine getirmek zorunda olacak. Talepte bulunan kişiler TİB’e başvuru saatinden itibaren 24 saat içinde sulh ceza hakiminin kararına sunacak. Hakim, kararını en geç 48 saat içinde açıklayacak ve TİB’e gönderecek. Erişimin engellenmesine konu olan içeriğin yayından çıkarılmış olması durumunda hakim kararı kendiliğinden hükümsüz kalacak.
