İlk uluslararası Ermenice şarkı yarışması ‘Tsovits Tsov’un finalinde, Türklere karşı düşmanlık içeren ‘Axpers u es (Kardeşim ve ben) şarkısı da yer alacak. Agos’tan Lora Sarı’nın haberine göre, Sevak Amroyan’ın söylediği şarkının sözlerinde “Kanunsuz Türk anavatana sahip çıkmış. Kardeşim ve ben savaşmaya gideceğiz. Bu karanlık bir gece, siperde oturmuşuz. Burası yiğit Ermenilerin kanının aktığı yer. Savaşmaya geldik, işte böyle savaşacağız, kardeşim ve ben Türk’e vuruyoruz" gibi sözler yer alıyor.
Yarışmada yer alan Collectif Medz Bazar ise "Ariur Ar Ariur" ile Fransa'da yaşayan Ermeniler arasında "yüzde yüz Ermeni" olmak için gerekli özellikleri hicvediyor
İlk uluslararası Ermenice şarkı yarışması ‘Tsovits Tsov’ (Denizden Denize), geleneksel bir Azeri müziği türü olan ‘muğam’a koyduğu yasakla gündeme gelmişti. Agos’ta yer alan habere göre, ‘Tsovits Tsov’ internet sitesinin, yarışmaya katılım koşullarının sıralandığı sayfasında, yarışmaya her tür ve tarzda şarkıyla katılabileceği belirtiliyordu; ancak bunun tek istisnası “muğam” olarak belirtilmişti.
Yarışmanın katılımcılarından biri olan İstanbullu grup Vomank, yarışma yetkililerine tepki gösterdi. Yazışmalar sonucunda, yetkililer kötü bir niyetleri olmadığını söylemiş ve ‘muğam’a getirilen yasağın bir karışıklıktan kaynaklandığını açıklamıştı. Yapılan açıklama, “Özrü kabahatinden büyük!” dedirtecek cinstendi. Buna göre, ‘Tsotivs Tsov’un asıl yasaklamak istediği tür ‘muğam’ değil ‘rabiz’di.
Rabiz’, popüler bir Ermeni müzik türü olsa da, Ortadoğu etkileri barındırdığı ve ‘muğam’la özdeşleştirildiği için Ermenistan’da hor görülüyor. Türkiye’nin elitistleri için arabesk neyse, Ermenistan’daki seçkinciler için de ‘rabiz’ aynı şey demek.
20 Eylül’e kadar süren başvurular sonucunda ‘Tsovits Tsov’a toplamda 12 ülkeden 50 katılımcı başvurdu. Bu 50 katılımcı, hangi ölçütlere dayandığı belli olmayan bir ayrımla dört gruba dağıldı. 15 Ekim’de sonlanan halk oylaması sonucunda geriye 22 katılımcı kaldı. Katılımcılar arasında, Vomank ve yine 22 Ağustos tarihli haberde bahsi geçen Ermeni ve Türk müzisyenlerden oluşan Fransalı grup Collectif Medz Bazar da yer aldı. Vomank ‘Vantag’ adlı şarkılarıyla, halk oylaması sonucu grubunun beşincisi olurken, Vomank’la aynı gruba düşen Medz Bazar ın ‘Ariur Ar Ariur’ (Yüzde Yüz) adlı şarkısı üçüncü oldu. Medz Bazar bu şarkıda, Fransa’da yaşayan Ermeniler arasında ‘yüzde yüz Ermeni’ olmak için gerekli görülen özellikleri hicvediyor. Bu grubun ikincisi dünyaca ünlü cazcı Tigran Hamasyan olurken, Hamasyan grup birinciliğini, Ermenistanlı müzisyen Sevak Amroyan’ın, son derece şoven şarkısı ‘Axpers u es’e (Kardeşim ve ben) kaptırdı.
Amroyan’ın şarkısı, milliyetçi, militarist ve şiddet göndermeli sözlerle dolu. ‘Türk’e karşı verilecek savaştan, dökülecek asil Ermeni kanından, bu savaşın kutsallığından ve türlü milliyetçi göndermelerden geçilmeyen şarkının bu tür bir yarışmada kendine nasıl yer bulduğu büyük bir merak konusu.
Final Kremlin’de
Lena Chamamyan, Arto Tunçboyacıyan ve Sibil gibi tanınmış isimlerden oluşan 10 kişilik jürinin yaptığı oylama sonucu finale kalan 14 yarışmacı, geçen Çarşamba belli oldu. 23 Kasım’da Kremlin Sarayı’nda sahne alacak, büyük çoğunluğun Ermenistan ve Rusya’dan olduğu görülen 14 finalist arasında yedinci sırada Tigran Hamasyan, 10. sırada Vomank, Vomank’ın hemen altında Sevak Amroyan ve 13. sırada Collectif Medz Bazar var.
Amroyan’a karşı Medz Bazar
Öte yandan, yarışmaya katılan gruplardan Collectif Medz Bazar, şarkısı ‘Ariur Ar Ariur’ ile Amroyan’ın övünerek bahsettiği ‘cesur Ermeni kanı’yla ve nefretiyle, ‘ulu Ermeni ulusu’yla dalga geçiyor, ve bu ‘değerleri’ zekice yerle bir ediyor.
Sevak Amroyan ‘Axpers u es’ (Kardeşim ve ben)
Amroyan’ın “Axpers u es” şarkısının sözlerinin Türkçe çevirisi şöyle:
“Kanunsuz Türk anavatana sahip çıkmış. Kardeşim ve ben savaşmaya gideceğiz. Bu karanlık bir gece, siperde oturmuşuz. Burası yiğit Ermenilerin kanının aktığı yer. Savaşmaya geldik, işte böyle savaşacağız, kardeşim ve ben Türk’e vuruyoruz. Şafak vakti Türkler sürünerek içeri sızarken. Biz vurunca Dünya sarsıldı. Ne kadar gerekirse gereksin, işte böyle savaşacağız. Ermeni kardeşim ve ben. Geri dönüş yok, bu amansız bir savaş. Anacığım kutsa bizi ve sakın ağlama. Eğer bir gün bir çift yiğit kartal görürsen onlar da bizim ruhumuzdur. Kardeşim ve ben. Anneciğim açılır bizim kapalı kapılarımız. Altına kesecek kara bahtımız. Ve böyle bir zaferle eve döneceğiz. Alkışlarla, tezahüratlarla kardeşim ve ben…”
