İliç faciası göz göre göre gelmiş: Verim için yöntem değişti, toprak çamur formunu aldı

Erzincan'ın İliç ilçesinde yaşanan maden faciasıyla ile ilgili çarpıcı bir detay ortaya çıktı. Uzmanlar, verimin artırılması için yapılan bir değişikliğin yığın liç alanındaki toprağı çamur formuna soktuğunu ve toprak kaymasını tetiklediğini belirtti.

Çöpler Kompleks Maden İşletmesi için tam dört kez olumlu yönde ÇED raporu verildi. Son raporda ise “toprak kayması tehlikesi yok” denildi.

Maden işletmesi ile ilgili ilk “ÇED olumlu” kararı 16 Nisan 2008 tarihinde alındı. Bundan sonraki süreçte, 2012, 2014 ve son olarak 07 Ekim 2021 tarihinde “ÇED olumlu” kararı verildi.

Uzmanlara göre şirketin aldığı son ÇED raporu içeriği incelendiğinde facia göz göre göre geldi. Raporda “Siyanür ihtiva eden liç solüsyonu hâlihazırda damlatma sistemi ile verilirken, özellikle şevlerde verimin artırabilmesi için fıskiyeli sistemin uygulanması planlanmaktadır” denildi.

"Araçların titreşimleri yığın sahasını harekete geçirmiş olabilir"

Uzmanlar, verimin artırılması için yapılan bu değişikliğin yığın liç alanındaki toprağı çamur formuna soktuğunu ve toprak kaymasını tetiklediğini belirtti.

Yol planının yanlış yapıldığını belirten uzmanlar kamyonların ve iş makinalarının yığın liç alanına çok yakın geçtiğini, bu araçların yarattığı titreşimlerin bile kapasitesinin üzerinde yüklenmiş olan yığın sahasını harekete geçirmiş olabileceğini ifade etti.

Ayrıca son ÇED raporunda yığın liç sahasında toprak kayması analizleri yer aldı. Raporda, “Dinamik yük altında sahada yerel kaymalar olması muhtemel olsa da, yapının bütünlüğünü bozacak bir duraysızlık söz konusu olmayacaktır” ifadelerine yer verildi.