BBC'nin yaptığı bir araştırma, Batı Avrupa'da IKEA ve diğer bazı perakende firmalarının ürünlerini taşıyan kamyon şoförlerinin aylarca araçlarında konaklamak durumunda kaldığını ortaya koydu.
Çoğu, refah seviyesinin düşük olduğu Balkan ülkelerinden olan bu şoförlerden bazıları, yaptıkları işin saatine 12 Türk Lirası'ndan az aldıklarını söylüyor.
Şoförler, iş yaptıkları ülkelerde konaklayacak kadar ücret almadıkları için, araçlarında yattıklarını ifade ediyor.
Aralarından biri, yaşadığı hayatı "mahkumiyet" olarak tanımlıyor.
BBC'nin konuyla ilgili temasa geçilen IKEA, şoförlerin bu ifadelerinden "üzüntü" duyduğunu açıkladı.
BBC'nin bu araştırmada konuştuğu şoförler, merkezleri Doğu Avrupa ülkelerinde olan ve IKEA adına faaliyet yürüten taşıma şirketleri tarafından istihdam ediliyor.
Rumen bir şoför olan Emilian, bir defasında 4 ay kadar kamyonunda yaşadığını, bu süre içinde aracında uyuduğunu, beslendiğini ve yıkandığını söylüyor.
Şirketler çeşitli yasal boşluklar
sayesinde denetimleri atlatıyor
Son olarak Danimarka'da taşımacılık yaptığını belirten Emilian, aylık 477 Euro (bin 900 TL) maaş aldığını açıklıyor.
Aynı işi yapan bir Danimarkalı ise aylık ortalama 2 bin 200 Euro (8 bin 750 TL) kazanıyor.
Avrupa Birliği kurallarına göre, evinden uzakta taşımacılık yapan bir şoföre, çalıştığı ülkedeki 'asgari ücretin' garanti edilmesi gerekiyor. Ancak şirketler çeşitli yasal boşluklar sayesinde denetimleri atlatıyor.
Emilian, günlük 45 Euro (179 TL) harcırah aldığını, bunun da konaklama ve yemekleri karşılamadığını söylüyor.
Rumen kamyon şoförü, "Bu şartlar şoförler için iyi değil, yollardaki diğer sürücüler için de güvenli değil. Bu durum, kazaları muhtemel hale getiriyor" diyor.
Benzin deposu üzerinde patates pişiriyor
BBC'nin temasa geçtiği Slovakya'daki taşıma şirketi, Emilian'ın ne zaman isterse evine dönebileceğini, dinlenme saatlerinden kendisinin sorumlu olduğunu açıkladı.
Emilian bu durumdaki tek şoför değil. Şoförlerin, Doğu Avrupa standartlarındaki maaşlarla, Batı Avrupa'da çalıştırılması oldukça yaygın.
Almanya'nın Dortmund kentinde bulunan Ikea'nın dünyadaki en büyük dağıtım merkezinin otoparkında, şoförler kıyafetlerini kurutuyor. Aralarından biri de benzin deposu üzerinde patates pişiriyor.
Burada tuvalet ya da su bulunmuyor.
Alandaki Moldova vatandaşı şoförler aylık 150 Euro (597 TL) aldıklarını söylüyorlar.
IKEA'nın dağıtım ağında yer alan taşeron şirketler hakkında çeşitli davalar açılmış durumda.
Hollanda'da geçtiğimiz ay, IKEA ürünlerini İngiltere ve İskandinavya'ya taşıyan bir taşeron firmanın yasaları çiğnediğine hükmedildi.
Mahkeme, şoförlerin, Hollanda standartlarından az ücret aldığını açıkladı.
Kararı veren hakim, şoförlerin, insanlık dışı şartlarda yaşadığına hükmetti.
Taşımacılık Çalışanları Federasyonu (ITF), IKEA yetkilileri ile konu hakkında masaya oturduklarını ancak görüşmelerin sonuçsuz kaldığını açıkladı.
BBC'ye konuşan IKEA yetkilileri, bu haberdeki ifadeleri, 'çok ciddiye aldıklarını ve üzüldüklerini' söyledi.
Yetkililer, taşeron şirketlere, şoförlerin şartları konusunda 'sıkı kurallar' getirdiklerini de açıkladı.
