Amerika Birleşik Devletleri'nin 6 Aralık'ta Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıdığını açıklaması üzerine bugün İstanbul'da toplanan İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) üyeleri ortak bir bildiri yayınlayarak Doğu Kudüs'ü, "Filistin'in işgal altındaki başkenti" olarak tanıdığını açıkladı.
Son bir haftadaki gelişmeler ışığında olağanüstü bir zirve düzenleyen ve 57 Müslüman nüfuslu ülkenin üyesi olduğu İİT, bugünkü sonuç bildirisinde ayrıca ABD'nin Kudüs kararını reddettiğini ve kınadığını ilan ve hukuken de hükümsüz olduğunu ilan etti.
Bildiri, Kudüs'ün statüsüyle ilgili olarak Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1980 ve 2016 yıllarındaki 478 ve 2334 numaralı kararlarına atıfla, ABD'nin attığı adımın kalıcı barış sürecinin ve kentin nihai statüsünün temellerini teşkil eden maddeleri ihlâl ettiğine kanaat getirdi.
İİT üyesi devletler aynı zamanda ABD yönetimini, "bu yasadışı beyanın geri çekilmemesinden doğacak tüm sonuçlardan bütünüyle sorumlu tuttuğunu” kaydetti.
Erdoğan: Vicdansız, hukuksuz ve tarih önünde hükümsüz
Zirvenin ardından İİT Genel Sekreteri Yusuf bin Ahmed El Useymin ve Filistin Özerk Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas ile bir basın toplantısı düzeneyen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bugünkü zirve ile bir kez daha Kudüs'e sahip çıktıklarını söyledi ve bunu tüm dünyaya gösterdiklerini kaydetti.
Erdoğan, "Amerika'nın artık İsrail-Filistin arasında arabuluculuk yapması diye bir şey söz konusu olamaz. Bu süreç artık bitmiştir" ifadesini kullanırken ayrıca İİT'nin devlet ve hükümet başkanları olarak bu duruşlarını "kararlı bir biçimde sürdürmeleri gerektiğini" söyledi.
Sözlerini sürdüren Cumhurbaşkanı geçen haftaki Kudüs kararı nedeniyle ABD yönetimine yüklenerek "Bu konudaki duruşumuzu 'Kudüs bizim kırmızı çizgimizdir' diye ilan ettik. Amerikan yönetimi tüm itirazlara, ikazlara rağmen Kudüs'le ilgili hukuk dışı, mantık dışı, ahlak dışı açıklamasını yaptı. Bu kararın gerek vicdan gerek hukuk gerek tarih önünde hükümsüz olduğunu ilk günden itibaren belirtiyoruz. Yani Trump'ın ilan ettiği bu kararın bizim indimizde kıymeti harbiyesi yoktur" ifadesini kullandı.
Erdoğan ayrıca ABD'ye çağrıda bulunarak kararlarından bir an önce dönme çağrısında bulundu.
Uluslararası topluma çağrı
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın girişimiyle bir araya gelen İİT, iki devletli çözüm temelinde başkenti Doğu Kudüs olan bir Filistin devletinin tanınması ve İsrail-Filistin meselesinin çözümüne ulaşmak için "etkin ve ciddi bir şekilde harekete geçme” çağrısında bulundu.
Teşkilat ek olarak ABD yönetiminin geçen haftaki kararı ile birlikte kalıcı çözümün tesis edilmesi konusunda arabuluculuk rolünden çekilmiş olduğunu ve "bunun tüm paydaşlar tarafından da anlaşıldığını” ilan etti.
ABD'nin bu kararının, Filistin'in işgal altındaki topraklarında devam eden "sömürgecilik, yerleştirme, Apartheid ve etnik temizlik siyasetinin teşvik edilmesi olarak görüldüğü” kaydedildi.
Güvenlik Konseyi'nden talepler
Zirvenin sonuç bildirgesinde BM Güvenlik Konseyi'ne çağrıda bulunan İİT, Konsey'in sorumluluklarını üstlenmesi, Kudüs'ün yasal statüsünü teyit etmesini, Filistin topraklarının işgaline son vermesi, Filistin halkını uluslararası koruma altına alınmasını sağlamasını ve İsrail-Filistin meselesi ile ilgili olarak bugüne kadar aldığı tüm kararlara uymasını talep etti.
Üye devletler ayrıca BMGK'nin harekete geçmemesi durumunda acil bir BM Genel Kurul oturumu çağrısında bulunacaklarını da ekledi.
Öte yandan zirvede bir konuşma yapan Mahmud Abbas, ABD'nin Kudüs kararı neticesinde BM Güvenlik Konseyi'ne giderek Filistin'in Birleşmiş Milletler'e tam üyeliği için başvuruda bulunacaklarını açıkladı.
DW/Dha/Reuters/ÇÖ/BÖ
© Deutsche Welle Türkçe