Ekim ve kasım aylarında düşen ihracat aralık ayında da düşünce 3 ay üst üste gerileme yaşandı. Bu gerilemenin dikkati çeker yanı düşüş yüzdelerinin yüksek oranlarda olması ve lokomotif sektörlerin hızlı düşüşler göstermeleri. Rerefans gazetesi yazarlarından Şevket Sürken TİM tarafından açıklanacak olan ihracat verilerinin moralleri bir hayli bozacağını yazdı. Sürken’in ihracattaki düşüş ve nedenleriyle ilgili bugünkü yazısı: Üstelik, geçen yılki aralık ayı artış oranı 2006 yılı oranına göre artı yüzde 32'den bu yıl eksi 28'lere gerilemiş. Bu gerilemenin yüzde 60 gibi hayli yüksek bir aralıkta olması endişe verici. Her ne kadar 2008 yılı hedefi olan 125 milyar dolar ihracat hedefi aşılmış olsa da son 3 aydaki hızlı düşüş hayra alamet değil. Nitekim, bu endişe içerisinde olan Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen 2009 yılı ihracatı için 112 milyar dolarlık bir tahminde bulundu. Bu tahmin yaklaşık yüzde 15'lik bir düşüşe denk geliyor ve son 3 aylık düşüş hızına bakılırsa hayli iyimser bir tahmin olarak görünüyor.
Şimdi bazı çokbilmişler, "10 gün bayram tatili vardı ihracat o nedenle düştü" diyebilirler.
Elbette diyebilirler ama önce bir ince hesabı yapmalılar.
10 günlük bayram tatili aralık ayının başındaydı. Resmi tatil 12 Aralık Cuma günü bitti ve işi olan çalıştı. Bankalar açıktı, gümrükler faaldi, nakliyeciler çalışıyorlardı. Elinde siparişi olan ihracatçı bayram bayram dinlemez çalışır ve ihraç ürününü de bayram sonrasındaki 18 gün içinde sevk edebilirdi.
Öyle de oldu zaten. Elinde siparişi olan çalıştı, yükledi, gönderdi. Olmayan tatilini uzattı. Bayram sonrası yüklemeler birkaç gün hızlandı, sonra yine tempo düştü ve ayın sonunda yukarıdaki vahim tablo oluştu.
Demem o ki, "10 gün bayram tatili vardı, ihracatımız onun için düştü" diyenler önce bu ince hesabı yapmalılar, sonra da bir gerçeği kabul etmeliler: Talep yok ve ihracatımız düşüyor. Gerçek budur. Hem de hızlı bir şekilde düşüyor ve küresel krizin faturasını ağır ödüyoruz.
3 aydır inişe geçmiş olan ihracatımızdaki inişi durduracak ve harekete geçirecek bir yaptırım yok.
Oysa, küresel krizin ilacı ihracatı ve turizm satışlarını artırmak. Bunun bir başka yolu yok.
Yok ama hükümetten de ses yok. Başbakan bir gün doktor oluyor, Aspirin tedavisi ve pansuman ile gün geçiştiriyor. Başka bir gün psikolog oluyor, "Kriz psikolojiktir" teşhisi koyarak "Bazı aklı firar etmişler hayaller görüyorlar, kriz tellallığı yapıyorlar" demeye getiriyor.
İhracat birkaç ay daha bu seyirde devam ederse -ki edecek görünüyor- o zaman, üretimler daha da duracak, işçiler çıkarılacak. Tazminatlar, ücretler, krediler, çekler, senetler, hammadde faturaları, sosyal masraflar ve vergiler ödenemeyecek. Özel sektörün 120 milyar dolar olduğu ifade edilen borçlarından 2009 yılı içerisindeki dilimleri de ödenemezse o borçlar akreditiflerini açmış bankaların üzerine kalacak ve işte kızılca kıyamet de o zaman kopacak.
01-29 Aralık ayı itibariyle
ihracat tablosu (1000 ABD Doları ) |
|
29 Aralık
2007 |
29 Aralık
2008 |
Fark (%) |
Tarım: |
1.074.407 |
1.071.734 |
-0,2 |
Sanayi: |
7.830,149 |
5.301,425 |
-32,3 |
Tekstil ve Hammaddeleri: |
501.154 |
340.192 |
-32.1 |
Deri ve Deri Mamulleri: |
102.874 |
81.403 |
-20.9 |
Hazırgiyim/Konfeksiyon: |
1.264.986 |
874.403 |
-30.9 |
Taşıt Araçları ve Yan San.: |
1.958.678 |
990.015 |
-49.5 |
Madencilik: |
200.979 |
144.553 |
-28.1 |
Kimyevi Maddeler: |
1.065.907 |
564.404 |
-47.0 |
Makine ve Aksamları: |
492.753 |
424.305 |
-13.9 |
Demir Çelik Ürünleri: |
837.284 |
806.212 |
-3.7 |
Demir/Demir Dışı Metal.: |
380.739 |
268.864 |
-29.4 |
Çimento ve Toprak Ürün.: |
202.521 |
191.399 |
-5.5 |
Genel (1-29 Aralık ): |
9.105.535 |
6.517.711 |
-28.4 |
Genel
(1 Ocak - 29 Aralık ): |
105.589.608 |
126.915.368 |
+20.2 |
