İHD Kadına Yönelik Şiddet Raporu: Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da bir yılda 54 kadın katledildi

 

İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, son bir yıllık kadına yönelik şiddet bilançosunu açıkladı. İHD’nin açıkladığı 25 Kasım 2018 ile 25 Kasım 2019 tarihleri arasında Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Kadına Yönelik Şiddet Raporu'nda, bölgede 16 kadının intihar sonucu yaşamını yitirdiği, 54 kadının katledildiği, 13 kadının şüpheli bir şekilde ölü bulunduğu belirtildi. İHD Kadın Komisyonu Üyesi Ezgi Sılademir, her gün 3 kadının katledildiğini belirtti.

 

25 Kasım 2018 ile 25 Kasım 2019 tarihlerini kapsayan raporda, 2011 yılında Suriye’de başlayan savaşta 5 bine yakın Êzidî kadının, IŞİD tarafından esir alındığına ve 3 bin kadının hala akıbetleri bilinmediğine, yine Suriye’de IŞİD’den alınan Bağuz yakınlarında, kadın ve çocukların gömüldüğü toplu mezarların ortaya çıktığı bilgisine yer verildi.

Raporda, Dünya Ekonomik Formu tarafından Cinsiyet Eşitliği 2018 raporuna göre Türkiye’nin 149 ülke arasında 130’uncu sırada yer aldığı belirtilerek, “Ülkenin mevcut siyası yapısı, toplumsal cinsiyet eşitliğini yok saymakta ve siyasetçilerin söylemleri de bu yönde olmaktadır. Mevcut politikalar kadını daha çok ev içine hapsetmekte, toplumsal hayattan ve toplumsal yaşama eşit katılımdan uzak tutmaya çalışmaktadır. Kadınların siyasete katılımı erkeklerle eşit oranda olmamaktadır. Parlamento’da 600 milletvekilin yalnızca 102’si kadındır. Ülkenin Parlamentosu aslında bu hali ile toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin en çarpıcı göstergesidir. Kadın politikalarına erkekler karar vermektedir. Siyasette yer alabilme imkanı bulabilmiş kadınlar etkili alanlarda değil daha tali alanlarda görev almaktadır. Siyasete katılımdaki bu düşük oran yalnızca milletvekilliği olma şeklinde değildir, bugün siyasi partilerin içindeki temsiliyette kadınlar yok denecek kadar azdır” denildi.

Kadınların şiddete uğradığı alanlardan bir diğerinin cezaevleri olduğu belirtilen raporun devamında şu ifadelere yer verildi: “Gerek cezaevlerinin içindeki görevliler tarafından gerekse hastane ve mahkemeye yapılan sevkleri esnasında kolluk tarafından fiziksel olarak işkenceye uğrayarak darp edilen kadın mahpuslar bulunmaktadır. Ancak şiddet uygulayan görevlilerin hiçbiri hakkında soruşturma başlatılmakta ve cezasızlık nedeniyle sorunlar artarak devam etmektedir.” 

Trans kadınların toplumun her alanında maruz kaldıkları şiddetin de yer aldığı raporda, “LGBT Dayanışma Derneği Lambdaistanbul’un 2010 yılında yaptığı araştırmaya katılan 104 trans kadının yüzde 89’u polis gözaltında fiziksel şiddete maruz kaldıklarını belirttiler. Bu sayı, sözlü şiddet, küfür ve aşağılama gibi muameleler söz konusu olduğunda yüzde 97’ye çıkmaktadır. Araştırmaya katılanların yüzde 77’si cinsel şiddete maruz kaldıklarını belirtirken yüzde 86’sı polisin gözaltına alınmaları ile ilgili bir kayıt tutmadığını belirtti” verilerine yer verildi.

İHD’nin son bir yıl içinde yer alan kadına yönelik şiddet raporunda, 16 kadının intihar sonucu gerçekleşen ölümlerin haricinde, aile içi ve toplumsal alanda gerçekleşen erkek şiddeti sonucu Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde 54 kadın katledildiği, 13 kadının ise şüpheli bir şekilde ölü olarak bulunduğu, 61 kadının yaralandığı, 9 kadının ise cinsel saldırıya uğradığı belirtildi.  Aile içi ve toplumsal alandaki cinayetlerin gerçekleştiği illerin de yer aldığı raporda, Urfa’da 8, Diyarbakır’da 7, Antep’te 6, Maraş’ta 5, Batman’da 4, Malatya’da 4, Mardin’de 3, Iğdır’da 1, Elazığ’da 3, Dersim’de 3, Ağrı’da 3, Erzurum’da 2, Van’da 1, Bitlis’te 1, Şırnak’ta 1, Bingöl’de 1 ve Hakkari’de 1 olmak üzere 54 kadının katledildiği vurgulandı. 

Raporda, aile içinde 29 kadının ateşli silahlarla, 6 kadının kesici-delici silahlarla, 2 kadının yakılarak, 1 kadının boğularak, 1 kadının darp edilerek ve 2 kadının tespit edilemeyen bir şekilde katledildiği; 4 kadının ateşli silahlarla, 8 kadının kesici-delici silahlarla ve 28 kadının ise darp edilerek yaralandığı ifade edildi. Raporda, toplumsal alanda ise 11 kadının ateşli silahlarla, 2 kadının kesici-delici silahlarla katledildiği; 6 kadının ateşli silahlarla, 3 kadının kesici-delici silahlarla, 9 kadının darp edilerek yaralandığı belirtildi. 

Raporda, Batman’da 1, Erzurum’da 1, Erzincan’da 2, Hakkari’de 2, Antep’te 1, Malatya’da 2, Diyarbakır’da 2, Ardahan’da 1 ve Siirt’te 1 olmak üzere 13 kadının ölümün kuşkulu olduğu vurgulandı.