Hürriyet yazarı Sefer Levent, bir taksiciyle yaşadığı olayı anlattı. "Yol üzerindeki EDS, radar, güvenlik kamerası hatta trafik levhalarını bile müşterilerine ücretli geçiş sistemi diye yutturmaya çalışan bazı taksiciler var" diyen Levent, önceki gece Beşiktaş civarından bir taksiye bindiğini, taksicinin kendisinden geçiş ücreti için ekstra 10 lira istediğini söyledi. "10 liralık paralı geçişi nasıl yaptık” diye sorduğunu söyleyen Levent, taksicinin yanıtını "Yukarıdan geçişlerden geçtik. Bir tanesi Vatan Caddesi’deydi. Biri Mahmutbey’de diğeri de zaten Bahçeşehir gişeleriydi. Hepsi 10 TL' sözleriyle aktardı. Hürriyet yazarı taksiciye “Vatan Caddesi’nin paralı olduğunu bilmiyordum, yeni mi yaptılar" tepkisini gösterdiğini söyledi.
Levent'in "Bazı taksiciler ‘havadan’ vuruyor" başlığıyla (9 Aralık 2017) yayımlanan yazısı şöyle:
Yol üzerindeki EDS, radar, güvenlik kamerası hatta trafik levhalarını bile müşterilerine ücretli geçiş sistemi diye yutturmaya çalışan bazı taksiciler, taksimetredeki bedeli şişiriyor. Bu sorun havadan geçiş sistemlerinin ayırt edilememesi, geçişlerde uyarı verilmemesi, vatandaşın hangi yola ne kadar ödediğini bilememesinden kaynaklanıyor.
Taksicilik dünyanın en zor mesleklerinden biri. Tanımadığınız kişileri araca almak, saatlerce direksiyon sallamak, bazı günler müşteri bulamamak, trafik sıkışıklıklarıyla cebelleşmek... Bu liste uzayıp gider. Biraz sonra yazacağım olay her gün evine ekmek götürmek için direksiyon sallayan dürüst taksiciler için de çok önemli. Yazının konusu onlar değil ama eminim onlar da bu sorunun farkındadır.
Önceki gece Beşiktaş civarından bir taksiye bindim. Bahçeşehir’e gitmek istediğimi söyledim. Güzergâha hiç müdahale etmedim. Orta yaşın üzerindeki taksici açık bağlantı yollarını tercih ederek Mahmutbey’e kadar geldi. Mahmutbey gişelerinden geçerek TEM otoyoluna girdi. Sorunsuz bir şekilde Bahçeşehir gişelerinden çıktı ve beni evime ulaştırdı.
Ayna üzerindeki taksimetreye baktığımda 87 TL’yi gördüm. Ancak gişelerden de geçmiştik o yüzden “Borcum ne” diye sordum. “87 lira taksimetre, 10 lira da paralı geçiş 97 lira” cevabını aldım.
Her gün geçtiğim Mahmutbey-Bahçeşehir otobanın 2.5 TL olduğunu bildiğimden “10 liralık paralı geçişi nasıl yaptık” diye sordum. Taksiciden aldığım cevap çok enteresandı. “Yukarıdan geçişlerden geçtik. Bir tanesi Vatan Caddesi’deydi. Biri Mahmutbey’de diğeri de zaten Bahçeşehir gişeleriydi. Hepsi 10 TL” dedi.
Paralı Vatan Caddesi!
“Vatan Caddesi’nin paralı olduğunu bilmiyordum, yeni mi yaptılar” diye sormam üzerine, “Havaya kuruyorlar. Vatan Caddesi’ne de kurdular” dedi. Güldüm... “Güvenlik kameralarını, radarları HGS gişesi yaptın, benden de her geçiş için para istiyorsun. Ayıp oldu” dedim. Çıkışıma bozulan Taksici, “Karıştırdım herhalde kusura bakma. O zaman 90 TL ver, yeter” dedi. Ödemeyi yaptım, fişimi de aldım.
Yaşadığım olayı taksici-müşteri dolandırıcılık olayı gibi görebilirsiniz. Müşterisinden özellikle de yabancılardan fazla para almaya çalışan, gerçek parayı sahte para ile değiştiren yüzlerce hikayeyi okumuş ya da bizzat yaşamış olabilirsiniz. Yaşadığım olayın bir dolandırıcılık tarafı var, bunu bir tarafa koyun. Asıl derdim paralı yollara kurulan havadan ücretli geçiş, hız kontrol, radar, trafik uyarı hepsinin birbirine benzemesi ve hangisinin ne olduğunu vatandaşın ayırt etmesinin mümkün olmaması...
Ne ödüyoruz bilmiyoruz
Benim başıma gelen olay eminim yüzlerce vatandaşın başına geldi... Ama olayı sadece bazı taksicilerin bu karışıklığı yeni bir dolandırıcılık fırsatına çevirmesine indirgemiz yanlış olur. Bugün Türkiye’nin dört bir tarafında paralı yolları kullanan vatandaşlar paralı yolun nerede başlayıp nerede bittiğini, nereden kaça geçtiğini bilmiyor. Kuzey Marmara Otoyolu’ndan tutun, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Osman Gazi Köprüsü ve paralı otoyollardan geçin, eminim ki nerede paralı yola girdiniz, neresi için ne kadar ödediniz asla bilemeyeceksiniz. Ta ki HGS ya da OGS ekstrenizi alana kadar. Yine eminim ki çoğu vatandaş ne yazık ki HGS ya da OGS ekstresini incelemiyor.
Parayı al, bilgiyi ver
Vatandaşın satın aldığı tüm hizmetler gibi, otoyol ya da köprülere ödediği ücreti anında öğrenmek hakkı. Eğer sistemde bir arıza varsa, okumama, eksik bakiye, yanlış ücretlendirme varsa yine anında bilgilenmek de hakkı. Ama mevcut sistemde tüm bunları öğrenmek imkansız. Teknoloji bu kadar ilerlemişken ister normal araç olsun, ister taksi nereden paralı geçiyorsak bir şekilde uyarılmamız gerekiyor. Yukarıdan geçiş sistemleri rengiyle mi ayrılır, ışıklandırılır mı bilmiyorum ama diğer uyarı ve güvenlik sistemlerinden bence ayrışmalı. Paralı yola girişimizde de paralı yoldan çıkıp mesafe kadar ücretlendirilirken de uyarı mesajları almalıyız. HGS öncesi OGS’lerin ‘dıt’laması bile aslında vatandaşın bilgilendirilmesi açısından bir kazanımdı. HGS’lerle birlikte ‘dıt’ da gitti.
Günümüzdeki teknolojik altyapılar, mobil sistemler hesaba katılınca bu sorunun çözülmemesi mümkün değil.
Paramızı alın ama bilgisini verin...
Bunları biliyor musunuz?
- Geçiş ücreti toplama sistemleri Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından belirlenir.
- Sürücü, İdare tarafından kurulmuş sistemlerde kendisinin kullandığı ödeme sistemine ait giriş ve çıkışta bulunan şeritleri, kurallara uygun olarak kullanmak zorundadır. Bu şeritlerin dışındaki çıkış şeritlerinden geçiş yapılması halinde cezalı geçiş ücreti tahakkuk ettirilir.
- Sürücüden kaynaklanan nedenlerle giriş veya çıkış bilgisinin olmadığı durumlarda en uzak mesafe ücreti uygulanır. Bu uygulamaya itiraz, geçişten itibaren 45 gün içinde Ana Kontrol Merkezine yapılabilir.
- Geçişi ücretli yoldan çıkış, giriş saatinden 12 saatten sonra yapılırsa, en uzun mesafe geçiş ücreti uygulanır.
- Geçişi ücretli karayolunda aynı noktadan giriş-çıkış yapılması (U dönüşü) durumunda en uzun mesafe geçiş ücreti uygulanır.
