Hükümetin, akaryakıtta fiyatları sabitlemenin ardından olası bir savaş durumunda kullanılmak üzere depolanan ulusal petrol stoklarının yarısını satma kararı aldığı öne sürüldü.
Sözcü'den Erdoğan Süzer'in haberine göre, Türkiye'nin dışarıda sınır dışı operasyonlarının devam ettiği, içeride ise OHAL uyguladığı bir dönemde alınan bu kararın, akaryakıt şirketlerine en az 1.5 milyar lira kaynak sağladığı hesaplanırken ulusal güvenlik için ise ciddi bir risk oluşturduğu bildirildi.
Olağanüstü hal ulusal petrol stoku, ilk kez 2003 yılında çıkarılan 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ile Türkiye gündemine girdi. Petrol stoku tutma gerekçesi kanuna, ‘piyasada sürekliliğin sağlanması, kriz veya olağanüstü hallerde risklerin önlenmesi ve uluslararası anlaşmaların gereği' olarak yazıldı. Olağanüstü bir durumda ülkede petrol sıkıntısı yaşanmaması için getirilen zorunlu petrol stokları için gerekli kaynak ise tüketicilerden kesilen paylarla karşılandı. Yasaya göre, Türkiye'nin en az 90 günlük petrol ihtiyacını karşılayacak kadar petrolün stoklarda hazır tutulması gerekiyordu. Ancak bir türlü bu kural işletilmedi. Sonunda Milli Savunma, İçişleri, Dışişleri, Enerji, Maliye bakanlıkları ve Hazine ile EPDK bürokratlarından oluşan Ulusal Petrol Stok Komisyonu, ülkenin 20 günlük petrol ihtiyacını karşılayacak stok tutarının yeterli olacağına karar verdi.
Stoklar yarıya iniyor
Hükümetin atadığı bürokratlardan oluşan Kurul, aldığı kritik bir kararla rafineriler, akaryakıt ve LPG dağıtıcı şirketlerle serbest kullanıcıların tutmak zorunda olduğu ulusal petrol stokunu yarı yarıya azaltarak 10 güne indirdi. Buna göre şirketler, stoklarındaki benzin, motorin ve LPG'nin yarısını 31 Aralık 2018 tarihine kadar diledikleri gibi satacaklar, yeni bir destek kararı çıkmazsa, bu tarihte, yani yıl sonunda geri yerine koyacaklar. Böylece petrol fiyatları ve dövizdeki yükseliş nedeniyle sıkıntı yaşadığı söylenen şirketlerin elinde yıllık bazda 1.5 milyar liranın üzerinde nakit kaynak oluşacak.
Kıbrıs Çıkartması'nda petrol ambargosu yaşanmıştı
Stratejik önemi nedeniyle bir çok ülke petrol stoku tutmaya devam ederken sınır dışı operasyonlara devam eden Türkiye'nin ani bir kararla stoklarını yarı yarıya boşaltma kararı alması ciddi kaygılara yol açtı. Kararı Sözcü'ye değerlendiren uzmanlar, “Ulusal petrol stoku savaş, afet, kriz ya da benzeri bir acil durumla karşılaşılması durumunda elde hazır petrol bulunması için tutulur. Türkiye gibi petrol üreticisi olmayan, üstelik de çevresi terör ve savaş riskleriyle örülü bir ülkenin petrol stokunu yarı yarıya boşaltması son derece riskli bir durum. Suriye'de, Irak'ta başımıza bir şey gelse ne olacak? Akaryakıt olmazsa otobüsler, araçlar çalışmaz, uçaklar kalkmaz. Kıbrıs çıkarmasında yaşadığımız petrol ambargosu unutulmamalı” dediler.
