Halk, marketten 25 kuruşa aldığı poşete bir yılda toplam 370 milyon lira ödedi. Poşetten gelen bu paranın 278 milyon lirası devletin kasasına gitti, 92 milyon lira da market kazandı. Kaybeden yine halk oldu.
Paralı poşetin bir yıllık kazanç bilançosu, Çevre Bakanı Murat Kurum'un CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer'in yazılı soru önergesine verdiği yanıtla ortaya çıktı. Bakan Kurum verdiği yanıtta, 2019 yılında yaklaşık 1.5 milyar poşetin paralı satıldığını ve bakanlık olarak bu satıştan 221 milyon 681 bin lira geri kazanım katılım payı elde ettiklerini bildirdi. Bakan Kurum yanıtında, paralı poşete halkın toplamda ne kadar para ödediği ile 25 kuruşluk poşetten marketlerle Hazinenin kasasına ne kadar para girdiği bilgisine ise yer vermedi.
Sözcü'den Erdoğan Süzer'in haberine göre Bakan Kurum'un verdiği bilgiler üzerinden yapılan hesaplamalara göre, geçen yılın tamamında 1 milyar 477 milyon 872 bin adet poşet paralı satıldı. Poşet için halkın cebinden toplam 369 milyon 468 bin TL para çıktı. Poşetten gelen bu paranın 221 milyon 681 bin lirası Çevre Bakanlığı'na katkı payı, yaklaşık 56 milyon 159 bin lirası da Maliye'ye vergi olarak aktı. Geriye kalan 91 milyon 628 bin lira da poşeti alıp satan marketlerin kasasına gitti. Sonuçta 25 kuruşluk poşetten devlet toplamda 277 milyon 840 bin lira, marketler de 91.6 milyon lira kazandı.
44.3 milyon liralık zam
Geçen yıl 25 kuruşluk poşet parasının 15 kuruşu Çevre Bakanlığı'na, yaklaşık 6.2 kuruşu marketlere ve yaklaşık 3.8 kuruşu da vergiye gidiyordu. Çevre Kanunu'nun ek 13'üncü maddesi gereği 25 kuruşluk fiyatın 2020'de güncellenerek 30 kuruşa çıkarılması gerekiyor. Ancak Bakanlık, oy kaybı nedeniyle yasal zorunluluğu uygulamadı, onun yerine 15 kuruşluk kendi payına yüzde 20 zam yaparak 18 kuruşa çıkardı, marketin payını ise 3.2 kuruşa düşürdü. Vergi yine 3.8 kuruş oldu. Böylece tüketicinin ödeyeceği poşet fiyatı yine 25 kuruşta kaldı. Ancak bu zam sayesinde, poşet satışı geçen yılla aynı kalsa dahi Çevre Bakanlığının kasasına bu yıl girecek para 44 milyon 336 bin lira artarak 266 milyon 17 bin liraya çıkacak. Marketlerin kazancı da azalarak 47.3 milyon liraya düşecek.
"Boyutlarını küçülttüler"
Çevre Bakanı Murat Kurum'un paralı poşet sayesinde poşet kullanımının yüzde 78 oranında azaldığını söylediğini, ancak bunun gerçek durumu yansıtmadığını söyledi. Gürer, “Çünkü marketlerde poşetler küçülmüş ve kalitesizleşmiştir. Artık bir poşet yerine en az 3-4 poşet kullanılması gerekiyor” dedi.
