Özcan ÇİRİŞ/BİTLİS, (DHA)- BİTLİS Valiliği, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ), Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ), Adilcevaz Kaymakamlığı ve Adilcevaz Belediyesi iş birliğiyle, Adilcevaz Ceviz Festivali kapsamında, \'Bitlis ve Çevresi Ceviz Çalıştayı\' yapıldı.
Adilcevaz cevizinin bilimsel anlamda üretimin artırılması, yaygınlaştırılması ve daha kaliteli ceviz üretiminin elde edilmesi amacıyla düzenlenen Ceviz Festivali ve Kültür Etkinlikleri kapsamında bu yıl çalıştay da yapıldı. Bitlis Eren Üniversitesi Beden Eğitimi Spor Yüksekokulu konferans salonunda yapılan çalıştaya, Bitlis Valisi İsmail Ustaoğlu, BEÜ Rektörü Prof. Dr. Erdal Necip Yardım, YYÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Kazan Kaya, Bitlis Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Fatih Asak, bilim adamları ve ceviz yetiştiricileri katıldı.
Bitlis Valisi İsmail Ustaoğlu, yapılacak çalıştayın ilin ekonomisine önemli katkı sağlayacağına inandığını söyledi. Üretimin artırılması ve daha kaliteli ceviz üretiminin elde edilmesi noktasında önemli fikirlerin ortaya çıkacağını belirten Vali Ustaoğlu, şöyle konuştu:
\"İlimiz açısından çok önemli olan cevizimiz, çalıştay sonuçları da göz önüne alınarak katma değeri çok daha üst düzeye çıkacak. Çok güzel çalışmaların altına imza atılacağına inanıyorum. Siirt fıstığı, 15 ila 20 yıl öncesine kadar çok az üretiliyordu, çok da bilinmiyordu. Ama 2 binli yıllarda başlatılan bir çalışmayla dağa taşa fıstık dikildi. Bugün Siirt\'in ekonomisinde çok önemli bir yere geldi. Bugün çok ciddi meyveleri alınıyorsa, bizimde yapacağımız projeler sonucunda bölgemizin dağını taşını cevizle donatmamız lazım. Özellikle kışın yoğun şekilde potansiyel ve saha tespitleri yapacağız. Bizlerin de katkılarıyla gerek bakanlık gerekse fon alabileceğimiz kuruluşlar nezdinde adeta 2018 yılını burada ceviz fidanı dikme seferberliği yılı ilan ediyoruz. Bölgemizin buna çok ihtiyacı var. Marka oluşturmak ve marka değeri yaratmak kolay değil. Üretimin artırılması, yaygınlaştırılması ve kalitenin yükseltilmesi adına bu çalışma çok yerinde oldu.\"
Vali Ustaoğlu, Bitlis’in artık huzur şehri, emniyet ve güven şehri olduğunu da belirterek, \"Yıllardır bölgenin başına bela olan bölücü terör örgütüne karşı yapılan ve kahramanca verilen mücadele ve en önemlisi de buna karşı bölge insanımızın yerinden ayrılmadan, köylerini terk etmeden devletimizle birlikte verdiği bu mücadele bizim için çok önemli. Bunlara katkı sağlamak adına, bunların köylerinde, yurtlarında kalmaları adına bu ata yurdunda Anadolu’ya ilk giriş yaptığımız müslümanların 641 ve 642 yıllarında geldiği bu coğrafya burası bir islam beldesi. Bu anlamda böyle bir beldeyi biz birilerine terk edemeyiz, böyle bir beldeyi inşallah inşa etme ve geliştirme noktasında tüm gücümüz ve gayretimizi göstereceğiz. Bu çalışmanın bu coğrafyaya yapılacak en güzel çalışmalardan biri olduğunu düşünüyorum\" dedi.
Çalıştayda konuşan BEÜ Rektörü Prof. Dr. Erdal Necip Yardım, üniversitelerin sadece eğitim öğretim yapan kurumlar olmadığını, bulundukları yerlerde yerel dinamikleri sosyal kültürel ve ekonomik dinamikleri harekete geçirmek zorunda olduklarını belirtirken, YYÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Kazan Kaya ise, rekabetin arttığı küreselleşen dünyada söz sahibi olmak isteyen ülkelerin yatırımlarını geleneksel yöntemlerle bilimsel bilginin ışığında planlayarak yapmak zorunda olduğunu söyledi. Kazankaya, \"Bu kapsamda günümüzde bilgi sermaye emek ve doğal kaynaklara ek olarak bir işletmenin girdileri de yerini almıştır. Bilgi faktörü göz önüne alınmadan yapılan yatırımlarda sermaye, emek ve doğal kaynaklar kayıpla kaçınılmaz olacaktır. Düzenlediğimiz bu çalıştayda ceviz yetiştiriciliğiyle ilgili temel bilgiler verilecektir. Sektörün ülke ve dünya ölçeğindeki yeri gösterilecek. Fidan üretimi, aşılama, zararlılarla mücadele ve hasat konularıyla ülkemizin değişik üniversitelerinden katılan hocalarımız sunumlar gerçekleştirilecektir. Ana vatanı ülkemiz olan ceviz ağacının meyvesi, gövdesi ve meyve kabuğunun önemli bir ekonomik değere sahip olması ve cevizin çoğunlukla ABD Şili, Ukrayna gibi ülkelerden ithal edilmesi nedeniyle ceviz bahçesi kurulumuna son yıllarda ilgi artmıştır. Kapama ceviz bahçesi yatırımı son yıllarda popüler olan yatırımlardan biri olmaya devam etmektedir. Orman genel müdürü ve gıda, tarım hayvancılık bakanlığının teşviğiyle bir çok vatandaşımız ceviz bahçesine sahip olmuştur. Cevizin ana vatanı olan topraklarımızı ihracatımızın yok denecek kadar az olması, ceviz yatırımının önemini ortaya koymaktadır\" dedi.
Yapılan konuşmaların ardından Moderatörlüğünü Prof. Dr. Seyit Mehmet Şen’in yaptığı, 1. Oturuma geçildi. Oturumda, Prof. Dr. Seyit Mehmet Şen ‘Cevizin besin değeri ve beslenmedeki önemi’, Prof. Dr. Ahmet Kazankaya, ‘Adilcevaz 1 ve Kazankaya ceviz çeşidinin özellikleri’, Prof. Dr. F. Ekmel Tekintaş, ‘Ceviz bahçesi tesisi ve don zararlılarından korunması’ ve Dr. Yılmaz Boz, ‘Değişik ekolojik koşullarda yetiştirilen ceviz çeşitlerinin performansı’ konularında bildiri sundu.
