Aytekin KALENDER/RİZE, (DHA) – ÇEVRE ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, Rize’de yıllar önce deniz doldurularak, kazanılan 350 bin metrekarelik alan üzerine inşa edilen ve riskli oldukları yönünde rapor hazırlanan yaklaşık 70 bin kişinin yaşadığı binalarla ilgili açıklamalarda bulundu. Özhaseki, dolgu alanındaki 2 bin 700 konut ve 1500 ticarethanenin riskli olduğunu belirterek, \"Karşımızda bir tehlike, sıkıntı var” dedi.
Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki beraberinde Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak ve AK Parti Rize Milletvekili Hasan Karal ile birlikte özel uçakla bugün saat 14.00 sıralarında Trabzon Havalimanı\'na geldi. Trabzon Valisi Yücel Yavuz, Rize Valisi Erdoğan Bektaş, Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı Orhan Fevzi Gümrükçüoğlu ile Rize Belediye Başkanı Reşat Kasap ve yetkililer tarafından karşılanan bakanlar karayolu ile Rize’ye geçti.
Rize Valiliğini ziyaret eden Bakan Özhaseki, kentte dolgu sahasına yaptırılan binalarla ilgili Rize İnşaat Mühendisleri Odası tarafından hazırlanan ve riskli olduğu belirtilen yapılan sorunlarına değindi. Bakan Özhaseki, Türkiye’de dönüşüm gereken çok alan olduğunu ve çok hızlı davranmaları gerektiğini söyledi. Anadolu topraklarının binlerce yıllık olmasına, dünyanın en eski yerleşim yeri ve en eski şehirleri olmasına rağmen son zamanda yaşadıkları zafiyetlerle planlamanın biraz geç kaldığını belirterek şöyle dedi:
“İdeolojik belediye anlayışları, yapılaşmada belki de standart kaliteyi tutturamamamız birçok sorunla bizi karşı karşıya bıraktı. Bunların hepsinin yolu, çözümü var. Bu yol ve çözümler bizim planlamamız neticesinde ortaya çıkmasına rağmen yerelde belediyemizin ve sonradan halkımızın bize vereceği destekle çözülür. İstediği gibi bir planlama yapıp ertesi gün gelip yıkıp, yapacak fırsat, güç, yetki, kanun öyle bir şey yok. Ortak akılla birlikte çözeceğiz. Buradaki sorun dolgu alandaki konutların herhangi bir sıkıntı durumunda vatandaşlarımıza müthiş bir risk olarak geri dönecek, can kaybı yaratacak olması. Yıkımlarda birçok insanın canını, malını kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kalması. İşin mimarı, görüntü tarafını artık ikinci planda düşünüyoruz. Böyle bir sıkıntı ile karşı karşıya kaldığımıza göre şimdi bunu bir fırsata çevirme imkanımız olabilir. Karşımızda bir tehlike, sıkıntı var. Bu belayı çözerken bu fırsata dönüşebilir. Rize’ye şahane bir meydan kazandırabiliriz. Bir prestij caddesi kazandırabiliriz. Buraya uygun bir mimari tarz üzerinde yeni konutlar inşa edebiliriz. Bütün bu planlamalardan sonra gerçekleşme safhasında elimizi taşın altına koyacağız.\"
‘İYİ BİR PROJE ORTAYA KOYACAĞIZ’
Belediyenin de bu işin içinde olacağını kaydeden Özhaseki, “İyi bir proje yapıp bunu herkese göstereceğiz. Buraya koyacağımız projeyi vatandaş beğenirse uygulamaya geçireceğiz. Birkaç yıl içerisinde önümüzdeki duran sıkıntıyı bir fırsata dönüştürebiliriz. Değerli vekillerimiz ve bakanımız bu konuda çok istikrarlılar. Projeyi tabii ki Cumhurbaşkanımıza da gösterip desteğini isteyeceğiz. O da gereğini yapacaktır. Hep birlikte bunu gerçekleştireceğiz” ifadelerini kullandı.
\'DENİZİ KARA, KARAYI PARA YAPAN BAŞKAN\'
Rize\'de, 1960\'lı yılların ortalarında, dönemin belediye başkanı Ekrem Orhon tarafından deniz dolgusu başlatıldı. Büyük taşlarla doldurulan, arasına kum veya balçık gibi malzemelerle karışım yapılan 350 bin metrekarelik alan, deniz dolgu alanı olarak kazanıldı. Denizi dolduran Ekrem Orhon da \'Denizi kara, karayı para\' yapan başkan olarak anıldı. Şehir merkezinin yaklaşık 3\'te 1\'ini oluşturan dolgu alanı üzerinde, ilk etapta 3 kat halinde yapı izni verildi; ancak geçen sürede, dolgu alanına yüksek katlı binalar inşa edildi. Günümüze kadar gelen süreçte aralarında valilik, belediye başkanlığı, kültür merkezi, adliye gibi kamu kurumlarının da yer aldığı çok sayıda binanın inşa edildiği alanda, yaklaşık 70 bin kişi yaşamaya başladı.
RAPORDA TEHLİKEYE DİKKAT ÇEKİLDİ
Binalarla ilgili belirli aralıklarla teknik inceleme yapan Rize İnşaat Mühendisleri Odası tarafından bir rapor hazırladı. Raporda, 3 kat yapı izni verilen dolgu alanına mühendislik ilke ve hesaplamalarından uzak zihniyetle yüksek katlı binaların inşa edildiği kaydedildi. Deniz suyu seviyesinin altında kalan bina temellerini, oluşan korozyon nedeniyle zarar gördüğünün belirtildiği raporda, tuzlu su altında kalan bina demirlerinin de özelliğini kaybettiği ve çapının düştüğü vurgulandı. Raporda, ayrıca güçlendirme çalışmasıyla ayakta kalabilecek birkaç bina dışındaki tüm binaların yıkılması gerektiğine dikkat çekildi.
BAKAN ÖZHASEKİ: DOLGUDAKİ 2700 KONUT VE 1500 İŞ YERİ RİSKLİ
Bakan Özhaseki, daha sonra beraberinde Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak ile birlikte Rize sahil dolgu alanındaki binalarda incelemelerde bulundu. Burada değerlendirmelerde bulunan ve dolgu alanındaki 2 bin 700 konut ve 1500 ticarethanenin riskli olduğunu açıklayan Bakan Özhaseki, şöyle konuştu:
“Biran önce bunların yenilenmesi, değişmesi ve dönüşmesi gerekiyor. Bunu yaparken doğru bir planlama yapmamız bütüncül bir anlayışla işe çözüm getirmemiz gerekiyor. Yeni dolgu alanlarının yapılması ile daha sonra bu 170 dönüm arazi üzerindeki konutların, ticaret alanlarının dönüşmesiyle doğru bir mantık içerisinde çözümlenecek bir olay var önümüzde. Yeni bir konsept ve anlayış içerisinde buraya planlama yapmamız gerek. Bu yapılan proje sevilirse buradaki vatandaşla tek tek görüşerek haklarını vererek mağdur etmeden bir çözüm yolu bulmamız gerekiyor. Bize düşen bu 170 dönümlük arazi üzerinde vilayetin nasıl oturacağı, belediyenin nasıl konuşlanacağı, Cumhuriyet Meydanı\'nın alacağı şekil, kaç tane buraya doğru mantık içerisinde ticarethane ve konut yerleştirebileceğimizdir. İnşallah biz işe başlayacağız. Yol haritamızı belirledik. Güzergahımız belli. Eyleme geçmek kazım. Bu da proje ile olur. Yeni rezerv alanın da güzel bir mahalle konsepti içerisinde depo alanı yapmazı lazım. Yapıları risk taşıyan vatandaşa alternatif olarak ‘buyurun’ diyeceğimiz bir yer oluşturacağız. Bu alternatifi vatandaşla sunmamız lazım”