İngiliz haber kanalı BBC'nin Panorama programının yaptığı araştırmalar, geçen yıl görev başında olan 21 asker ve daha önceden savaş görmüş 29 askerin intihar ettiğini gösterdi.
Afganistan'da görev sırasında sadece 44 askerin hayatını kaybettiğini belirten İngiltere Savuma Bakanlığı, her intihar vakasını bir "facia" olarak niteledi. Aileler askerlerin yeterli destek almadığını vurguladı.
BBCTürkçe'nin konuya ilişkin haberi şöyle:
Onbaşı Collins'in hikayesi
Veriler, Panorama programı adına Bilgi Edinme Özgürlüğü yasasından yararlanarak Savunma Bakanlığı'na yapılan başvuru sonucunda ortaya çıktı. Buna göre, geçen yıl 7 askerin itihar ettiği kesinlikle belirlendi ve 14 askerin ölümüyle ilgil soruşturmalarda ağırlıklı olasılık intihar.
Savunma Bakanlığı ise askeri personel arasında intihar ve travma sonrası stres bozukluğu (TSSB-PTSD) vakalarının toplum geneline göre düşük olduğunu savunuyor.
Ancak İngiltere hükümeti, eski askerler arasındaki intiharların kaydını tutmuyor.
Panorama'nın derlediği bilgilere göre, 2012'de 29 eski asker intihar etti.
Programda, bu askerlerden biri Onbaşı Dan Collins'in hikayesi de aktarılıyor.
Afganistan'da 2009'da düzenlenen 'Panter Pençesi Operasyonu'na katılan Galler Muhafızları'ndan Collins, iki kez vuruldu ve yol kenarına konan bir bombanın patlamasıyla bir ayağını kaybetti. Yakın arkadaşı ise patlamada paramparça oldu.
Annesi Deana Collins, oğlunun telefon konuşmalarındaki tavrının değiştiğini belirterek,
"Anne, burası tam bir cehennem, tek istediğim çekip gitmek" dediğini aktardı.
6 aylık Afganistan görevinden dönüşünde sevgilisi Vicky Roach'un yanına yerleşen Collins'e, TSSB teşhisi kondu.
10 ay boyunca aralıklı tedavi gören Collins'in iyileştiğine ve göreve geri dönebileceğine karar verildi.
Sonraki 3 ay boyunca 2 kere intihar teşebbüsünde bulunan onbaşı, doktor randevularına gitmemeye başladı.
'Geçmişe dönüş' krizleri yaşayan askerin kız arkadaşı ne yapacağını bilemez hale geldi ve sonunda ondan evi terk etmesini istedi.
Onbaşı Collins, 2011'i 2012'ye bağlayan gece üniformasını giyerek evden çıktı ve arabasını Preseli dağlarına doğru sürdü. 29 yaşındaki asker telefonuna bir veda konuşması kaydettikten sonra kendini astı.
TSSB tek başına intihar nedeni değil
Klinik psikolog Dr. Claudia Herbert, travma sonrası stres bozukluğunun, acı veren olaylara verilen doğal bir tepki olduğunu söylüyor.
Herbert'in verdiği bilgiye göre, belirtileri geçmişe dönüşler, ağır kaygı bozukluğu ve depresyon olan hastalık, başlangıç aşamalarında teşhis edilirse tedavi kolaylaşıyor.
İngiltere Savunma Bakanlığı ise görevdeki askerlerde bu hastalığın görülme oranının % 2,9 olduğunu savunuyor. Bu oran, toplum geneline göre düşük.
Panorama'nın incelemesine göre, son 3 yılda Afganistan'da görev yapan askerler arasında TSSB görülme oranı ikiye katlanmış durumda.
Ancak Dr. Herbert, TSSB'nin tek başına intihar sebebi sayılamayacağını söylüyor: "TSSB, bir şeyin sistemi derinden sarstığına ilişkin bir gösterge, sistemin yardıma ve yeniden düzenlenmeye ihtiyaç duyduğuna dair bir uyarıdır."
Yani, intihar eden 21 askerin ve 29 eski askerin hangilerinin ne oranda TSSB sorunu olduğunu bilme imkanı yok. Ayrıca intiharlar genellikle tek bir sebebe bağlanmayabiliyor.
Buna karşın, Paraşüt Alayı 3. Tabur'da komutanlık yapmış olan Albay Stuart Tootal, "Hükümetin ve Savunma Bakanlığı'nın kabul ettiğinden daha büyük bir sorun olduğunu gösteriyor kanıtlar" diyor.
İngiltere ordusunun eski Genelkurmay Başkanı General Sir Richard Dannatt, eski askerler arasındaki intihar vakalarının kayıt altına alınması gerektiğini düşünüyor: "Eğer elinizde bazı istatistik bilgileri varsa, bununla ilgili bir şeyler yapmaya başlayabilirsiniz."
Savunma Bakanlığı'nın verilerine göre, akıl sağlığı desteği almak isteyenler için ayrılan bütçe 7,4 milyon sterlin civarında.
