T24- 12 Eylül referandumuyla yürürlüğe giren anayasa değişikliği sonrasında askeri yargıyı yeniden şekillendirecek “Askeri Hakimler Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı” TBMM'ye sunuldu. Tasarıya göre, Genelkurmay Başkanı ve kuvvet komutanları hakkında soruşturma açılabilmesi Başbakan'ın izniyle olacak.
TBMM’ye sunulan ve 85 maddeden oluşan “Askeri Hakimler Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı”nda dikkat çeken en önemli ayrıntı daha önce yargılamalarına ilişkin yasal boşluk bulunan Genelkurmay başkanıyla ilgili olan düzenleme.
Komutana Yüce Divan
Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu’na eklenen bir madde ile Genelkurmay başkanları Yüce Divan’da yargılanacaklar. Tasarıda Genelkurmay Başkanı, Hava Kuvvetleri, Deniz Kuvvetleri ve Kara Kuvvetleri komutanı hakkında soruşturma iznini Başbakan; Jandarma Genel Komutanı hakkındaki izni ise İçişleri Bakanı verecek. Tasarıya göre gelen şikayet üzerine, Başbakan ve İçişleri Bakanı izin vereceği kişiler hakkında ön inceleme yaptırarak, soruşturma izni verip vermemeye karar verecek. Soruşturma izni verilmesi halinde soruşturma dosyası Yargıtay Başkanlığı’na gönderilecek.
Yargıtay Başkanı ise ilgililer hakkında kovuşturma açılıp açılmamasına gerek olup olmadığını Yargıtay Ceza Genel Kurulu’na intikal ettirecek.
Gizli tanığa koruma Tasarıya göre askerler hakkında yapılacak ihbarlar ve şikayetler şüpheye mahal vermeyecek belgeler ortaya konulmuşsa, ihbarcının adının ve soyadının doğruluğu şartı aranmayacak. Askerler askeri suçlardan sadece askeri mahkemelerde yargılanacaklar. Ancak devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlarda asker kişiler sivil yargıda yargılanacaklar.
Tasarı ile Yüksek Askeri Şuranın terfi işlemleri ile kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma işlemleri dışındaki her türlü ilişik kesme kararlarına yargı yolu da açılıyor.
Tasarıda askeri hakimler hakkında bağlı bulundukları komutanlıkların sicil düzenlemesi uygulamasına da son veriliyor. Hakim ve savcılara bundan böyle idari sicil verilemeyecek. Tasarı ayrıca, Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’ne üye seçilebilmek için “en az yarbay rütbesinde olma” şartını da kaldırdı.
