Ekonomi

Gemi adamı açığı artıyor

Deniz Ticaret Odası sektörde büyük oranda gemi adamı açığı yaşandığını, 2010'lu yıllarda zabitan sınıfı açığının dünyada 100 bi

10 Kasım 2008 02:00

Deniz Ticaret Odası (DTO) İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Geza Dologh, sektörde büyük oranda gemi adamı açığı yaşandığını, sorunun giderilmesi için denizcilik eğitimi veren okul sayısının artırılması gerektiğini söyledi.

Dologh, yaptığı açıklamada, hızla büyümeye devam eden denizcilik sektörünün, iyi eğitilmiş personel sorunu ile karşı karşıya olduğunu belirtti. Sektörün, büyük oranda zabitan sıkıntısı yaşadığını anlatan Dologh, günümüzde gemi adamı açığının 7 bin civarında bulunduğunu ve en çok ihtiyaç duyulan personelin ise kaptan, başmühendis, güverte ve makine zabitleri olarak sıralandığını kaydetti.

Kaptan transferleri cep yakıyor

2010'lu yıllarda zabitan sınıfı açığının dünyada 100 binlere ulaşabileceğinin belirtildiğini anlatan Dologh, gemi personeli açığının kapatılması için bu alanda eğitim veren okul sayısının artırılması gerektiğini ifade etti.

Gemi adamlarının ağırlıklı olarak kara ofisinde çalışmayı tercih ettiklerini, denizde çalışanların sayısının çok az olduğunu dile getiren Dologh, şu bilgileri verdi:

"Ayrıca, üniversitelerde güverte bölümlerine alınan öğrenci sayısının makine bölümlerinden fazlalığı, makine zabiti konusunda yetişmiş eleman eksikliğini artırıyor. Türkiye'de 'gemi adamı' açığının artması, armatör firmaların yabancı bandıralı bayrak takarak yabancı gemi adamı çalıştırma zorunda kalmaları gibi bir problemi de beraberinde getiriyor. Türkiye'de yabancı gemi adamı çalıştırmak sınırlı olduğu için armatörler Malta ve Panama gibi yabancı kolay bayrağa geçerek bu sorunu çözmeye çalışıyorlar. Bu nedenle Türk bayraklı gemi sayısında büyük düşüş yaşanıyor. Türklerin sahip olduğu 1000 dwt ve üzeri gemilerin yüzde 65'i Türk bayrağı altında çalışırken, yüzde 35'i eleman açığı ve diğer sebeplerle birlikte yabancı bayrak çekmeyi tercih ediyor.

Ülkenin sürekli olarak gündemini meşgul eden işsizlik konusuna çözüm getirebilecek olan denizcilik eğitimine önem verilmesi gerekiyor. Yapılması gereken üniversitelerdeki denizcilik bölümlerinin ve kontenjanlarının artırılması, yeni üniversite veya yüksekokullar açılması ile zabitanlığın teşvik edilmesi."

"Yat kaptanlığı kursu istihdama katkı sağlayacak"

Sektördeki personelin eğitimine katkıda bulunmak amacıyla DTO İzmir Şubesi olarak bazı çalışmalar yürüttüklerini bildiren Dologh, Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deniz İşletmeciliği ve Yönetimi Yüksekokulu (DİYYO) ile ortaklaşa düzenledikleri Yat Kaptanlığı Kursu'nun sektöre adım atmak isteyenler tarafından ilgi gördüğünü söyledi.

Dologh, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Yat Kaptanlığı Kursu, kısa yoldan denizci olmak isteyenlerin umudu oldu. Geçtiğimiz yıl ilki düzenlenen ve 80 kişinin başvuru yaptığı kursu başarı ile tamamlayan 75 kişi, Gemi Adamları Sınav Merkezi tarafından gerçekleştirilen yat kaptanlığı sınavlarına girmeye hak kazandı. 25 kişi ise sınavı başarılı bir şekilde tamamlayarak yat kaptanı oldu.

Denizcilik Müsteşarlığı tarafından yetkilendirilmiş olan ve DİYYO tarafından eğitimi verilen 352 saatlik kurs, 20 Ekim 2008 tarihinde başladı ve 4 ay devam edecek. Denizcilik, sürekli olarak bizlere yeni iş olanakları yaratıyor. Kursların istihdama katkısı olacağına inanıyorum. Üniversiteye giremeyen lise mezunu gençlerimizin de bu kurslara büyük ilgi göstereceğini tahmin ediyorum. Yat kaptanlığı zevkli bir meslek ve sektörde ihtiyaç duyulan meslek kolu."

Dologh, Çeşme'de Türkiye Denizcilik Eğitim Vakfına (TÜDEV) ait binada verilen kursların da bu ay yeniden başlayacağını ifade ederek, "TÜDEV tarafından geçtiğimiz yıl düzenlenen kurslara 44 kişi başvuru yaptı. 39 kişi yat kaptanlığı sınavlarına girdi, 18 kişi ise yat kaptanı olmaya hak kazandı. TÜDEV'in organizasyonunda aynı zamanda STCW kursları da veriliyor. Yat Kaptanlığı ile ilgili olarak her iki kursun da ilgi göreceğini tahmin ediyorum" dedi.

Türkiye'de toplam 241 bin 309 gemi adamı var

Türkiye'de kayıtlı toplam 241 bin 309 gemi adamı bulunuyor. Bunlardan 10 bin 765'i kaptan, baş mühendis, 2. kaptan ve 2. mühendis olarak görev yapıyor. 6 bin 226 zabitan, 6 bin 818'i tayfa olarak görev yapıyor. Yaklaşık 220 bin kişi hizmetli sınıfı (miço) ve benzeri görevlerde çalışıyor.

Devam mecburiyeti olan yat kaptanlığı kursunda seyir, elektronik seyir sistemleri, teorik ve uygulamalı gemicilik, denizde çatışmayı önleme kuralları, haberleşme, meteoroloji, denizde güvenlik, denizde canlı kalma teknikleri, can kurtarma araçlarını kullanma, denizde yangınla mücadele teknikleri, temel ilk yardım, deniz hukuku, denizcilik sözleşmeleri, motor bilgisi, denizcilik İngilizcesi gibi dersler veriliyor.