T24 Dış Haberler
Slovakya Başbakanı Robert Fico, Ukrayna'nın anlaşmayı uzatmayı reddetmesi üzerine Gazprom'un Ukrayna üzerinden Avrupa'ya doğalgaz sevkiyatını durdurmasıyla ülkedeki 130 binden fazla Ukraynalı sığınmacıya sağlanan malî desteği kesme ve Kiev'e elektrik ihracatını durdurma tehdidinde bulundu.
1 Ocak'ta Kiev, Kremlin'in devlet enerji devi Gazprom ile savaş öncesinden kalma transit doğalgaz sevkiyatı anlaşmasını yenilemeyi reddedip, Orta Avrupa'ya Rus doğalgazı sağlayan boru hattını kapatmıştı. Bu durumun, ana giriş noktası olan Slovakya'nın transit ücretlerinden milyonlarca euro kaybetmesine yol açabileceği değerlendiriliyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile iyi ilişkileri ile bilinen Fico, Kiev'in anlaşmayı yenilemek istememesini "sabotaj" olarak nitelendirdi.
TIKLAYIN | Rus gazının Ukrayna üzerinden Avrupa'ya sevkiyatı durdu
Moskova'ya aralık ayında sürpriz bir ziyarette bulunarak Rusya Devlet Başkanı Putin ile görüşen Slovakya Başbakanı Fico, ülkesinin gaz sıkıntısı yaşamayacağını çünkü alternatif düzenlemeler yaptıklarını söyledi. Ancak, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin vanaları kapatma kararının, Slovakya'yı diğer ülkelerden alacağı 500 milyon euro transit ücretinden mahrum bırakacağını ekledi. Fico, partisinin, "elektrik tedarikini durdurma" ve "Slovakya'daki Ukraynalı vatandaşlara verilen desteğin önemli ölçüde azaltılması" konularını tartışmaya hazır olduğunu da ifade etti.
Polonya, Slovakya'nın elektrik ihracatını kesmesi durumunda Kiev'e destek teklif etti; bu tedarikler, Rusya'nın düzenli saldırılarına maruz kalan Ukrayna için kritik öneme sahip. Polonya hükûmeti, Ukrayna'nın Rus gaz tedarikini durdurmasını "Moskova'ya karşı bir başka zafer" olarak nitelendirirken, Avrupa Komisyonu, AB'nin değişikliğe hazırlandığını ve çoğu üye devletin bu durumu idare edebileceğini belirtti. AB üyesi olmayan Moldova ise şimdiden sıkıntılar yaşıyor.
Rusya, Karadeniz üzerinden geçen Türk Akım boru hattı sayesinde Macaristan, Türkiye ve Sırbistan'a gaz göndermeye devam edebiliyor.
Putin-Fico görüşmesi
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, aralık ayının son günlerinde Kremlin'de Slovakya Başbakanı Robert Fico ile bir araya gelmişti. Fico'nun ziyareti, bir Avrupa Birliği ülkesi liderinin Moskova'ya yaptığı nadir ziyaretlerden biri olmuştu.
TIKLAYIN | Slovakya Başbakanı Robert Fico, Moskova'ya gitti; Rusya Devlet Başkanı Putin'le görüştü
Fico'nun Moskova ziyareti, Rusya'nın Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgal etmesinden bu yana bir AB hükûmet başkanının gerçekleştirdiği üçüncü ziyaretti. Slovak muhalif siyasetçiler ziyareti “rezalet” olarak nitelendirmişti.
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski, Slovakya Başbakanı Fico'yu Putin'le görüşmeleri üzerine "savaşı finanse etme ve Ukrayna'yı zayıflatma" konusunda yardımcı olmakla suçlamıştı. Ukrayna Devlet Başkanı, "Fico, Slovakya'yı Rusya'nın Ukraynalılara daha fazla acı çektirme girişimlerine sürüklüyor" demişti.
Putin, barış görüşmeleri için Slovakya'yı işaret etmişti
Putin, Ukrayna ile barış görüşmelerine ev sahipliği yapması için Slovakya'nın teklifine açık olduğunu söylemişti.
TIKLAYIN | Putin, Slovakya'nın Ukrayna ile barış görüşmelerine ev sahipliği yapabileceğini söyledi
Rusya Devlet Başkanı, Slovakya makamlarının “kendi ülkelerini müzakereler için bir platform olarak sunmaktan mutluluk duyacaklarını" ifade etmiş ve "Eğer bu söz konusu olursa biz buna karşı değiliz. Neden olmasın? Slovakya tarafsız bir tutum sergilediği için.” demişti.
Slovakya Dışişleri Bakanı Juraj Blanar, Slovakya'nın uzun zamandır çatışmaya barışçıl bir çözüm aradığını ve Putin'in yorumlarının savaşın sona ermesi için “olumlu bir sinyal” olduğunu söylemişti.
Balanar, “Slovak diplomasisi barış sürecine bu şekilde aktif olarak katkıda bulunmaya hazırdır ve bu seçeneği Ukraynalı ortaklarımıza da ilettik” demişti.
