Dünya

Gazetecileri Koruma Komitesi'nden Erdoğan'a basın özgürlüğü mektubu

CPJ'nin Erdoğan'a hitaben yazdığı mektubunda, 'Hükümetin basın özgürlüğünü teminat altına alınmaması ulusunuzun büyük gücüne darbe vuruyor' deniyor

17 Eylül 2013 14:01

Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a elden ulaştırdığı mektupta, Türkiye'de 'süren basın özgürlüğü krizinden kaygılı olduğunu belirtti.
 
Örgüt, Adalet Bakanlığı aracılığıyla Erdoğan'a elden ulaştırılan mektupta, Ekim 2012'de Türkiye'deki basın özgürlüğüyle ilgili bir rapor hazırlandığını ve bu raporda, 'gazeteciler hakkındaki yaygın soruşturmalardan, gazetecilerin hapsedilmesinden ve hükümetin çeşitli baskı araçlarıyla otosansüre özendirmesinden' bahsedildiği hatırlatılıyor.
 
CPJ aradan geçen bir yıla yakın süreye karşın, ülkedeki medya ortamının 'çok zorlu' olduğunu söylüyor ve 'Aslında Türkiye'ye aşağıdaki konularla ilgili olarak yeni kaygılarla dönüyoruz' deniyor. Kaygı duyulan başlıklarsa şöyle sıralanıyor;
 
Gazetecilerin işlerini yapmaları karşılığında hapsedilmesi ve hükümet politikalarını sorgulayan haberlerin terörle ilişkilendirilmesi
 
İktidarın en üst düzey isimlerinin basın karşıtı söylemlerinin, hevesli savcıları eleştirel yaklaşıma sahip olanların peşine düşme konusunda cesaretlendirmesi ve gergin medya kuruluşu sahiplerinin işlerini korumak için haber merkezlerini bağımsız seslerden arındırmasına neden olması.
 
Hassas başlıklar ve haberlerin hükümetin hamlesiyle sansürlenmesi
 
Türkiye'nin bağımsız ve muhalif seslerinin canlı bir buluşma yeri olan sosyal medyanın kısıtlanmasına dair resmi ağızlardan tehditler
 
Sosyal medyanın bir kamu yetkilisi tarafından en az bir bağımsız gazeteciyi karalamak için kullanılması.
 
Gezi Parkı eylemlerini bağımsız , ya da muhalif bir şekilde aktaran gazeteciler ve medya kuruluşlarına baskı yapılması.
 
 

Hapisteki gazeteciler

 
 
Türkiye'nin 1 Aralık 2012'de yayımlanan küresel hapisteki gazeteciler raporunda, hapisteki 49 gazeteciyle dünya birincisi olduğunu hatırlatan CPJ, bunun ardından Ocak ayında 11 gazetğcinin daha illegal örgüt üyesi olma suçlamasıyla gözaltına alındığını söylüyor.
 
Ocak ayında gözaltına alınan gazetecilerin yedisinin yargılanmak üzere serbest bırakıldığı, bazı gazetecilerin de gözaltında dayak yediklerini söylediği vurgulanıyor.
 
CPJ, 'Kısıtlayıcı yasalar ve kovuşturmalar kadar, üst düzey hükümet yetkililerinin yarattığı atmosfer de Türkiye'deki medya krizinde önemli rol oynuyor. Üst düzey yetkililerin eleştirel gazeteciler için 'terörist' demesi, diğerlerinin harekete geçmesine neden olabilecek rahatsız edici bir mesaj yolluyor' diyor.
 
Mektupta Erdoğan'ın 'İmralı zabıtları' haberi nedeniyle Milliyet'i suçladığı söyleniyor ve gazetenin önde gelen yazarlarından Hasan Cemal'in bu tutumu eleştiren bir yazı kaleme aldıktan sonra, kendi ifadesine göre 'hükümet baskısı nedeniyle' işten atıldığını söylediği belirtiliyor.
 
Mektupta, Gezi Parkı eylemleri sırasında Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç'ın hükümetin internet bağlantısı kesme kabiliyeti olduğunu söylediği hatırlatılırken, Reyhanlı'da 52 kişinin öldüğü bombalı saldırılardan sonraki yayın yasağından bahsediliyor.
 
 

Gezi Parkı eylemleri

 
 
CPJ'nin Gezi Parkı eylemleri sırasında da gazetecilerin engellendiği ve gözaltına aldığı pekçok vakayı belgelediği, bazı vakalarda da polisin çatışmaları fotoğraflayan gazetecileri misilleme olarak, bilerek hedef aldığı söyleniyor.
 
Örgüt mektubunda Erdoğan'a 'Gezi Parkı eylemlerinin uluslararası medyada işlenişini hükümeti yıkmak için kurulan komplonun bir parçası olduğunu söylemenizi de özellikle rahatsız edici buluyoruz' diyor.
 
Mektupta Haziran ayı sonlarında da BBC'nin Ankara Belediye Başkanı Melih Gökçek'in BBC Türkçe'den Selin Girit'i vatan hainliği ve casuslukla suçlayan sosyal medya kampanyasından sonra, BBC'nin Girit'in 'çok sayıda tehdit mesajı aldığını' açıkladığı vurgulanıyor.
 
CPJ, medyadaki işten atılma ve istifaya zorlanma vakalarından da kaygı duyulduğunu belirtiyor. Mektupta Türkiye Gazeteciler Sendikasına göre en az 22 gazetecinin işten atıldığı, 37'sinin de istifaya zorlandığı kaydediliyor.
 
 

Hükümete çağrılar

 
 
Mektup örgütün şu çağrılarıyla sona eriyor;
 
Yargılanmayı bekleyen tüm tutuklu gazetecilerin vakit geçirilmeden salıverilmesi
 
Geniş kapsamlı terörle mücadele ve ceza yasası uyarınca hapis cezası alan gazetecilerin davalarının yeniden incelenmesi
 
Haber ve yorumları nedeniyle gazetecilerin cezai kovuşturmaya uğramasına son verilmesi, gazeteciliğin suç faaliyetine kanıt olarak kullanılmaktan vazgeçilmesi
 
Hükümetin politikalarını sorgulayan haberlerin terörle eş tutulmasına son verilmesi
 
Türk medyasına bazı konularda haber yapılmaması ya da eleştirel seslerden kurtulmak için yapılan baskıya son verilmesi
 
Polisin Gezi Parkı protestolarını haber yapan gazetecilere karşı tavrının gözden geçirilmesi ve görevini yapan gazetecilere saldıran, gözaltına alan, engelleyen ya da başka şekillerde hedef alan sorumlular hakkında soruşturma yapılması.
 
Medyaya karşı rutin bir şekilde kullanılan ceza yasası ve haber yapılmasını, eleştirel, hassas, ya da muhalif görüşlerin yayılmasını suç haline getiren terörle mücadele yasasında reform yapılması. 'Terörist' kelimesinin tanımının daraltılması ve açıkça tarif edilmesi. Bu yasaların yerine geçecek yenileri yapılırken ya da değişikliklere gidilirken de medya, basın özgürlüğü kurumları ve uluslararası kuruluşlarla yakın işbirliği içinde olunması.
 
 
BBCTürkçe